Trước tình trạng xuất hiện nhiều loại phân bón giả, nhái nhãn, mác có các chỉ tiêu chất lượng thấp lưu hành trên thị trường, nhất là hai năm trở lại đây, các trinh sát Cục CSĐT tội phạm về quản lý kinh tế và chức vụ (C15) đã vào cuộc. Sau một thời gian trinh sát, Cục C15 phát hiện tại HTX cổ phần Bắc Bình Vương tại thôn Thành Phao, thị trấn Phả Lại, huyện Chí Linh (Hải Dương) và công ty cổ phần sản xuất thương mại dịch vụ (SXTMDV) Tân Trường Sinh, địa chỉ ở Dương Liễu, Hoài Đức (Hà Nội) có biểu hiện sản xuất phân NPK giả với số lượng lớn. Ban chuyên án cho biết: Sau khi sản xuất tại xưởng, toàn bộ số phân bón giả này được vận chuyển bằng xe tải, chủ yếu vào ban đêm tỏa đi tiêu thụ ở hàng chục đại lý các tỉnh phía Bắc như Hà Nội, Hải Phòng, Thái Bình, Bắc Ninh, Nam Định, Hưng Yên, Thái Nguyên. Các trinh sát đã thâm nhập và lấy mẫu giám định, xác định phân bón NPK của cơ sở sản xuất nói trên là giả. Sau nhiều ngày bám theo các xe chở phân bón giả đi tiêu thụ, các trinh sát đã lần tìm được đầu mối tiêu thụ của loại phân bón giả này.

Căn cứ tài liệu thu thập, ngày 5-9, Cục CSĐT tội phạm kinh tế khám xét khẩn cấp tại hai điểm sản xuất và ba đại lý tiêu thụ phân NPK giả. Tại Hải Dương, cơ quan điều tra khám xét, thu giữ tại Hợp tác xã cổ phần Bắc Bình Vương (là cơ sở 2 công ty cổ phần SXTMDV Tân Trường Sinh) có 62 tấn phân NPK thành phẩm gồm hai loại 25 kg và một loại 10 kg có hình đầu trâu, hình con trâu; hàng nghìn vỏ bao bì, 8 máy vê viên, các máy đóng bao cùng toàn bộ sổ sách, chứng từ thể hiện quá trình sản xuất, bán cho các đại lý. Toàn bộ số phân NPK thu giữ đã được giao cho Phòng PC15 Hải Dương và chủ cơ sở sản xuất quản lý theo quy định.

Tại trụ sở công ty cổ phần SXTMDV Tân Trường Sinh, cơ quan điều tra thu 3,5 tấn phân NPK thành phẩm, bao bì, hai máy vê viên, máy đóng bao cùng tài liệu liên quan. Thực hiện lệnh khám xét ba đại lý tiêu thụ phân bón giả tại Hải Phòng, Thái Bình, Bắc Ninh, cơ quan điều tra đã thu giữ 20 tấn phân NPK giả. Các chủ đại lý đều nhận đã mua phân NPK do công ty SXTMDV Tân Trường Sinh sản xuất rồi đem bán cho người tiêu dùng. Tổng cộng, số phân NPK giả thu giữ là 85 tấn, tuy nhiên căn cứ sổ sách, chứng từ thu giữ được, cơ quan điều tra xác định, đã có hơn 1.000 tấn phân bón NPK giả được tiêu thụ trót lọt thông qua mạng lưới 59 đại lý ở khắp các tỉnh, thành phố. Trưng cầu giám định chất lượng NPK tại Viện Viện Khoa học hình sự (Bộ Công an), kết quả cho thấy, phân bón do công ty cổ phần SXTMDV Tân Trường Sinh sản xuất có thành phần không đúng theo tiêu chuẩn ghi trên bao bì, chủ yếu là các bon.

Phân bón giả được sản xuất từ cuối năm 2007, nguyên liệu sản xuất chủ yếu là xỉ than cùng đất sét, vôi bột, sau đó được nghiền bằng máy rồi đóng bao, tỷ lệ NPK pha lẫn chỉ đạt từ 0,1 đến 02%. Sau khi sản xuất phân bón rởm, hàng được vận chuyển đi tiêu thụ luôn, ít để tồn kho. Mỗi ngày, lượng phân bón giả tiêu thụ trung bình khoảng 20 đến 30 tấn. Để đánh lừa người tiêu dùng, giá bán phân bón giả rẻ hơn so với phân bón thật. Lợi dụng nhãn mác của một số doanh nghiệp sản xuất phân bón uy tín in hình đầu trâu, con trâu, hai cơ sở sản xuất phân bón giả nói trên sử dụng bao bì có in chữ Tân Trường Sinh và nhãn mác tương tự, do vậy nhiều người lầm tưởng là phân bón thật.

Theo ông Lê Quốc Phong, Phó chủ tịch Hiệp hội phân bón Việt Nam, đầu tư dây chuyền sản xuất phân bón tốn kém và giá nguyên liệu đắt nên giá phân bón thật thường cao. Theo quy định, phân bón xuất xưởng đều phải kiểm tra chất lượng. Hiện tại, phổ biến có hai cách làm giả phân bón là dùng nguyên liệu hoàn toàn là đất sét hoặc xỉ than, pha lẫn đất đèn để tạo mùi, đánh lừa bà con tiêu dùng, gây ảnh hưởng đất đai, năng suất cây trồng và môi trường. Theo thống kê của hiệp hội phân bón, cả nước có 53 thương hiệu phân bón kém chất lượng lưu hành; trong đó có 4 vụ làm giả phân bón bị khởi tố, điều tra. Được biết, phân bón NPK được làm giả nhiều nhất trong các loại phân bón và chủ yếu được tiêu thụ ở các vùng sâu, vùng xa. Khi phân bón giả được tung ra thị trường, hậu quả là người nông dân phải gánh chịu vụ mùa thất bát. Tình trạng sản xuất, kinh doanh phân bón giả, kém chất lượng đang diễn ra ở nhiều địa phương, ảnh hưởng nghiêm trọng sản xuất nông nghiệp và đời sống nhân dân, đòi hỏi các cơ quan chức năng phối hợp tăng cường quản lý, kiểm tra đồng thời người dân, doanh nghiệp phải chủ động tố cáo nhằm phát hiện, ngăn chặn kịp thời.

Sau khi triệu tập, lấy lời khai của Nguyễn Phi Sinh, giám đốc, chủ cơ sở sản xuất và các chủ đại lý tiêu thụ phân bón, ngày 2-10, cơ quan điều tra đã khởi tố vụ án hình sự về tội sản xuất, buôn bán hàng giả, kịp thời phanh phui hành vi gian lận của các đối tượng. Cơ quan điều tra đang tiếp tục mở rộng điều tra.

(Theo NDĐT)