Mặc dù tình hình cung cấp nước sạch ở thành phố Yên Bái những năm gần đây đã được cải thiện đáng kể nhưng tỷ lệ hộ dân được cấp nước sạch qua hệ thống cấp nước của Công ty TNHH Một thành viên Cấp nước Yên Bái mới đạt khoảng 65%. Vì vậy, mở rộng hệ thống cung cấp nước sạch tới người dân đang là một trong những nhu cầu thực tế.  

Theo thống kê, tỷ lệ người dân thành phố Yên Bái sử dụng nước sạch, hợp vệ sinh mới đạt gần 80%. Hiện tại, ở nhiều khu vực, đặc biệt là tại các xã, nhiều nơi người dân chủ yếu sử dụng nước giếng khoan, giếng đào nhưng chất lượng nguồn nước không bảo đảm vệ sinh. Nhu cầu sử dụng nước sạch ở thành phố ngày càng cao bởi dân số tăng đáng kể cộng với quá trình đô thị hóa nhanh dẫn tới nhu cầu tiêu thụ nước tăng nhanh chóng. Cuộc chạy đua cung - cầu nước sạch luôn ở tình trạng không cân sức do hệ thống truyền dẫn, phân phối nước phát triển chậm so với tốc độ phát triển của thành phố. Nhận rõ điều này, những năm gần đây, Công ty TNHH Một thành viên Cấp nước Yên Bái đã tập trung cải tạo, nâng cấp mạng lưới hệ thống truyền dẫn cấp 1, cấp 2 đưa nước sạch về khu vực vốn được coi là vùng "trắng" nước sạch.

Ông Nguyễn Văn Hợi, tổ 20, phường Nguyễn Thái Học phấn khởi cho biết: "Cuối năm 2014, khu dân cư chúng tôi được phường, thành phố cũng như Công ty TNHH Một thành viên Cấp nước Yên Bái tạo điều kiện lắp đặt, đưa vào sử dụng hệ thống cung cấp nước sạch. Nhân dân thực sự rất vui mừng! Đây cũng là điều kiện để chúng tôi càng tích cực thực hiện xây dựng đô thị văn minh và nâng cao đời sống".

Hệ thống nước sạch của Công ty TNHH Một thành viên Cấp nước Yên Bái hiện khai thác và đưa vào sử dụng từ nguồn nước hồ Thác Bà bao gồm hệ thống cấp nước tại thành phố Yên Bái và thị trấn Yên Bình (Yên Bình) với công suất 11.300m3/ngày, đêm nhưng nhu cầu về nước sạch của người dân ngày càng tăng. Ở nhiều khu vực trong ngõ, khu vực các xã, người dân vẫn chưa được sử dụng nước máy. Nhu cầu sử dụng nước sạch của người dân thành phố còn rất lớn. Tuy nhiên, việc đáp ứng nhu cầu và nâng cao tỷ lệ số hộ dân được sử dụng nước sạch lại vượt quá khả năng cấp nước của Công ty. Trở ngại mà doanh nghiệp đang gặp phải là các trang thiết bị, máy móc đã vào giai đoạn khấu hao tài sản mà công suất lại quá tải hơn 20%.

Trước thực trạng này, đơn vị đã thiết lập hệ thống giám sát SCARA nhằm tăng cường hiệu quả công tác cấp nước trên địa bàn. Ông Lê Anh Thùy - Quản đốc Phân xưởng Nước, Công ty TNHH Một thành viên Cấp nước Yên Bái cung cấp thông tin cụ thể: "Hệ thống giám sát SCARA đã giám sát được áp lực lưu lượng giữa đầu vào và đầu ra. Đối với đầu vào của lựa chọn 1 là khu xử lý và thứ 2 là đầu ra, là nhu cầu xử lý của thành phố, huyện Yên Bình để chủ động được trong công tác cấp nước giữa nhà cung cấp và người dân, nhu cầu xử lý phù hợp với điều kiện thời tiết, các mùa trong năm ảnh hưởng đến nhu cầu sử dụng nước khác nhau. Có hệ thống này đã giúp đơn vị rất chủ động cho việc cấp nước vào hệ thống để tránh lãng phí, tránh áp lực quá cao gây vỡ ống, tránh lãng phí áp lực không cần thiết".

