Tây Bắc không chỉ có cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ, văn hóa các dân tộc đa dạng, đặc sắc mà trong chiến tranh giải phóng dân tộc, con người, vùng đất này đã có nhiều đóng góp to lớn vào chiến công chung của toàn dân tộc, với những tên người, tên núi, tên sông đã đi vào thi ca, nhạc, họa như huyền thoại.
Mảnh đất Tây Bắc là nơi tập trung sinh sống của nhiều đồng bào dân tộc thiểu số, mặc dù đất rộng người thưa nhưng đó lại là vị trí địa chiến lược rất quan trọng. Sau Cách mạng tháng Tám 1945, thực dân Pháp tìm mọi cách đánh chiếm Tây Bắc và thành lập "xứ Thái tự trị” hòng làm suy yếu khối đoàn kết các dân tộc và chia cắt đất nước ta.
Tháng 9 - 1952, Trung ương Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh quyết định mở Chiến dịch Tây Bắc nhằm tiêu diệt một bộ phận quan trọng sinh lực địch ở Tây Bắc, đập tan âm mưu lập và củng cố "Xứ Thái”, "Xứ Mường”, "Xứ Nùng” tự trị và chính sách "lấy chiến tranh nuôi chiến tranh", "dùng người Việt đánh người Việt" của thực dân Pháp. Sau gần 2 tháng chiến đấu, chiến dịch Tây Bắc đã giành thắng lợi to lớn.
Chiến thắng Tây Bắc cũng là thắng lợi của tinh thần hy sinh quả cảm, hết lòng hết sức vì tiền tuyến của nhân dân các dân tộc Tây Bắc, để lại nhiều bài học giá trị về chủ động tiến công địch, về phối hợp, hiệp đồng với các chiến trường cả nước, về tình đoàn kết quân dân.
Đặc biệt, chiến thắng ghi dấu đóng góp quan trọng của công tác tư tưởng, công tác tuyên truyền đi trước mở đường, vạch trần những thủ đoạn xảo quyệt của địch để đề cao cảnh giác, thường xuyên tố cáo tội ác dã man của địch để khắc sâu lòng căm thù, ý chí quyết tâm chiến đấu, không ngại hy sinh gian khổ; đồng thời xây dựng niềm tin, quyết tâm mạnh mẽ, đoàn kết một lòng, xây dựng thế trận lòng dân vững chắc dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu.
Đồng chí Nguyễn Minh Tuấn - Ủy viên Ban Thường vụ, Trưởng ban Tuyên giáo Tỉnh ủy trao thưởng cho các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác tuyên giáo 2019.
Ngày 9-9-1952, tại Hội nghị cán bộ bàn kế hoạch tác chiến, Chủ tịch Hồ Chí Minh huấn thị đối với cán bộ, chiến sĩ: "Trung ương Đảng và Tổng quân ủy đã cân nhắc kỹ chỗ dễ và chỗ khó của chiến trường sắp đến và quyết tâm Chiến dịch này phải đánh cho thắng lợi… Các đơn vị đều có một số đồng bào đi theo giúp. Đối với đồng bào dân công phải giáo dục, phải chăm nom thân mật, phải giải thích tuyên truyền cổ động, làm cho đồng bào vui vẻ công tác” (1).
Ngày 01-10-1952, Người gửi thư cho cán bộ và chiến sĩ tham gia Chiến dịch Tây Bắc, trong đó nêu rõ: "Chiến dịch này là một chiến dịch rất quan trọng. Các chú phải đánh cho thắng. Tất cả các chú, cán bộ cũng như chiến sĩ, đều phải: Quyết tâm chiến đấu, triệt để chấp hành mệnh lệnh; Bền bỉ dẻo dai, vượt qua mọi gian khổ, khắc phục mọi khó khăn; Thương dân, trọng dân và tốt với dân; Tiêu diệt thật nhiều địch, giành cho được toàn thắng” (2).
Cùng ngày, Bác gửi thư cho các chiến sĩ dân công ở mặt trận Tây Bắc: "Các cô, các chú cũng là chiến sĩ, cũng có công như các chiến sĩ, phải cùng anh em bộ đội giành cho được thắng lớn” (3).
Vâng lời Bác, quân và dân Tây Bắc dốc sức, dốc lòng chuẩn bị và tiến hành chiến dịch thành công. Đại tướng Võ Nguyên Giáp - Tư lệnh chiến dịch có nhiều thư động viên các chiến sĩ và dân công tham gia chiến dịch Tây Bắc: Mệnh lệnh kỷ luật chiến trường (12-10-1952), Thư khen các đơn vị chiến thắng trong trận Pú Chạng và Nghĩa Lộ (18-10-1952), Thư gửi cán bộ chiến sĩ trước lúc vượt sông Đà tiếp tục tiến công vào Tây Bắc (3-11-1952).
Tại Yên Bái, dưới sự lãnh đạo của Trung ương Đảng, trực tiếp là Tỉnh ủy Yên Bái, tháng 5-1952, quân và dân toàn tỉnh bước vào chuẩn bị mọi mặt để phối hợp và phục vụ chiến dịch. Đảng bộ tỉnh chỉ đạo khẩn trương xây dựng kế hoạch, tổ chức lực lượng, biên tập tài liệu để tuyên truyền, động viên nhân dân.
Dân quân du kích các xã trên địa bàn các huyện Trấn Yên, Văn Chấn cùng các Đại đội 85, 87, 97 bộ đội địa phương dẫn đường đưa quân báo của Đại đoàn 308 vào vùng địch. Cấp ủy Đảng, chính quyền, đoàn thể vùng tự do tuyên truyền vận động được 5.428 người đi dân công, huy động được hàng trăm tấn lương thực, thực phẩm cho bộ đội.
Dân công tỉnh Yên Bái cùng các đơn vị bộ đội đã khắc phục khó khăn, vượt qua đèo cao, suối sâu, mưa rét và bom đạn của địch, vận chuyển vũ khí, lương thực, thực phẩm vào mặt trận. Sự chi viện to lớn về sức người và của cải của quân dân Yên Bái góp phần quan trọng bảo đảm cho các lực lượng tham gia chiến dịch giành thắng lợi.
Công tác tư tưởng, tuyên truyền, cổ vũ quân và dân ta trong Chiến dịch Tây Bắc góp phần trực tiếp khơi dậy, phát huy cao độ sức mạnh nhân dân các dân tộc trên địa bàn tỉnh, kịp thời đáp ứng những đòi hỏi gay gắt của cuộc kháng chiến. Khi có quyết định mở chiến dịch Tây Bắc, công tác tư tưởng đã tập trung tuyên truyền, phổ biến, quán triệt làm rõ quyết tâm chiến lược của Trung ương, khắc phục tư tưởng hoài nghi, do dự, thiếu tin tưởng vào thắng lợi.
Yêu cầu của cuộc chiến đấu càng nặng nề, gấp rút, công tác tuyên truyền động viên cho việc chuẩn bị chiến trường càng khẩn trương, sôi nổi. Khẩu hiệu "Tất cả cho tiền tuyến, tất cả để chiến thắng” đã biến thành hành động thực tế của nhân dân ta ở hậu phương và các vùng căn cứ du kích. Nhân dân nhiệt tình đóng góp sức người, sức của cho tiền tuyến.
Các lực lượng thông tin, tuyên truyền, văn nghệ của Trung ương, địa phương đã bám theo các đơn vị chiến đấu, các đoàn thanh niên xung phong, đoàn dân công để tiến hành công tác. Tham gia phục vụ chiến dịch Tây Bắc trở thành một cao trào cách mạng trong tỉnh, vừa động viên củng cố hậu phương lớn mạnh, vừa chi viện đắc lực cho mặt trận giành chiến thắng.
Bài học về công tác giáo dục chính trị tư tưởng trong Chiến dịch Tây Bắc tiếp tục được Đảng bộ tỉnh Yên Bái tập trung chỉ đạo khơi dậy ý chí, sức mạnh quần chúng, tập hợp lực lượng, phát động và nhân rộng với các phong trào thi đua yêu nước sâu rộng. Nước nhà thống nhất, cả nước đi lên xây dựng chủ nghĩa xã hội, công tác giáo dục chính trị tư tưởng tiếp tục phát triển, tập trung tuyên truyền, vận động các tầng lớp nhân dân phát huy chủ nghĩa anh hùng cách mạng trong chiến đấu sang thực hiện hai nhiệm vụ chiến lược là xây dựng kinh tế và bảo vệ Tổ quốc.
