Đối với các địa phương vùng cao, vùng dân tộc ít người thì vụ chiêm xuân đang là một nỗ lực trong chuyển đổi cơ cấu mùa vụ và từng bước tự cân đối lương thực ở khu vực này.

Ở vào thời điểm cuối tháng 1 đầu tháng 2 này, nhiều nơi trong tỉnh đang bước vào vụ cấy và khung thời vụ tốt nhất được xác định là từ đầu tháng cho đến khoảng 15 tháng 2 năm 2007. Tuy nhiên, một vấn đề bất thường xảy ra là hầu hết các địa phương trong tỉnh hiện đang thiếu trầm trọng phân NPK để bón lót khi gieo cấy. Huyện vùng cao Trạm Tấu năm nay kế hoạch gieo cấy 500 ha lúa chiêm, trồng 900 ha ngô xuân hè, 150 ha đậu tương xuân. Một số huyện trọng điểm lúa của tỉnh như Văn Chấn, Lục Yên diện tích cấy lúa chiêm theo kế hoạch mỗi huyện là 3.300 ha. Các địa phương khác như: Trấn Yên, Văn Yên, Yên Bình, thị xã Nghĩa Lộ...diện tích lúa chiêm cũng khá lớn nhưng tất cả cũng đều chung tình trạng này. Các huyện Văn Chấn, Trấn Yên, Lục Yên, Trạm Tấu đều đã có công văn đề nghị UBND tỉnh và một số ngành chức năng cùng Công ty Vật tư nông nghiệp giúp đỡ tháo gỡ những khó khăn trên để nhân dân gieo cấy đảm bảo đúng tiến độ.

Vậy đâu là nguyên nhân? Qua tìm hiểu  được biết, từ trước đến nay, Công ty Vật tư nông nghiệp Yên Bái được giao nhiệm vụ cung ứng vật tư phân bón, thuốc bảo vệ thực vật phục vụ cho sản xuất nông nghiệp và Công ty luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Ông Lê Quý Tùng - Phó giám đốc Công ty cho biết, những năm trước đây ở vào thời điểm cuối tháng 1 đầu tháng 2 thì đơn vị thường cung ứng từ 16 đến 18 nghìn tấn phân bón lót cho gieo cấy lúa chiêm xuân. Năm 2007 này, do có khó khăn về vốn nên chỉ cung ứng được khoảng 6 nghìn tấn đáp ứng 1/3 nhu cầu sản xuất của bà con nông dân.

Để khắc phục tình trạng trên, giúp nông dân đảm bảo sản xuất, Công ty Vật tư nông nghiệp Yên Bái đã liên hệ với Chi nhánh Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh giúp bảo lãnh thanh toán với Công ty supe phốt phát và hoá chất Lâm Thao để Công ty Vật tư nông nghiệp Yên Bái tiếp tục cung ứng phân bón cho nhu cầu sản xuất. Phía ngân hàng đã đưa ra yêu cầu phía Công ty  cần có các thủ tục: quyết toán quý III-2006; kế hoạch sản xuất kinh doanh năm 2007; phương án kinh doanh vật tư nông nghiệp; Điều lệ Công ty; ý kiến của UBND tỉnh về việc cho phép doanh nghiệp huy động vốn cao hơn vốn điều lệ. Công ty Vật tư nông nghiệp Yên Bái đã có công văn gửi UBND tỉnh và được trả lời ý kiến là UBND tỉnh không trực tiếp can thiệp vào việc kinh doanh của doanh nghiệp và doanh nghiệp tự làm việc với Ngân hàng.

Như vậy, việc Ngân hàng bảo lãnh thanh toán cho Công ty Vật tư nông nghiệp Yên Bái tiếp tục cung ứng phân bón cho nông dân vẫn đang là vấn đề nan giải. Trong khi đó, các huyện, thị xã trong tỉnh không thể tự đứng ra cung ứng phân bón cho dân được bởi những yếu tố liên quan đến cơ chế và trách nhiệm cung ứng; trách nhiệm đảm bảo chất lượng phân bón; thiếu vốn và thời vụ rất gấp gáp...

Nhà nông có câu: "Nhất nước, nhì phân, tam cần, tứ giống" hoặc câu: "Nhất thì, nhì thục" nghĩa là trong trồng lúa thì yếu tố thời vụ luôn đứng thứ nhất và tiếp đến mới là khâu làm đất cho kỹ càng, thục nhuyễn. Nếu những yếu tố quan trọng được người dân đã đúc kết như trên lại không được đáp ứng thì đương nhiên kết quả sản xuất vụ chiêm này cũng sẽ bị ảnh hưởng. Mong rằng, tỉnh và các cấp, ngành sớm có giải pháp tháo gỡ khó khăn này để nhân dân ổn định phát triển sản xuất.

P.V