Từ mấy ngày hôm trước đã thấy tiếng loa của đoàn xiếc rao oang oang khắp các ngả đường. "Mời các em nhỏ và các bậc phụ huynh đón xem chương trình xiếc người, xiếc thú tại sân vận động diễn ra vào tối thứ Bảy tuần này. Với sự tham gia của các nghệ sĩ xiếc hàng đầu Việt Nam. Cùng với những con vật dễ thương sẽ tạo nên nhiều màn trình diễn vô cùng hấp dẫn…”. Bọn trẻ con háo hức lắm, đang ăn cơm cũng buông bát chạy ra tận cổng ngó nghiêng.
"Mẹ ơi! Con thấy trên xe có một chú khỉ con. Nó mặc váy xanh rất xinh, thấy tụi con còn biết vẫy tay chào. Mẹ ơi! Xiếc là gì? Con muốn đi xem xiếc”. Cách buổi biểu diễn chừng vài tiếng xe ô tô nhà xiếc lại đi vài vòng nhắc nhở các em nhỏ nhớ tắm giặt, ăn cơm thật sớm để tối đến kịp giờ. Chồng tôi bảo: "Giờ còn mấy ai đi xem xiếc như ngày xưa nữa đâu. Thời buổi công nghệ, muốn gì lên mạng gõ cái là ra, đủ loại hình giải trí. Đóng cửa bật điều hòa nằm xem cho sướng thân, tội gì phải ra đường cho nóng nực và bụi bặm”. Nhưng tôi vẫn quyết định đưa con đi xem dù biết câu mời chào: "Đoàn xiếc sẽ mở cửa miễn phí cho các em nhỏ” chỉ là một chiêu trò câu khách.
Sau khi gửi xe, mua vé xong xuôi. Tôi bước vào phía bên trong, thì hóa ra sân khấu được dựng bên hông hội trường nhà thi đấu thị xã. Không có gió trời, quạt cũng không nên nóng nực vô cùng. Với giá vé không hề rẻ nên nhiều gia đình đông con sau khi bỏ ra vài trăm nghìn đồng tiền vé đều cảm thấy ấm ức vì không được phục vụ ghế ngồi. Theo như thông báo thì 20 giờ chương trình bắt đầu. Nhưng bên trong ngồi chờ còn ngoài đường xe lưu động của đoàn xiếc vẫn đi mời chào khán giả.
Khoảng hơn 21 giờ, chương trình cũng bắt đầu bằng màn biểu diễn xiếc thú. Những chú chó nhảy qua vòng, "chàng Thạch Sanh thu phục chằn tinh”, khỉ giã gạo, xay lúa, cưỡi ngựa. Con gái tôi người mướt mồ hôi vẫn cố nhoài người về phía trước khi thấy chú khỉ không chịu hợp tác trong tiết mục đạp xe. Dù chú bị huấn luyện viên nhắc nhở nhiều lần bằng roi vọt. Tôi đứng gần sân khấu nên nhìn rõ ánh mắt bướng bỉnh chống đối của chú khỉ con.
Ngay cả lúc phải cúi chào khán giả, chú khỉ nghịch ngợm đứng quay lưng với đám đông hiếu kỳ phía dưới. Tôi không biết sau khi rời sân khấu sau màn biểu diễn thất bại chú khỉ ấy có bị hình phạt nào hay không? Đối với tụi nhỏ những biểu cảm của chú khỉ con có khi còn mang đến nhiều tràng cười hơn cả màn biểu diễn thành công. Nhưng hình như con gái tôi nghĩ khác…
Chương trình vẫn đang tiếp diễn với những màn xiếc người thú vị nhưng mọi người đã bắt đầu ra về. Vì thời tiết nóng nực, một cơn mưa nhỏ bắt đầu đổ xuống. Thời gian cũng đã muộn, vài em bé ngủ quên trên vai mẹ. Suốt dọc đường về nhà, con gái tôi líu lo kể về mấy màn ảo thuật, vui sướng cầm trong tay chiếc kẹo nhận được từ đoàn xiếc.
Nhưng trước khi chìm vào giấc ngủ, con có hỏi tôi rằng: "Không phải con vật nào cũng thích được biểu diễn đúng không hả mẹ?”. Rồi con bé tự trả lời bằng một câu hỏi khác: "Rõ ràng là chú khỉ không thích bị người khác làm phiền, mẹ nhỉ?”.
Tôi chợt nhớ đến gánh xiếc của cụ Vitalis trong tiểu thuyết "Không gia đình” - Hector Malot. Gồm chú khỉ Joli-Coeur, ba chú chó: Capi, Zerbino và Dolce. Đó không chỉ là những con vật dễ thương biết diễn trò mà còn là những người bạn thân thiết, chia sẻ và đồng hành với Rémi- một cậu bé bất hạnh, đáng thương. Tôi nói với con gái rằng, những con vật cũng có sự gắn kết tình cảm với những người biết yêu thương nó. Biết đâu, chú khỉ con bướng bỉnh đêm nay giờ đang nằm ngủ say trong vòng tay một người nghệ sĩ…
Vũ Thị Huyền Trang
