Những năm qua, kinh tế nông nghiệp, nông thôn huyện Văn Yên có bước phát triển khá, chuyển dịch tích cực theo hướng sản xuất hàng hóa tập trung với sự xuất hiện của hàng loạt các nhà máy, cơ sở chế biến nông - lâm sản. Tuy nhiên, sự phát triển này cũng nảy sinh những tác động xấu về mặt môi trường và tính bền vững của sản xuất. Do vậy, công tác kiểm soát, bảo vệ môi trường (BVMT) tại các cơ sở sản xuất luôn được Văn Yên quan tâm thực hiện thông qua tuyên truyền và kiểm tra, xử lý.

Theo thống kê sơ bộ, đến nay, huyện có 31 doanh nghiệp, hợp tác xã và 69 hộ tư nhân sản xuất, chế biến, sơ chế tinh dầu quế và quế vỏ; 6 doanh nghiệp, hợp tác xã, 1.069 hộ tư nhân thu mua, chế biến tinh bột sắn, sắn lát khô; 3 nhà máy sản xuất giấy đế; 15 doanh nghiệp, hợp tác xã, 71 cơ sở tư nhân khai thác, chế biến gỗ rừng trồng…

Lĩnh vực chế biến tinh bột sắn, giấy đế, tinh dầu quế… đòi hỏi phải có hệ thống và các biện pháp xử lý chất thải sau sản xuất một cách nghiêm ngặt, nếu không sẽ ảnh hưởng lớn đến môi trường và đời sống, sinh hoạt, sức khỏe của người dân. Chính vì vậy, để tăng cường công tác BVMT, khi thu hút các dự án đầu tư, huyện luôn đặt yêu cầu các dự án được phê duyệt, các cơ sở sản xuất, kinh doanh phải đảm bảo cơ sở pháp lý, có cam kết BVMT được cấp thẩm quyền phê duyệt trước khi đi vào hoạt động. Bên cạnh đó, hàng năm, huyện phối hợp với các đoàn kiểm tra của tỉnh và chỉ đạo phòng chuyên môn tăng cường tuyên truyền, kiểm tra việc chấp hành pháp luật về tài nguyên môi trường.

Theo chân cán bộ Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện, chúng tôi đến Nhà máy Giấy Yên Hợp (xã Yên Hợp), một trong 3 nhà máy sản xuất giấy đế hoạt động trên địa bàn huyện. Nhà máy được Công ty cổ phần Lâm - nông sản thực phẩm Yên Bái mua lại từ Công ty Chế biến lâm sản xuất khẩu từ năm 2014. Nhà máy chuyên sản xuất giấy đế xuất khẩu có công suất thiết kế 2.500 tấn/năm, tuy nhiên, hiện nay do thiếu nguyên liệu nên chỉ đạt 2.040 tấn/năm.

Ông Lê Long Giang - Giám đốc Nhà máy Giấy Yên Hợp cho biết: “Hiện nay, Nhà máy vẫn đang sử dụng hệ thống xử lý cũ nhưng đã làm thêm bể lắng, thay hệ thống tạo khí, sục khí, sửa chữa đường ống và bổ sung 1 số dụng cụ pha hóa chất. Chúng tôi cũng đang lựa chọn nhà thầu để xây dựng hệ thống xử lý mới nhằm thực hiện tốt hơn công tác BVMT”.

Đồng chí Trần Thống Nhất - Phó trưởng Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện cho biết: “Trong 6 tháng đầu năm 2016, Phòng đã phối hợp với các ngành, đoàn kiểm tra liên ngành tiến hành kiểm tra 9 nhà máy sản xuất tinh dầu quế, 2 nhà máy giấy, 11 cơ sở sản xuất gạch đất sét nung. Qua kiểm tra cho thấy, các đơn vị đều có bản cam kết BVMT, thực hiện việc quan trắc, giám sát môi trường định kỳ; nước thải sản xuất được thu gom về bể lắng hoặc ao; chất thải nguy hại thu gom vào khu lưu trữ chất thải nguy hại tạm thời…”.

Có thể nói, qua kiểm tra, các cơ sở sản xuất, chế biến nông - lâm sản trên địa bàn huyện Văn Yên đều thực hiện khá tốt công tác BVMT. Tuy nhiên, thực tế, nhiều tồn tại, hạn chế vẫn chưa được các doanh nghiệp khắc phục hoặc khắc phục chậm như: chưa có bể lắng lọc xử lý nước thải, chưa có khu vực lưu giữ chất thải nguy hại tạm thời, chưa thực hiện tốt công tác vệ sinh quanh khu vực nhà máy… Đoàn kiểm tra đã hướng dẫn và yêu cầu chủ cơ sở thực hiện nghiêm pháp luật về BVMT, đồng thời nhanh chóng triển khai giải pháp khắc phục tồn tại.

Thời gian tới, huyện sẽ tập trung tuyên truyền nâng cao nhận thức, trách nhiệm về BVMT cho các đơn vị sản xuất, kinh doanh, cộng đồng dân cư, các đoàn thể, tổ chức xã hội nhằm nâng cao ý thức tự giác BVMT; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc thực hiện Luật BVMT; chú trọng đào tạo nghiệp vụ cho cán bộ chuyên môn, nhất là cán bộ thực hiện công tác kiểm tra, thanh tra, giám sát về môi trường.

Hùng Cường