Người cao tuổi (NCT) Việt Nam có công sinh thành, nuôi dạy con cháu, xây dựng gia đình, dòng họ, quê hương, đất nước, giáo dục thế hệ trẻ về nhân cách, giữ gìn gia phong, kỷ cương phép nước. NCT có nhiều công lao đóng góp trong các cuộc kháng chiến giành độc lập - tự do, thống nhất đất nước và tiếp tục đem trí tuệ, kinh nghiệm, tài năng tham gia xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.

Đặc biệt, trong xây dựng gia đình thời kỳ công nghiệp hóa - hiện đại hóa, hội nhập quốc tế, NCT có vị trí, vai trò hết sức quan trọng. Đó là trí tuệ, kinh nghiệm quí cùng với những phẩm chất tốt đẹp mà NCT đã phấn đấu, rèn luyện, tích lũy cả đời, vượt qua biết bao gian khó xây dựng cuộc sống gia đình.

Gia đình là tế bào, là nền tảng của xã hội - nơi bảo tồn và phát triển nòi giống; là môi trường quan trọng hình thành, nuôi dưỡng và giáo dục nhân cách, đạo đức, lối sống - nơi duy trì và phát triển bản sắc văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc.

Nhiều gia đình cộng lại mới thành xã hội, gia đình tốt thì xã hội mới tốt, xã hội tốt thì gia đình càng tốt. Hạt nhân của xã hội là gia đình. (Chủ tịch Hồ Chí Minh)

Trải qua nhiều thế hệ, gia đình Việt Nam được hình thành và phát triển với những chuẩn mực giá trị tốt đẹp, góp phần xây dựng bản sắc văn hóa dân tộc Việt Nam. Những giá trị truyền thống quí báu như lòng yêu nước, yêu quê hương, yêu thương đùm bọc lẫn nhau, sống thủy chung, hiếu nghĩa, hiếu học, cần cù và sáng tạo trong lao động; bất khuất, kiên cường, anh dũng trong chống giặc ngoại xâm, chống chọi với thiên tai đã được lớp lớp gia đình các dân tộc Việt Nam giữ gìn, vun đắp và phát huy trong suốt quá trình lịch sử dựng nước và giữ nước.

Quá trình công nghiệp hóa - hiện đại hóa, đô thị hóa và hội nhập quốc tế tạo nhiều cơ hội và điều kiện đồng thời cũng đặt gia đình và công tác gia đình trước nhiều khó khăn, thách thức. Mặt trái của cơ chế thị trường và lối sống thực dụng tác động mạnh tới các giá trị đạo đức truyền thống và lối sống lành mạnh. Sự phân hóa giàu nghèo sẽ tác động vào số đông các gia đình. Nhiều gia đình nếu không được hỗ trợ, không được chuẩn bị đầy đủ năng lực đối phó với những thay đổi nhanh chóng về kinh tế, xã hội sẽ không làm tròn chức năng vốn có của gia đình.

Thực tiễn ở Việt Nam, NCT có vị trí, vai trò quan trọng trong quá trình kiến tạo gia đình. Gia đình, dòng họ có con cháu trưởng thành, phát đạt đều do sự rèn giũa, giáo dục của ông bà, cha mẹ và kế thừa, phát huy truyền thống tốt đẹp của gia đình, dòng họ. Do vậy, lớp NCT có công đầu trong nuôi dưỡng, giáo dục con cháu trong gia đình, dòng họ từ biết yêu thương, kính trọng ông bà, cha mẹ, anh chị em trong gia đình, dòng họ đến yêu quê hương, đất nước, yêu thương con người, yêu thiên nhiên.

Cũng từ gia đình, NCT đã dày công truyền thụ kỹ năng, kinh nghiệm, kiến thức kinh tế, văn hóa, xã hội, khoa học, công nghệ và các ngành nghề truyền thống cho con cháu, cho thế hệ trẻ; bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa của dân tộc, truyền thống tốt đẹp của gia đình, dòng họ; tích cực tham gia các phong trào khuyến học khuyến tài, hỗ trợ giáo dục, đào tạo, bồi dưỡng người có đức, có tài.

Trong phát triển kinh tế gia đình, xóa đói giảm nghèo, làm giàu hợp pháp, NCT càng có vị trí, vai trò quan trọng. Đến nay, ở khu vực nông nghiệp, nông thôn, NCT vẫn tham gia lao động sản xuất, trợ giúp con cháu. NCT có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực sản xuất, kinh doanh, duy trì và phát triển các ngành nghề truyền thống, các hoạt động dịch vụ.

Hàng vạn NCT đang làm chủ trang trại, cơ sở sản xuất, kinh doanh; tiếp tục có những đóng góp, tăng thu nhập cho gia đình, nuôi dạy con cháu. Đây là một nhân tố quyết định đạt được mục tiêu gia đình no ấm, bình đẳng, tiến bộ, hạnh phúc.

Trong phòng chống bạo lực gia đình, ngăn ngừa tệ nạn xã hội xâm nhập vào mỗi gia đình, NCT cũng có vai trò rất quan trọng. Với kinh nghiệm từng trải, NCT có bản lĩnh đấu tranh, phòng ngừa các tệ nạn xã hội, giáo dục con cháu phòng chống có hiệu quả; tích cực xây dựng gia đình văn hóa, không tệ nạn xã hội, không bạo hành, tạo môi trường an toàn, tốt đẹp nhất cho con cháu phát triển.

K.T