Vào thời điểm này, mở rộng thêm mạng lưới hệ thống cấp nước sạch trên địa bàn thành phố Yên Bái là yêu cầu thực tế. Song để đầu tư hệ thống cấp nước cấp 1, cấp 2, cấp 3 đến các khu vực ngõ sâu hay các khu vực xa đường ống dẫn chính đòi hỏi một nguồn kinh phí lên tới hàng chục tỷ đồng. Cùng với đó, việc thiếu nước hiện nay ở thành phố một phần còn do hệ thống đường ống cấp nước đã cũ, dẫn đến thất thoát có chiều hướng tăng lên.

Hệ thống này được xây dựng qua nhiều thời kỳ, đan xen giữa cũ và mới, chủ yếu phục vụ khu vực 9 phường, thị trấn Yên Bình và người dân từ đầu cầu Yên Bái cho đến cầu Ngòi Lâu thuộc khu vực phường Hợp Minh nên chưa theo kịp quá trình đô thị hóa và chưa đủ khả năng tiếp nhận các nguồn nước mới. UBND tỉnh Yên Bái đã chỉ đạo Công ty xây dựng mạng lưới hệ thống truyền dẫn cấp 1, cấp 2 đưa nước sạch về khu vực vốn được coi là vùng "trắng" nước sạch phía hữu ngạn sông Hồng. Đồng thời là xây dựng thêm bể lọc và nâng công suất lên 16.500m3/ngày, đêm nhằm phát triển hệ thống cấp nước cho các khu đô thị một cách bền vững, ổn định để phục vụ tốt các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội cũng như góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân thành phố.

Ông Nguyễn Minh Đức - Trưởng phòng Kế hoạch kinh doanh, Công ty TNHH Một thành viên Cấp nước Yên Bái nhấn mạnh: "Dự án hệ thống cấp nước phía tây sông Hồng giai đoạn 2 đã được triển khai thi công. Dự án sử dụng một phần nguồn vốn ngân sách theo kế hoạch cấp hàng năm đồng thời có sử dụng nguồn vốn khấu hao tài sản cố định hàng năm tại Công ty trong 3 năm 2014 - 2016 và các nguồn vốn hợp pháp khác nên từ nay đến năm 2016, khả năng sử dụng nguồn vốn và kinh phí để đầu tư mở rộng tuyến mạng gần như không có. Công ty chỉ còn một phần nguồn vốn sửa chữa để mở rộng, cải tạo lại các tuyến mạng đã xuống cấp và cấp nước cho một số khu dân cư có nhu cầu sử dụng nước cấp thiết, đáp ứng nhu cầu của nhân dân".

Trong mục tiêu trở thành đô thị loại 2 vào năm 2020, thành phố Yên Bái phấn đấu đến năm 2015 có 75% dân số đô thị được sử dụng nước sạch và 100% dân cư nông thôn được sử dụng nước hợp vệ sinh. Thời gian tới, Công ty tiếp tục tập trung đẩy nhanh các tiểu dự án về xây dựng các tuyến ống, giải quyết vấn đề thiếu nước cho các khu vực cuối nguồn; cải tạo, nâng cấp đường ống truyền dẫn cấp 1, 2 và đường ống phân phối cấp 3 ở các khu vực cách xa đường ống chính phố để nâng cao khả năng tiếp nhận nguồn nước tới người dân, đáp ứng yêu cầu chỉ tiêu dùng nước sinh hoạt đối với dân cư khu đô thị cũng như đề ra các giải pháp sử dụng hợp lý, cân đối, có hiệu quả các nguồn tài nguyên nước; phát triển hệ thống cấp nước cho các khu đô thị một cách bền vững, ổn định để phục vụ tốt các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội cũng như góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân thành phố.

Bích Liên - Thanh Nghị