Đái tháo đường (ĐTĐ) là một bệnh mạn tính, đặc trưng bởi sự tăng đường huyết quá mức bình thường. Nguyên nhân của bệnh rất phức tạp, theo nhận định của các chuyên gia y tế thế giới, thế kỷ XXI sẽ là thế kỷ của bệnh nội tiết và rối loạn chuyển hóa mà điển hình là đái tháo đường. Theo Tổ chức Y tế Thế giới, tốc độ phát triển của bệnh rất nhanh, đặc biệt là các nước đang phát triển, trong đó có Việt Nam. Theo dự báo đến năm 2010 sẽ có 221 triệu người mắc bệnh ĐTĐ, trong đó Châu Á khoảng 130 triệu người.

Do mức độ nguy hại của bệnh nên việc phát hiện sớm bệnh ĐTĐ là hết sức cần thiết. Những đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh ĐTĐ như: + Trong gia đình có người mắc bệnh ĐTĐ. + Những người béo. + Những người lao động nhẹ, tĩnh tại. + Những trường hợp tăng huyết áp. + Phụ nữ có tiền sử đẻ con > 4kg. + Người đã được chẩn đoán có rối loạn chuyển hóa mỡ máu. + Người > 45 tuổi. Tất cả các đối tượng này cần đến cơ sở y tế chuyên khoa để kiểm tra đường máu.

Đa số bệnh ĐTĐ diễn biến âm thầm qua nhiều năm, khi có biểu hiện lâm sàng như đái nhiều, khát nhiều, ăn nhiều, gầy nhiều và nước tiểu có ruồi bâu kiến đậu thì bệnh đã nặng. Khi mắc bệnh ĐTĐ sẽ gây nhiều biến chứng nguy hiểm như bệnh mạch vành dễ gây nhồi máu cơ tim, hôn mê, bệnh mạch máu não, bệnh mạch máu chi dưới gây hoại tử dẫn đến cắt cụt chi, tổn thương mạch máu nhỏ gây mù lòa, bệnh lý thận dẫn đến suy thận...

Chi phí cho bệnh ĐTĐ rất tốn kém, chiếm từ 5-10% ngân sách dành cho ngành y tế, đặc biệt tốn kém khi bị các biến chứng. Như vậy khi mắc bệnh này sẽ là gánh nặng kinh tế cho gia đình và xã hội, làm chậm phát triển kinh tế của các nước trên toàn cầu.

Chính vì sự gia tăng và nghiêm trọng của bệnh nên Tổ chức Y tế Thế giới và Hiệp hội ĐTĐ Quốc tế đã lấy ngày 14 tháng 11 hàng năm là Ngày Đái tháo đường thế giới. Thủ tướng Chính phủ cũng đã ra Quyết định số 77/2002/QĐ-TTg ngày 17/6/2002 về việc phê duyệt chương trình phòng chống một số bệnh không lây nhiễm giai đoạn 2002-2010 với mục tiêu phòng chống bệnh ĐTĐ là:

- Giảm 50% các yếu tố nguy cơ phát triển bệnh ĐTĐ trong cộng đồng.
- Điều trị và lập danh sách theo dõi, hướng dẫn để 100% người bệnh ĐTĐ đã được phát hiện có thể quản lý bệnh tật.

Các đối tượng có nguy cơ cao và các đối tượng mắc bệnh ĐTĐ cần phải thường xuyên rèn luyện thể lực như: đi bộ, tập thể dục, chơi thể thao và chế độ ăn uống hợp lý nhằm phòng mắc bệnh ĐTĐ và làm chậm các biến chứng khi đã mắc bệnh. Việc uống thuốc đúng và đủ theo chỉ dẫn của bác sĩ chuyên khoa cũng hết sức cần thiết vì điều trị bệnh này mang tính lâu dài.

Mọi người trong cộng đồng hãy cảnh giác và tích cực tham gia phòng chống bệnh đái tháo đường!

Bác sĩ Nguyễn Quang Chúy (Phó giám đốc Trung tâm Nội tiết tỉnh Yên Bái)