Toàn xã có 9 thôn, bản trong đó người dân cư trú trên địa bàn chủ yếu là hai dân tộc Thái và Mông. Do trình độ của người dân còn hạn chế nên hiểu biết về tác hại của ma tuý trong đời sống cộng đồng còn rất sơ sài, thiếu thực tế dẫn đến số người nghiện toàn xã gia tăng với 74 đối tượng. Thời gian qua, mặc dù xã đã tích cực tổ chức tuyên truyền, giáo dục nhưng mới chỉ vận động được 26 đối tượng tham gia cai nghiện tại xã và 3 đối tượng cai tại Trung tâm Cai nghiện của tỉnh. Sau cai do chính quyền chưa tìm được biện pháp hữu hiệu trong việc quản lý giáo dục các đối tượng nên số người tái nghiện và đối tượng nghiện mới tiếp tục tăng. Hiện nay, hầu hết 9/9 thôn bản trong toàn xã đều có người nghiện, tập trung chủ yếu tại các bản: Tà Chơ 14 đối tượng, Trống Tông 7 đối tượng và bản Sẻ Sán 5 đối tượng, những thôn bản còn lại, có từ 1 - 3 đối tượng.

Điều đáng quan tâm hơn hiện nay là các đối tượng vận chuyển, buôn bán trái phép chất ma tuý cho các con nghiện có khoảng 20 đối tượng, phần đông đều tập trung ở bản Tà Chơ, một bản nằm ngay tại trung tâm xã. Trao đổi với chúng tôi, đồng chí Chang A Nù - Phó Công an xã cho biết: “Mặc dù lực lượng công an xã đã nghi ngờ các đối tượng có hành vi phạm pháp trong việc vận chuyển, buôn bán trái phép chất ma tuý trên địa bàn nhưng vì lực lượng quá mỏng, thiếu thẩm quyền thi hành, thêm vào đó hành vi của các đối tượng này rất tinh vi, xảo quyệt... 

Do địa hình phức tạp, nhiều đồi núi và đường mòn nhỏ cho nên các đối tượng thường tổ chức trao đổi, mua bán ma tuý ở nơi kín đáo, rất khó cho việc phát hiện và bắt quả tang của lực lượng công an. Muốn bắt được tội phạm thì phải nhìn tận mắt, bắt tận tay, còn nếu chỉ khám xét theo nguồn tin của người dân thì lực lượng công an xã chưa đủ kinh nghiệm phá những vụ án phức tạp và tinh vi như án ma túy. Do đó mà các vụ mua bán tàng trữ trái phép chất ma tuý lớn ở xã Cao Phạ trong thời gian qua hầu hết đều nhờ có sự giúp đỡ của cảnh sát cơ động thuộc Công an tỉnh Yên Bái”. Những năm gần đây, kéo theo tệ nạn ma tuý là sự phát sinh và tồn tại của nhiều loại tệ nạn xã hội khác như: trộm cắp, bạo lực gia đình gây mất trật tự an ninh bản làng. Thực tế cho thấy, hiện nay các con nghiện ở Cao Phạ nói riêng và trong vùng nói chung thường sử dụng chủ yếu hêrôin.

Ông Sùng A Dê - Chủ tịch UBND xã cho biết, vì trình độ văn hóa và chuyên môn của đội ngũ cán bộ công an xã còn hạn chế, trong đó 2 đồng chí trưởng và phó Công an xã mới học hết cấp II, cấp III, còn lại các đồng chí công an viên thì hầu hết đều ở trình độ cơ sở rất khó khăn cho công tác phòng chống ma túy.

Để ngăn chặn sự gia tăng các đối tượng nghiện, giúp xã vùng cao Cao Phạ kiềm chế tệ nạn buôn bán ma tuý, chính quyền địa phương rất cần có sự quan tâm của huyện và tỉnh, tăng cường hơn nữa cán bộ tuyên truyền, lực lượng công an về xã để phối hợp trong việc kiểm soát tình hình ma tuý trên địa bàn. Đồng thời quần chúng nhân dân cũng cần mạnh dạn tham gia tố giác tội phạm khi phát hiện hành vi vận chuyển, mua bán, tàng trữ trái phép chất ma túy. Có vậy, nạn buôn bán, sử dụng trái phép chất ma túy ở Cao Phạ mới mong được kiềm chế.

Đức Hồng