Trong những năm qua, phong trào xây dựng gia đình văn hóa ở tỉnh Yên Bái luôn nhận được sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của các cấp ủy Đảng, chính quyền và sự đồng tình, hưởng ứng của nhân dân nên đã đạt được kết quả tốt, thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội, ổn định chính trị, giữ vững an ninh quốc phòng và trật tự an toàn xã hội. Năm năm qua, phong trào này đạt kết quả đáng khích lệ, nhất là năm 2006 đã có 127.200 hộ đạt tiêu chuẩn gia đình văn hóa, đạt 80,5%, tăng 15,9% so với năm 2002.

Hàng năm, có tới 90% số hộ gia đình  đăng ký xây dựng gia đình văn hóa (GĐVH), cam kết thực hiện tốt quyền và nghĩa vụ công dân, các qui ước ở cộng đồng và tiêu chuẩn công nhận GĐVH. Ngày Gia đình Việt Nam 28/6 hàng năm đã tổ chức các hoạt động như: liên hoan các gia đình văn hóa, giải thể thao gia đình truyền thống, các hội thi tìm hiểu kiến thức gia đình, cắm hoa, nấu ăn và khen thưởng cho con em các gia đình có thành tích trong tốt học tập…

Các cơ quan chức năng như Ủy ban DS,GĐ&TE, MTTQ, ngành VH-TT, LĐLĐ, Tỉnh Đoàn, Hội Người cao tuổi thường xuyên phối hợp tổ chức nhiều hoạt động tiếp sức cho phong trào như mở các lớp bồi dưỡng kiến thức hôn nhân và gia đình, người cao tuổi với phong trào xây dựng GĐVH. Đặc biệt, các câu lạc bộ về gia đình phát triển rất mạnh như Câu lạc bộ “Gia đình hạnh phúc”, “Gia đình phát triển bền vững”, “Gia đình không sinh con thứ ba”, “Gia đình giúp nhau làm kinh tế, xóa đói giảm nghèo”. Hưởng ứng cuộc vận động “Ngày vì người nghèo” đã quyên góp, ủng hộ Quĩ vì người nghèo (2002 - 2006) được 25,2 tỷ đồng; đã xây dựng và sửa chữa 5.192 nhà tình nghĩa, nhà đại đoàn kết cho các hộ chính sách và hộ nghèo. Phong trào “Uống nước nhớ nguồn” cũng đã quyên góp được trên 500 triệu đồng/năm và xây dựng hàng trăm nhà tình nghĩa cho các gia đình chính sách. Phong trào đoàn kết phát huy dân chủ, giữ gìn kỷ cương phép nước được nhân dân ở các khu dân cư thực hiện có hiệu quả; củng cố, kiện toàn 1.025 tổ an ninh nhân dân, có 2.375 tổ hòa giải, 180 ban thanh tra nhân dân; phát huy tốt vai trò tự quản của nhân dân trong cộng đồng dân cư và cảm hóa hàng trăm đối tượng lầm lỗi, phạm tội.

Toàn tỉnh hiện có 993 khu dân cư tiên tiến. Thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội đã dần văn minh, tiết kiệm, không phô trương lãng phí, không sử dụng văn hóa phẩm độc hại; tham gia đầy đủ các phong trào thi đua, các sinh hoạt, hội họp ở khu dân cư và bảo vệ tốt các di tích lịch sử văn hóa, cảnh quan. Vừa qua, tỉnh Yên Bái đã tổ chức hội nghị biểu dương các gia đình văn hóa tiêu biểu xuất sắc giai đoạn 2002 - 2006. Có 80 gia đình đại diện cho 127.200 GĐVH toàn tỉnh đã được bầu chọn từ 9 huyện, thị xã, thành phố, trong đó có 13 gia đình được vinh dự đi dự hội nghị biểu dương GĐVH tiêu biểu xuất sắc toàn quốc.

Phong trào xây dựng GĐVH ở Yên Bái được xác định là phong trào có tính then chốt của cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” và đã thực sự trở thành một phong trào thi đua sôi nổi, rộng khắp, đạt nhiều kết quả đáng khích lệ. Kinh tế hộ gia đình đang được vận hành tốt cùng các thành phần kinh tế khác, góp phần tích cực phát triển kinh tế, xây dựng cuộc sống ấm no, hạnh phúc. Nhiều gia đình trước đây cuộc sống khó khăn, nay nhờ có chủ trương, đường lối của Đảng, sự hỗ trợ của Nhà nước đã tìm được hướng đi đúng, mạnh dạn chuyển đổi cơ cấu kinh tế, áp dụng khoa học kỹ thuật tiến bộ vào sản xuất. Bên cạnh đó, cùng với sự tương trợ, giúp đỡ nhau trong cuộc sống, nhiều gia đình đã giúp các hộ nghèo vay vốn không tính lãi, giúp cây, con giống để có phương tiện làm ăn sinh sống; các hộ kinh doanh giỏi đã thu hút và giải quyết việc làm cho nhiều lao động… để các gia đình khó khăn ổn định cuộc sống, góp phần xóa đói giảm nghèo.

Bên cạnh những kết quả đã đạt được, phong trào cũng còn một số tồn tại cần khắc phục như: chất lượng GĐVH chưa đồng đều giữa các vùng miền; nhiều phong tục tập quán tốt đẹp, ngành nghề truyền thống chưa được khai thác, gìn giữ và phát huy tốt; mặt trái của cơ chế thị trường cùng quá trình đô thị hóa dẫn tới sự phân hóa giàu nghèo ngày càng rõ rệt cũng có tác động xấu tới phong trào.

Để duy trì và phát triển tốt phong trào, thời gian tới, tỉnh Yên Bái đã đề ra những phương hướng như: nhân rộng các điển hình tiên tiến, tích cực kiểm tra và đôn đốc việc thực hiện phong trào, làm tốt khâu xã hội hóa các hoạt động văn hóa để tạo thành giá đỡ vững chắc cho mọi hoạt động của đời sống xã hội, làm cho nhân dân nhận rõ tầm quan trọng và từ đó phát động nhân dân học tập, đăng ký thi đua xây dựng gia đình văn hóa; thường xuyên làm tốt công tác sơ kết, bình xét, công nhận danh hiệu, khen thưởng cho các GĐVH tiêu biểu. Quá trình này phải được thực hiện một cách công khai, dân chủ và đặc biệt là phải được tổ chức một cách long trọng nhằm tôn vinh, phát huy lòng tự hào, động viên thiết thực những gia đình văn hóa tiêu biểu để đẩy mạnh và phát triển bền vững phong trào.

Hồng Vân