Để Nghị quyết 28-NQ/TW ngày 23/5/2018 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, khóa XII "Về cải cách chính sách bảo hiểm xã hội”, đi vào cuộc sống, Yên Bái đã xây dựng chương trình hành động cụ thể, chỉ đạo các cấp ủy, chính quyền các tổ chức chính trị - xã hội, thực hiện thông tin, tuyên truyền và tổ chức triển khai học tập...; đưa chỉ tiêu phát triển người tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế (BHXH, BHYT), bảo hiểm thất nghiệp vào chương trình phát triển kinh tế - xã hội 5 năm và kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội hàng năm để lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện.
Sau 5 năm triển khai thực hiện Nghị quyết 28-NQ/TW, nhận thức của các cấp ủy, tổ chức đảng, của đội ngũ cán bộ, đảng viên và nhân dân về thực hiện chính sách BHXH đã có nhiều chuyển biến. Tỷ lệ phát triển đối tượng tham gia BHXH liên tục tăng cao. Việc triển khai thực hiện và giải quyết chế độ, chính sách cho người tham gia BHXH được đảm bảo, khách quan, công bằng, minh bạch.
Tính đến 31/12/2022, tổng số người tham gia BHXH của Yên Bái là 79.628, đạt 19.28% so với lực lượng lao động trong độ tuổi, tăng 42,3%, tương đương 23.663 người so với năm 2018. Tổng số người tham gia BHXH bắt buộc là 54.631, tăng 5,04%, đứng thứ 3 khu vực Tây Bắc. Số người tham gia BHXH tự nguyện là 24.997, tăng 531% so với năm 2018, cao nhất khu vực Tây Bắc. Tỷ lệ nông dân và lao động phi chính thức tham gia so với lực lượng lao động trong độ tuổi năm 2022 là 6,05%, tăng 5,05% so với năm 2018. Đó là thành quả trong công tác triển khai thực hiện một cách đồng bộ và sự vào cuộc tích cực của cả hệ thống chính trị.
Cán bộ BHXH tỉnh tuyên truyền, vận động người dân tham gia BHXH, BHYT…
Bên cạnh đó, Yên Bái còn đổi mới nội dung, hình thức và phương pháp tuyên truyền phù hợp với đặc điểm, tính chất đặc thù của từng nhóm đối tượng, từng địa phương, nhất là nhóm đối tượng nông dân, lao động khu vực phi chính thức; thực hiện có hiệu quả nhiều giải pháp vận động người dân, người lao động tham gia các loại hình BHXH bắt buộc, BHXH tự nguyện nên số người tham gia tăng theo từng năm.
Quan trọng hơn cả là nhận thức của người dân, người lao động về chủ trương, chính sách BHXH ngày càng nâng lên, mức độ hài lòng của người dân và doanh nghiệp tham gia BHXH năm 2022 đạt tỷ lệ trên 92%. Số lao động trong độ tuổi tham gia bảo hiểm tự nguyện trên 46.188 người, chiếm 11,18% so với lực lượng lao động trong độ tuổi.
Trong công tác tham gia BHYT, cùng với tăng cường công tác tuyên truyền, vận động người dân tiếp tục, chủ động tham gia BHYT, tỉnh còn chỉ đạo ban hành, thực hiện hiệu quả chính sách hỗ trợ mức đóng BHYT đối với người dân có hộ khẩu thường trú tại các xã đặc biệt khó khăn trên địa bàn tỉnh khi xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới, giai đoạn 2022 - 2025…, qua đó góp phần tăng tỷ lệ bao phủ BHYT chung cả tỉnh, ước năm 2023 đạt trên 95%.
Cùng với BHXH, BHYT các sở, ban, ngành các cấp chính quyền đã triển khai giải quyết chế độ, chính sách cho người tham gia BHXH được hưởng chính sách, chế độ kịp thời, theo đúng quy định của pháp luật, đặc biệt là giải quyết hưởng chế độ hưu. Tỷ lệ người sau độ tuổi nghỉ hưu được hưởng lương hưu, BHXH hàng tháng và trợ cấp hưu trí xã hội năm 2022 trên địa bàn đạt 51,7% so với số người sau độ tuổi nghỉ hưu.
Hết năm 2022, số người sau độ tuổi nghỉ hưu được hưởng lương hưu, BHXH hàng tháng và trợ cấp hưu trí xã hội là 52.107 (người hưởng lương hưu, BHXH hàng tháng là 38.684, người cao tuổi hưởng trợ cấp xã hội hàng tháng là 13.423).
Bên cạnh đó, Yên Bái không ngừng cải cách, xây dựng tổ chức thực hiện các chính sách, đáp ứng sự tin tưởng, hài lòng của người tham gia vào hệ thống BHXH. Với phương châm lấy người tham gia, thụ hưởng chính sách BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp làm trung tâm phục vụ, cơ quan BHXH tỉnh đẩy mạnh chuyển đổi số, phát huy tối đa nền tảng, nguồn lực về cán bộ, cơ sở vật chất, công nghệ thông tin trong các hoạt động quản lý, nghiệp vụ để đảm bảo tốt nhất quyền lợi cho doanh nghiệp, người dân.
5 năm qua, toàn tỉnh đã thanh tra, kiểm tra 667 đơn vị, qua đó đã phát hiện và thu hồi 64.179 triệu đồng. Bên cạnh kết quả đã đạt được, trong quá trình thực hiện công tác BHXH vẫn còn hạn chế cần khắc phục: số người tham gia BHXH trong giai đoạn có tăng nhưng chưa tương xứng với tiềm năng và còn thấp so tổng số lao động; việc phát triển số người tham gia BHXH tự nguyện khu vực phi chính thức, thực hiện BHYT toàn dân vẫn gặp nhiều khó khắn…
Phát huy kết quả đã đạt được, trong năm 2023 này và những năm tiếp theo, tỉnh tiếp tục thực hiện hiệu quả Nghị quyết 28-NQ/TW, Kế hoạch hành động số 79-KH/TƯ trên địa bàn tỉnh, nâng cao nhận thức của các cấp ủy, chính quyền, nhân dân về vai trò, ý nghĩa của chính sách BHXH đối với công tác đảm bảo an sinh xã hội, an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, tạo sự thống nhất, đồng thuận trong thực hiện chính sách BHXH.
Ngọc Trúc
