Năm 2010 là năm đánh dấu mốc quan trọng với lĩnh vực bảo vệ chăm sóc (BVCS) trẻ em. Là năm tổng kết 10 năm thực hiện Chỉ thị 55-CT/TW ngày 28/6/2000 của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng cơ sở đối với công tác BVCS và giáo dục trẻ em; chuẩn bị kế hoạch 5 năm, 10 năm cho các chương trình phát triển kinh tế - xã hội của đất nước; tổng kết Chương trình hành động Vì trẻ em giai đoạn 2001-2010 và xây dựng Chương trình hành động Vì trẻ em giai đoạn 2011-2020; xây dựng Chương trình quốc gia về bảo vệ trẻ em giai đoạn 2011 - 2015.

Tháng hành động vì trẻ em hàng năm được diễn ra từ ngày 15/5 đến 30/6 là hoạt động truyền thống được tổ chức rộng rãi trên phạm vi toàn quốc cũng như ở mỗi địa phương nhằm huy động sự hưởng ứng của toàn xã hội trong việc thực hiện giúp đỡ, chăm lo cho đời sống của trẻ em. Tháng hành động trẻ em, mỗi năm tập trung vào một chủ đề chính để các cấp, các ngành, các tổ chức, cá nhân có hoạt động thiết thực chăm lo, bảo vệ quyền lợi chính đáng cho trẻ em và tập trung giải quyết những vấn đề bức xúc liên quan đến công tác BVCS trẻ em.

Bước vào năm 2010, công tác BVCS trẻ em tỉnh Yên Bái đã có những thuận lợi như: công tác khám, chữa bệnh miễn phí cho trẻ em được thực hiện ở các cơ sở y tế với chất lượng cao hơn, tỷ lệ tiêm chủng mở rộng tiếp tục duy trì ở mức cao, trẻ em dưới 5 tuổi suy dinh dưỡng giảm còn 23,7%... Về giáo dục học tập cho trẻ: tỷ lệ huy động trẻ ra lớp các cấp đều tăng, Yên Bái đã được công nhận là tỉnh đạt chuẩn phổ cập giáo dục tiểu học, 9/9 đơn vị đạt chuẩn phổ cập THCS, 65 trường học đạt chuẩn quốc gia, 81% số trường trong toàn tỉnh đạt yêu cầu xanh - sạch - đẹp và an toàn. Trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt được chăm sóc nhiều hơn, tỷ lệ trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt được chăm sóc, giúp đỡ đạt 90%, mỗi năm có hàng trăm trẻ em khuyết tật, tàn tật được giúp đỡ phẫu thuật, phục hồi chức năng, hàng chục nghìn lượt trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt, trẻ em nghèo được tặng quà, học bổng động viên nhân dịp các ngày lễ tết. Nhiều kênh tuyên truyền cung cấp thông tin, nhiều loại hình vui chơi, giải trí lành mạnh ra đời để phục vụ trẻ em.

Tuy nhiên, thực trạng công tác BVCS trẻ em tỉnh Yên Bái còn gặp những khó khăn: chưa bố trí được mạng lưới cộng tác viên thôn bản, cụm dân cư để làm công tác BVCS trẻ em, do đó công tác truyền thông trực tiếp đến từng gia đình còn hạn chế, các vấn đề về trẻ em ở mỗi cụm dân cư chưa được giám sát và thu thập một cách đầy đủ và kịp thời. Tình hình xâm hại tình dục trẻ em và trẻ em vi phạm pháp luật vẫn diễn biến phức tạp, chưa có chiều hướng giảm, tình hình trẻ em bị tai nạn thương tích dẫn đến tàn tật, tử vong vẫn thường xuyên diễn ra.

Đặc biệt cơ hội tiếp cận các dịch vụ về BVCS trẻ em giữa vùng thấp và vùng cao, giữa vùng nông thôn và thành thị vẫn có sự bất bình đẳng. Tỷ lệ trẻ em suy dinh dưỡng, số trẻ em bỏ học, chưa ra lớp vùng cao, vùng đặc biệt khó khăn đều cao hơn nhiều lần so với vùng thấp, vùng thành thị.

