Mỗi năm, tại Việt Nam thuốc lá gây ra hơn 40.000 ca tử vong sớm và hàng trăm nghìn ca bệnh. Do đó, nếu không có biện pháp can thiệp kịp thời, 10% dân số Việt Nam (khoảng 7,5 triệu người) sẽ chết sớm do những tác hại của thuốc lá.

Người hút thuốc lá hoặc hít phải khói thuốc lá đều có thể hứng chịu những hậu quả nghiêm trọng về sức khỏe, nhất là đối với trẻ em. Tuy nhiên, người hít phải khói thuốc lá lại có yếu tố nguy cơ gấp 4 lần so với người hút thuốc lá vì trong khói thuốc có chứa hơn 4.700 chất độc hại khác nhau,trong đó có 43 hóa chất là nguyên nhân gây ung thư, chủ yếu là ung thư phế quản, phổi, vòm họng, miệng, thực quản, ruột...

Nguy hiểm nhất là chất hắc ín, Nicotine, chất gây nghiện... Đồng thời, hơi nóng của thuốc lá làm hỏng dần các lông chuyển, làm hẹp ống phế quản, mất tính đàn hồi của phế quản dẫn đến các bệnh tắc nghẽn mãn tính đường thở, ung thư...

Thạc sỹ, bác sỹ Vũ Anh Trường - Phó giám đốc Bệnh viện Lao và Bệnh phổi tỉnh cho biết: “Người hút thuốc lá còn có nguy cơ mắc phải các bệnh về nhồi máu cơ tim, viêm tắc mạch máu, xuất huyết não, răng, lợi và tăng các yếu tố loãng xương gây đau nhức, khó ngủ và giảm thể lực. Nam giới hút thuốc lá sẽ làm giảm số lượng và chất lượng tinh trùng, dễ dẫn đến vô sinh. Riêng nữ giới, đặc biệt là phụ nữ mang thai, hút hoặc hít phải khói thuốc lá sẽ làm tăng nguy cơ ung thư tử cung, rối loạn kinh nguyệt, ung thư vú, dị dạng thai nhi. Trẻ em hít phải khói thuốc lá dễ bị còi xương, trí tuệ chậm phát triển, suy dinh dưỡng do bị giảm tiết sữa ở người mẹ”.

Năm 2013, Bệnh viện Lao và Bệnh phổi tỉnh tổ chức khám cho 3.157 lượt người, trong đó có 920 bệnh nhân điều trị nội trú về các bệnh: lao, phổi, phế quản, suy hô hấp cấp... Trong đó, bệnh nhân hút thuốc lá và có tiền sử hút thuốc lá chiếm tỷ lệ 5 đến 10% với các bệnh thường gặp như: viêm phế quản, ung thư phổi, phế quản... Ngoài ra, người bị bệnh phổi, phế quản có tiền sử sử dụng thuốc lá chiếm trên 20 đến 25%. Từ đầu năm 2014 đến nay, đã có gần 600 bệnh nhân đến điều trị tại viện với các bệnh về phổi, phế quản, trong đó có gần 30 bệnh nhân có tiền sử hút thuốc lá lâu năm.

Với mức độ độc hại của thuốc lá đối với sức khỏe con người, cộng đồng xã hội, thực hiện Công văn số 1766/BYT-KCB ngày 2/4/2013 của Bộ Y tế và thi hành Luật Phòng chống tác hại thuốc lá và hưởng ứng Tuần lễ Quốc gia không thuốc lá năm 2014, ngành y tế đã chủ động tham mưu cho UBND tỉnh ban hành các văn bản hướng dẫn, chỉ đạo ngành chuyên môn phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể đẩy mạnh tuyên truyền về tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe con người, vận động cán bộ, viên chức hưởng ứng Ngày Thế giới không thuốc lá 31/5, treo băng rôn, khẩu hiệu hưởng ứng Ngày Thế giới không thuốc lá và Tuần lễ quốc gia không thuốc lá tại tại cổng ra vào các cơ quan, đơn vị, tổ chức tuyên truyền, phổ biến và thực thi nghiêm các quy định của Luật Phòng chống tác hại thuốc lá, nội dung tuyên truyền tập trung vào các hành vi nghiêm cấm trong Luật và thực hiện môi trường không khói thuốc tại nơi làm việc, tuyên truyền quyền nghĩa vụ của công dân trong phòng chống tác hại thuốc lá, quyền, trách nhiệm của người đứng đầu, người quản lý địa điểm cấm hút thuốc lá, đưa nội dung phòng chống tác hại thuốc lá vào kế hoạch hoạt động hàng năm, đưa quy định cấm hút thuốc lá tại nơi làm việc vào quy chế nội bộ của đơn vị, đưa tiêu chí không hút thuốc lá tại nơi làm việc vào tiêu chuẩn thi đua của cán bộ, viên chức, lãnh đạo các đơn vị gương mẫu thực hiện và vận động cán bộ, công chức, viên chức, người lao động của đơn vị thực hiện các quy định của Luật Phòng chống tác hại thuốc lá…

Ngoài ra, mỗi cá nhân hút thuốc lá, trên ai hết hãy tự nhận thức được những tác hại nguy hiểm của thuốc lá đến sức khỏe của chính bản thân và mọi người xung quanh, sẽ là những biện pháp hữu hiệu nhất chung tay xây dựng một xã hội không khói thuốc lá.

Theo thạc sỹ, bác sỹ Vũ Anh Trường - Phó giám đốc Bệnh viện Lao và Bệnh phổi tỉnh, bỏ thuốc lá không khó, nếu chúng ta cùng tuân theo phương pháp tự bỏ thuốc lá sau 5 ngày. Gồm 7 bước như sau: 1, Chọn ngày bỏ thuốc lá: Tốt nhất là ngày thứ 7, có thể dậy muộn, chủ động sắp xếp công việc và nghỉ ngơi theo ý mình, ngày không có quá nhiều vấn đề phức tạp, căng thẳng cần giải quyết. 2, Năm ngày trước ngày bỏ thuốc Liệt kê các lý do đi đến quyết định bỏ thuốc. Dừng mua thuốc lá. Tuyên bố với bạn bè, gia đình và đồng nghiệp rằng bạn đang tiến hành bỏ thuốc. 3, Bốn ngày trước ngày bỏ thuốc lá: Tìm xem ai mà bạn có thể hỏi và chia sẻ khi khi bạn cần giúp đỡ. Bạn có thể nghĩ sẽ làm gì với số tiền tiết kiện được khi không mua thuốc lá: thưởng cho mình vật gì đó mang tính kỷ niệm, thưởng cho con, cháu vì thành tích học tập… 4, Ba ngày trước ngày bỏ thuốc lá: Để ý một cách nghiêm túc khi nào và tại sao bạn lại hút thuốc. Hãy suy nghĩ xem có cái gì khác thay thế điếu thuốc trong tay bạn. Hãy nghĩ đến những thói quen sinh hoạt và làm việc thường ngày khác thay thế cho hút thuốc. 5, Hai ngày trước ngày bỏ thuốc: Xem lại khi nào và tại sao bạn hút thuốc và tìm cách khắc phục vượt qua những thử thách đó. Các triệu chứng của thèm thuốc lá (xảy ra trong 1 đến 3 tuần đầu). Suy nghĩ về cách vượt qua cơn thèm thuốc… 6, Một ngày trước ngày bỏ thuốc: Giặt toàn bộ quần áo để không còn mùi thuốc lá, dọn hết toàn bộ thuốc lá ở nhà và nơi làm việc, bỏ hết diêm, bật lửa, gạt tàn ở nhà và nơi làm việc. Buổi tối hút điếu thuốc cuối cùng để chia tay “kẻ thù” của mình. 7, Ngày bỏ thuốc: Sáng: nhắc lại tuyên bố với gia đình, bạn bè và đồng nghiệp rằng hôm nay là ngày cai thuốc lá của bạn. Hãy tạo công việc bận rộn nhưng không căng thẳng, không uống rượu, cà phê hay những thứ bạn hay dùng với thuốc lá. Hãy tự làm cho đầu óc bạn vui vẻ hoặc tạo ra một điều gì đó đặc biệt làm phần thưởng cho thành công đầu tiên.

 Ngọc Sơn