Tuy nhiên, mỗi năm thêm một tuổi thì lòng ông lại tăng lên nỗi canh cánh về người em trai đi bộ đội đã anh dũng hy sinh mà tên tuổi không được lưu danh  tại Bia lưu danh các liệt sỹ xã Việt Thành. Tất nhiên, mọi chế độ chính sách của liệt sỹ cũng chẳng có gì.

Ông xúc động kể về người em trai của mình, rằng nạn đói năm Ất Dậu (1945) đã đưa bố mẹ ông cùng các con từ xã Sai Nga, huyện Cẩm Khê (Phú Thọ) tha hương ngược theo sông Hồng rồi trụ lại ở đất Việt Thành này. Đến năm 1951, người em trai kế ông là Trần Văn Thọ mới non 17 tuổi nhưng đã hăng hái tình nguyện vào bộ đội. Anh Thọ được biên chế vào bộ đội biên phòng Tây Bắc. Khảng 10 năm quân ngũ, anh Thọ được về thăm nhà đôi lần và lần cuối là tết năm 1961.

Lần ấy, anh có nói với ông Trí rằng: ''Cuối năm em sẽ về cưới vợ". Nào ngờ, cuối năm ấy anh Thọ hy sinh. Đơn vị của anh Thọ về báo tin anh hy sinh, có mang theo ba lô quân tư trang, bức tượng bán thân của anh Thọ và tặng mẹ anh chiếc radio. Họ cũng cho biết, anh Thọ đã anh dũng hy sinh và được tặng danh hiệu Anh hùng liệt sỹ. Khi mẹ ông còn sống thì gần như năm nào đơn vị cũng cử người về thăm vào dịp lễ tết. Nhưng năm 1969 mẹ ông mất, thì đơn vị ít về hơn và lần về thăm gần đây nhất cũng đã 17 năm.

Vì sao tên liệt sỹ Trần Văn Thọ chưa có tên trong Bia lưu danh liệt sỹ của xã Việt Thành? Vì sao mọi chế độ của liệt sỹ Thọ và thân nhân liệt sỹ vẫn còn có những vướng mắc trên? Qua tiếp xúc với lãnh đạo UBND xã Việt Thành và được biết: năm 2001, xã xây dựng Bia lưu danh các liệt sỹ của và trình danh sách các liệt sỹ lên Sở LĐ-TB&XH thì trường hợp của anh Trần Văn Thọ không được duyệt vào danh sách bia lưu danh vì không có hồ sơ lưu tại Sở Lao động - Thương binh xã hội.

Ông Nguyễn Văn Vinh, hiện là Phó chủ tịch UBND xã Việt Thành (khi ấy ông Vinh còn đang phụ trách công tác thương binh-xã hội) của xã cung cấp thông tin rằng, Sở LĐ-TB&XH tỉnh cũng đã làm việc với Bộ LĐ-TB&XH nhưng cũng không tìm thấy hồ sơ liệt sỹ Thọ. Ông Vinh còn cho biết thêm, chính quyền xã Việt Thành cũng đã xác nhận cho thân nhân của liệt sỹ Thọ tìm về quê cũ ở Cẩm Khê (Phú Thọ) tìm hiểu xem hồ sơ liệu có chuyển về quê cũ hay không? Thân nhân liệt sỹ Thọ còn cho biết, ở quê cũ có công trình tưởng niệm liệt sỹ Thọ nhưng hồ sơ thì cũng không có ai được tiếp nhận. Tuy nhiên, vào những ngày lễ tết thì xã Việt Thành vẫn rất quan tâm thăm hỏi, động viên tới gia đình ông Trí là người hương khói cho liệt sỹ Thọ. Đây là việc làm thật đáng trân trọng của địa phương.

Mới đây, vì nguyện vọng tha thiết của bố mình, người con trai của ông Trí là Trần Văn Hợi cùng một số người thân khác đã tìm đến đơn vị cũ của chú mình, hiện là Đồn biên phòng 4051 thuộc tỉnh Lai Châu. Thật cảm động, đơn vị đã tổ chức đón tiếp rất chu đáo. Trong phòng truyền thống của đơn vị cũng có một bức tượng bán thân của liệt sỹ Thọ. Đơn vị đã đưa thân nhân đi gặp gỡ bà con dân bản-những người đã chứng kiến sự anh dũng hy sinh của anh Thọ.

Bà con ở đây rất biết ơn anh Thọ đã hy sinh cho cuộc sống của dân bản và khi xây mộ cho anh, mỗi nhà đã góp một hòn đã khá vuông vức để xây mộ. Mộ anh giờ đã được quy tập về Nghĩa trang liệt sỹ Lai Hà, thuộc xã Lê Lợi, huyện Xìn Hồ, tỉnh Lai Châu. Tại Nghĩa trang liệt sỹ Lai Hà, mộ liệt sỹ Thọ được đặt gần chân đài "Tổ quốc ghi công" và tên anh trang trọng ở hàng đầu tiên trên tấm bia lưu danh liệt sỹ của nghĩa trang này.

Anh Hợi trở về quê với nhiều tấm ảnh ghi lại chuyến đi. Đặc biệt anh còn mang về tờ giấy xác nhận liệt sỹ Trần Văn Thọ với những thông tin về đơn vị, quê quán, ngày tháng năm sinh, ngày hy sinh, Anh hùng liệt sỹ, số mộ...do Sở LĐ-TB&XH tỉnh Lai Châu xác nhận. Từ những tài liệu trên, xã Việt Thành, Phòng Nội vụ-LĐ-TB&XH huyện Trấn Yên tiếp tục lại có những đề nghị lên Sở LĐ-TB&XH về chế độ chính sách đối với liệt sỹ Thọ. Thật vui mừng là ngay sau đó, xã Việt Thành đã nhận được Quyết định số 08 ngày 11/10/2007 của Sở LĐ-TB&XH tỉnh Yên Bái về việc trợ cấp một lần đối với trường hợp Anh hùng liệt sỹ Trần Văn Thọ.

Tuy nhiên, cấp uỷ, chính quyền và gia đình thân nhân liệt sỹ Trần Văn Thọ tiếp tục có một số kiến nghị như: các cấp, ngành chức năng cần sớm cấp bằng "Tổ quốc ghi công" liệt sỹ Trần Văn Thọ. Cần tiến hành giải quyết các thủ tục để khắc tên liệt sỹ Trần Văn Thọ lên Bia lưu danh các liệt sỹ của xã Việt Thành. Nghiên cứu giải pháp quy tập mộ liệt sỹ Thọ về Nghĩa trang liệt sỹ huyện Trấn Yên. Bởi vì, thân nhân liệt sỹ Thọ qua chuyến đi vừa rồi cho biết, Nghĩa trang Lai Hà ở Xìn Hồ (Lai Châu) cũng đang nằm trong kế hoạch di dời vì khu vực này sẽ là vùng lòng hồ của một công trình thuỷ điện.

Cần xác định rõ, liệt sỹ Trần Văn Thọ có đúng là Anh hùng lực lượng vũ trang hay không? Nếu đúng, phải được tôn vinh thật xứng đáng đối với những người có công với nước, đồng thời, để nhân dân xã Việt Thành tăng thêm lòng tự hào về người anh hùng của quê hương mình và để giáo dục truyền thống yêu nước anh dũng hy sinh của liệt sỹ Thọ cho mọi thế hệ noi theo.

 Hoàng Nhâm