Ở vùng cao hầu như trẻ em ít có điều kiện được tiếp cận với các dịch vụ vui chơi, giải trí, cung cấp thông tin, thiếu các điểm vui chơi giải trí tại cộng đồng; tỷ lệ trẻ em khuyết tật được tham gia giáo dục hòa nhập mới đạt khoảng 25%, chưa có nhiều hoạt động nhằm tạo sự hòa nhập giữa nhóm trẻ em thiệt thòi và trẻ em bình thường...

Thực hiện chỉ đạo của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội về triển khai Tháng hành động vì trẻ em năm 2010 với chủ đề: Tạo cơ hội phát triển bình đẳng cho trẻ em, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội Yên Bái đã tham mưu cho UBND tỉnh ban hành Kế hoạch Tháng hành động vì trẻ em năm 2010 với mục đích: tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức, hành động và nâng cao trách nhiệm của các nhà quản lý, các nhà hoạch định chính sách, các tổ chức kinh tế, xã hội về vai trò, tầm quan trọng của công tác BVCS trẻ em đối với sự phát triển của đất nước để tăng cường việc xây dựng chính sách, đầu tư cho công tác BVCS trẻ em, giúp cho mọi trẻ em có cơ hội bình đẳng tiếp cận các dịch vụ xã hội để phát triển. Nâng cao trách nhiệm của gia đình và trẻ em đối với việc thực hiện quyền và bổn phận của trẻ em; thúc đẩy vai trò chủ động, tích cực, tự tin, tăng cường sự tham gia của trẻ em vào các hoạt động của gia đình, nhà trường và xã hội.

Với những mục đích cụ thể đó, Tháng hành động vì trẻ em năm 2010 tập trung vào các hoạt động trọng tâm là: rà soát văn bản pháp luật, chính sách của địa phương và của trung ương; tổ chức tổng kết Chỉ thị 55-CT/TW ngày 28/6/2000 của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng ở cơ sở đối với công tác BVCS và giáo dục trẻ em, biểu dương những tấm lòng yêu trẻ; tổng kết Chương trình hành động vì trẻ em giai đoạn 2001-2010 và đề xuất mục tiêu, nội dung giai đoạn 2011 - 2020; tổ chức chiến dịch truyền thông nhằm nâng cao nhận thức và trách nhiệm của các nhà quản lý về việc tạo cơ hội cho trẻ em được phát triển bình đẳng và các hoạt động trọng tâm của công tác BVCS trẻ em trong giai đoạn mới; triển khai các hoạt động chăm sóc sức khỏe, vui chơi, giải trí, sinh hoạt văn hóa, văn nghệ, thể dục, thể thao cho trẻ em trong Tháng hành động vì trẻ em và trong mùa hè, đặc biệt là dịp tết Thiếu nhi 1/6, ưu tiên các địa bàn khó khăn; tổ chức các hoạt động rà soát, kiểm tra, để kịp thời phát hiện giúp đỡ những trường hợp trẻ em phải lao động nặng nhọc, trong điều kiện độc hại, nguy hiểm; ngăn ngừa, hỗ trợ trẻ em bị xâm hại tình dục, bị bạo lực, ngược đãi; vận động kêu gọi các tổ chức, cá nhân ủng hộ nguồn lực để xây dựng các mô hình điểm về BVCS trẻ em; thành lập đội tình nguyện BVCS trẻ em tại các xã, phường, thị trấn...

BVCS và giáo dục trẻ em là trách nhiệm của gia đình, nhà trường, Nhà nước, xã hội và công dân. Trong mọi hoạt động của cơ quan, tổ chức, gia đình, cá nhân có liên quan đến lợi ích của trẻ em phải được sự quan tâm ưu tiên hàng đầu. Trong tháng hành động vì trẻ em năm 2010 rất cần sự quan tâm chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền các cấp, sự tham gia ủng hộ của các sở, ban, ngành, các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, cá nhân... Bằng những hoạt động thiết thực như: phối hợp tuyên truyền, tổ chức hoạt động vui chơi giải trí lành mạnh, các diễn đàn cho trẻ em, vận động ủng hộ quỹ Bảo trợ trẻ em các cấp, xây dựng, tu sửa công trình dành cho trẻ em, chăm sóc, đỡ đầu cho trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt... đó chính là đã góp phần tạo cơ hội cho nhiều trẻ em được phát triển bình đẳng, để đưa sự nghiệp BVCS trẻ em tỉnh Yên Bái tiếp tục có bước phát triển.

Lê Thu Lan - Phó Giám đốc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội