Bởi vì, do đặc thù, phong tục, tập quán của đồng bào các dân tộc thì dịp cuối năm cũng là lúc công việc đồng áng đã vãn, tranh thủ thời gian nông nhàn bà con lại lên rừng kiếm thêm chút tiền để lo cho tết Nguyên đán được tươm tất hơn. Lợi dụng điều đó, người buôn bán gỗ đổ về các thôn bản thuê người dân lên rừng khai thác gỗ rừng tự nhiên nhiều hơn. Vấn đề nữa là cuối năm thời tiết khô hanh, đôi khi có gió lào thổi, nếu sử dụng lửa không cẩn thận rất dễ gây ra cháy rừng. Nếu không làm tốt công tác quản lý bảo vệ rừng thì diện tích rừng bị chặt phá khai thác trong dịp này là rất lớn.

Từ thực tế đó đòi hỏi ngành kiểm lâm các huyện thị, xã, phường chính quyền cơ sở vào cuộc mạnh mẽ hơn, quyết liệt hơn. Trước tiên, cần tăng cường công tác tuyên truyền, vận động tới người dân về Luật Bảo vệ rừng, PCCCR. Một trong những giải pháp chính để giảm tình trạng vi phạm lâm luật, PCCR là phải giữ rừng tại gốc, kiểm lâm viên phải  là nòng cốt, chính quyền cơ sở là chủ đạo, nhân dân là gốc; phát huy vai trò lãnh đạo của các cấp ủy Đảng tuyên truyền Luật bảo vệ rừng, vận động nhân dân cùng tham gia giữ rừng, kiểm lâm viên đi sâu, đi sát cơ sở, xây dựng phương án bảo vệ rừng cấp xã; thực hiện có hiệu quả các quy ước, hương ước bảo vệ và phát triển rừng ở cộng đồng dân cư. Các tổ đội xung kích, chủ rừng phối hợp với kiểm lâm viên thường xuyên tuần tra, kiểm soát phát hiện kịp thời những hành vi xâm hại đến rừng.

Diện tích rừng rộng lớn, do vậy nếu chỉ có sự vào cuộc của chính quyền cơ sở, kiểm lâm là không đủ mà phải cả cộng đồng dân cư, xã hội hoá công tác bảo vệ rừng. Trong tuần tra, kiểm soát nên xây dựng kế hoạch cụ thể tại những khu rừng có trữ lượng gỗ lớn, nhiều nhóm quý hiếm, điểm nóng để bảo vệ nghiêm ngặt hơn. Khi phát hiện phải xử lý nghiêm minh, có thể tới mức xử lý hình sự... có như vậy mới mang tính răn đe, giáo dục tốt. Trên mỗi cung đường, cửa rừng cần tăng cường kiểm tra giám sát, trực 24/24 giờ hiệu quả cao hơn.

Đối với việc phát nương làm rẫy, nghiêm cấm phát vào diện tích đất, rừng không được quy hoạch, trong khi đốt nương phải thực hiện theo đúng quy trình là đốt ngược chiều gió, đốt từ trên xuống và có đường ranh cản lửa... Có nhiều ý kiến cho rằng, đã đến lúc tỉnh cần nghiêm cấm việc phát  nương làm rẫy, xây dựng cơ chế hỗ trợ lương thực, kinh phí chuyển những hộ này sang trồng, bảo vệ rừng. Làm được như vậy, chúng ta cơ bản không còn xảy ra cháy rừng nữa, bởi theo thống kê từ nhiều năm cho thấy, có đến trên 90% số vụ cháy rừng là do đốt nương cháy lan sang.

Vẫn biết cuộc chiến bảo vệ rừng, nhất là việc buôn bán, khai thác vận chuyển lâm sản diễn ra ngày một quyết liệt và tinh vi hơn, song chúng ta chủ động làm tốt những vấn đề nêu trên, chắc chắn hạn chế được rất nhiều sự tàn phá tài nguyên rừng.

Thanh Phúc