Trong gần 40 năm đổi mới, bên cạnh những điều kiện thuận lợi, Yên Bái cũng đối mặt với muôn vàn khó khăn, thử thách, song nhờ kiên trì phát huy truyền thống anh hùng cách mạng, nêu cao tinh thần đoàn kết, không ngừng đổi mới tư duy, tranh thủ ngoại lực, cùng chung sức, đồng lòng xây dựng, phát triển quê hương Yên Bái vươn lên trở thành một trong những tỉnh phát triển năng động của vùng Trung du và miền núi phía Bắc.
Điểm nổi bật của công tác chính trị tư tưởng mà Đảng bộ tỉnh tiến hành thời kỳ này là sự phát triển mọi mặt của hệ thống công tác tuyên giáo từ tỉnh đến cơ sở, tuyên truyền sinh động, hiệu quả chủ nghĩa Mác - Lê nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, luật pháp của Nhà nước; củng cố vững chắc niềm tin của Nhân dân đối với Đảng; đổi mới tư duy, tổng kết thực tiễn, góp phần làm sáng tỏ nhiều vấn đề lý luận về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta; cổ vũ, động viên phong trào thi đua yêu nước trên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội; khơi dậy và nhân lên sức mạnh đại đoàn kết toàn dân, sức sáng tạo của các tầng lớp xã hội, góp phần tạo nên những thành tựu to lớn của tỉnh nhà.
Phát huy tinh thần Chiến thắng Tây Bắc năm 1952 trong giai đoạn hiện nay góp phần xây dựng tỉnh Yên Bái phát triển theo hướng "xanh, hài hòa, bản sắc và hạnh phúc”, quyết tâm đưa Yên Bái trở thành tỉnh khá vào năm 2025 và nằm trong nhóm tỉnh phát triển hàng đầu của vùng Trung du và miền núi phía Bắc vào năm 2030; công tác giáo dục chính trị tư tưởng của Đảng bộ tỉnh Yên Bái thời gian tới cần không ngừng đổi mới mạnh mẽ, rõ nét hơn nữa, tập trung vào một số nhiệm vụ trọng tâm sau:
Một là, kiên định chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, bám sát nhiệm vụ chính trị của tỉnh, định hướng chính trị tư tưởng trong Đảng và trong nhân dân trước những diễn biến phức tạp của tình hình trong nước và thế giới; gắn bó mật thiết với nhân dân, xây dựng thành trì vững chắc của công tác tư tưởng là lòng tin của nhân dân bằng phương châm "nghe dân nói, nói dân hiểu, làm dân tin” để xây dựng khối đại đoàn kết vững chắc và không ngừng phát huy sức mạnh toàn dân. Công tác tư tưởng phải xuất phát từ thực tiễn cuộc sống, bám sát thực tiễn cuộc sống, phản ánh chân thực cuộc sống xã hội; thường xuyên tổng kết thực tiễn, nhất là thực tiễn từ cơ sở.
Đặc biệt, phải quan tâm giải quyết có hiệu quả những vấn đề bức xúc của địa phương, nguyện vọng chính đáng của người dân, kiên quyết không để xảy ra điểm nóng trên các địa bàn, góp phần giữ vững ổn định chính trị - xã hội. Đây chính là chìa khóa để giải quyết các vấn đề tư tưởng, thực hiện công tác tư tưởng từ gốc rễ.
Hai là, đổi mới công tác tham mưu, sáng tạo trong công tác tuyên truyền, giáo dục, tạo sự đồng thuận về tư tưởng, thống nhất hành động, quyết tâm thực hiện thắng lợi nhiệm vụ, mục tiêu đề ra. Các nghị quyết của Đảng phải được cụ thể hóa bằng chương trình hành động sát thực, xác định khâu trọng tâm, trọng điểm và khâu đột phá; định kỳ sơ kết, tổng kết rút kinh nghiệm để có định hướng lãnh đạo, chỉ đạo.
Tập trung thực hiện tốt các nội dung đột phá, nhiệm vụ trọng tâm, đẩy mạnh xây dựng, nhân rộng các mô hình, điển hình tiên tiến học tập, làm theo tư tưởng đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh để làm nòng cốt thúc đẩy các phong trào thi đua yêu nước, tạo sự lan tỏa tích cực trong xã hội; lựa chọn hình thức tổ chức học tập, tuyên truyền, triển khai thực hiện sáng tạo, hiệu quả, phát huy được tiềm năng, lợi thế của địa phương, đơn vị, cá nhân.
Khơi dậy mạnh mẽ tinh thần yêu nước, ý chí chí tự lực, tự cường và khát vọng phát triển đất nước, xây dựng tