Tín dụng đen là hình thức cho vay tín dụng với lãi suất cao từ các tổ chức, cá nhân thực hiện các hoạt động cho vay tiền nhưng không đăng ký kinh doanh và không được sự cấp phép của Nhà nước. Đa số lãi suất do cá nhân hoặc tổ chức cho vay tín dụng đen tự đặt, thường vượt 150% mức lãi suất của Ngân hàng Nhà nước.
Thông thường các giao dịch tín dụng đen ở dưới dạng tờ rơi được dán tại các cột điện, ngã tư hoặc các biển báo tại các hiệu cầm đồ hoặc mời gọi qua các tin nhắn gửi vào điện thoại di động. Mấu chốt là thủ tục cho vay tín dụng đen rất đơn giản và nhanh chóng, thường giải ngân mất 10-30 phút.
Khách hàng chỉ cần có chứng minh nhân dân hoặc sổ hộ khẩu hay đăng ký phương tiện giao thông đang sở hữu cùng một số giấy tờ khác là có thể nhận được tiền một cách dễ dàng. Thường thỏa thuận bằng một bản hợp đồng đơn giản, có khi thỏa thuận bằng miệng, không có giấy tờ kèm theo.
Lãi suất hợp đồng cho vay tín dụng đen thường từ 108 - 360% năm tùy theo số tiền vay mượn. Đây là mức lãi suất rất cao so với lãi suất tại các ngân hàng thương mại, công ty tài chính hiện nay. Nếu trả chậm thì sẽ bị đòi nợ theo luật giang hồ hoặc đội chuyên đòi nợ thuê trấn áp.
Bên cạnh các hoạt động cho vay tại các hiệu cầm đồ, điểm hỗ trợ tài chính, giao dịch tại nhà… ngày nay, các ứng dụng vay tiền của những đối tượng tội phạm cho vay nặng lãi đang nổi lên. Chỉ cần người dùng tải các ứng dụng này trên Google play hoặc App Store là có thể vay tiền một cách nhanh chóng mà không cần tới tận nơi cho vay. Tuy nhiên, hình thức vay này có lãi suất cao ngất ngưởng.
Người sử dụng chỉ cần tạo một tài khoản trong ứng dụng, làm theo các thông tin hướng dẫn trong hệ thống; cùng với đó là chụp chứng minh nhân dân và cung cấp số điện thoại của người thân thì bên tổ chức cho vay giải ngân qua tài khoản ngân hàng nhanh chóng. Nhưng nếu sau một thời gian mà người sử dụng không thể trả theo đúng thỏa thuận thì sẽ có thể bị rất nhiều số điện thoại gọi tới thúc ép, đe dọa để bắt bạn phải trả lại toàn bộ cả gốc lẫn lãi.
Một cán bộ cảnh sát hình sự Công an thành phố Yên Bái chia sẻ, thủ đoạn của tội phạm cho vay nặng lãi rất tinh vi. Quá trình cho vay, bọn chúng trừ luôn khoản lãi vào số tiền vay. Ví dụ, một người cầm cố chiếc xe máy để vay 10 triệu đồng trong thời gian 10 ngày, tiền lãi là 1,5 triệu đồng, chúng chỉ giải ngân 8,5 triệu đồng, hợp đồng hoặc giấy biên nhận không ghi tiền lãi mà ghi 10 triệu đồng. Đáng nói nhất, đại đa số người đi vay nặng lãi đều chi tiêu vào những mục đích thiếu lành mạnh như: mua sắm, ăn chơi quá khả năng tài chính, đặc biệt là cờ bạc, lô đề, cá độ bóng đá...
Để không bị mắc bẫy tín dụng đen, người dân cần tìm hiểu thông tin về các gói vay từ những ngân hàng uy tín; tránh xa những quảng cáo vay vốn ưu đãi hay đăng ký thẻ tín dụng không chứng minh thu nhập… từ các thông báo, tờ rơi ngã tư hay cột điện. Hiện nay, các ngân hàng thương mại cải cách thủ tục hành chính, quá trình xét duyệt và giải ngân rất nhanh, đặc biệt là các món vay nhỏ, vì thế, khi cần hãy tìm đến các ngân hàng. Ngay từ đầu, chắc chắn không có dịch vụ cầm đồ, hỗ trợ tài chính nào ép buộc người khác vay; nói cách khác, các nạn nhân đều tự nguyện. Vì thế, hãy chi tiêu đúng mực, sống lành mạnh, đặc biệt là không lô đề, cá độ, cờ bạc!
Lê Tấn Đạt
