Tuy mới 16 tuổi nhưng đầu năm 2020, em Hảng Thị H ở bản Phình Hồ, xã Dế Xu Phình đã về làm vợ của Lý A D 19 tuổi ở bản Dề Thàng, xã Chế Cu Nha. Em là 1 trong 3 trường hợp tảo hôn của xã Chế Cu Nha, lấy chồng ở cái tuổi "ăn chưa no, lo chưa tới”.
Sau khi được hai bên gia đình tổ chức ăn hỏi xong về ở với nhau, cuộc sống của vợ chồng H gặp không ít khó khăn, thiếu thốn đủ thứ. Để duy trì cuộc sống, vợ chồng em phải tạm xa nhau. Chồng thì đi tìm việc làm ở ngoại tỉnh, còn em ở quê cùng bố mẹ chồng.
Bà Hờ Thị M - mẹ chồng H cho biết: "Tôi muốn hai đứa đợi nhau để đủ tuổi mới cho lấy nhau nhưng hai đứa thích nhau đã tự đưa nhau về nhà. Sự việc đã rồi thì người làm cha, làm mẹ đành phải để cho hai đứa nó về ở với nhau thôi”.
Nhận thức được tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống (TH&HNCHT) là hành vi vi phạm pháp luật, làm ảnh hưởng lớn tới chất lượng cuộc sống, giống nòi, Trường Phổ thông Dân tộc bán trú (PTDTBT) TH&THCS Chế Cu Nha đã quan tâm tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật, giáo dục giới tính cho học sinh thông qua các buổi học ngoại khóa, sinh hoạt văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao để giúp các em nâng cao kỹ năng sống và nhận thức rõ về hậu quả của nạn TH&HNCHT.
Cô giáo Nguyễn Thị Liên - Trường Chế Cu Nha cho biết: "Nhận thức rõ những hệ lụy của TH&HNCHT, chúng tôi đã chủ động phối hợp với Đảng ủy, chính quyền xã và phụ huynh học sinh đẩy mạnh tuyên truyền để học sinh nâng cao nhận thức nhất là vào trước và sau các kỳ nghỉ tết Nguyên đán hàng năm”.
Thời gian qua, Đảng ủy, chính quyền xã Chế Cu Nha đã chỉ đạo các ngành, đoàn thể phối hợp với cộng tác viên dân số làm tốt công tác tuyên truyền, phổ biến Luật Hôn nhân và Gia đình. Với nỗ lực của Đảng bộ, chính quyền, đã giúp thay đổi nhận thức của người dân, tình trạng tảo hôn trên địa bàn xã đã giảm dần. Năm 2019, toàn xã có 7 trường hợp tảo hôn thì từ đầu năm đến nay, trên địa bàn xã mới có 3 trường hợp tảo hôn.
Ông Khang A Hù - Phó Chủ tịch UBND xã Chế Cu Nha cho biết: "Hiện nay, trên địa bàn xã không còn xảy ra tình trạng TH&HNCHT đã có chiều hướng giảm. Thời gian tới, xã tiếp tục tuyên truyền, vận động, tổ chức cho nhân dân ký cam kết để đẩy lùi tình trạng tảo hôn trên địa bàn”.
Những năm qua, các cấp, các ngành và chính quyền trên địa bàn huyện Mù Cang Chải đã đẩy mạnh tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện việc không TH&HNCHT. Tuy nhiên, do trình độ, nhận thức của một bộ phận người dân còn hạn chế nên tình trạng HNCHT không còn diễn ra nhưng năm 2019, trên địa bàn huyện Mù Cang Chải vẫn còn 90 cặp tảo hôn và 6 tháng đầu năm 2020, tiếp tục có 48 trường hợp.
Trước thực trạng này, huyện tiếp tục đặt mục tiêu đẩy lùi nạn TH&HNCHT. Huyện chỉ đạo, các ngành, đoàn thể, các địa phương tăng cường tuyên truyền, phổ biến Luật Hôn nhân và Gia đình đến với nhân dân; phân tích, lý giải giúp nhân dân hiểu rõ về tác hại của việc TH&HNCHT.
Đồng thời, tổ chức họp thôn, bản vận động bà con ký cam kết không để con, cháu TH& HNCHT; tổ chức các hội thảo, hội nghị sinh hoạt chuyên đề để cung cấp thông tin, kiến thức về Luật Hôn nhân và Gia đình; nguy cơ, hậu quả của việc TH&HNCHT…
Xây dựng, nhân rộng các mô hình tự quản: gia đình, dòng họ, thôn, bản không TH&HNCHT; phát huy vai trò của già làng, trưởng bản, người có uy tín trong vùng đồng bào dân tộc để tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện tốt các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước về công tác dân số; tăng cường kiểm tra, giám sát và kiên quyết xử lý các trường hợp để xảy ra TH&HNCHT, nhất là gia đình cán bộ, đảng viên.
Ông Hảng A Ký - Trưởng ban Dân vận Huyện ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQ huyện Mù Cang Chải trao đổi: "Qua tuyên truyền, người dân đã hiểu TH&HNCHT sẽ làm ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, giống nòi sau này nên đã có những thay đổi tích cực, bởi vậy tình trạng tảo hôn trên địa bàn huyện đã có chiều hướng giảm”.
Với những giải pháp cụ thể, đồng bộ cùng sự tham gia tích cực của các cấp, các ngành với sự hưởng ứng nhiệt tình của nhân dân đã thành động lực góp phần giúp huyện Mù Cang Chải đẩy lùi tình trạng TH&HNCHT, từng bước nâng cao chất lượng dân số, cải thiện sức khỏe cộng đồng, thúc đẩy kinh tế - xã hội địa phương ngày càng phát triển.
Chí Sinh
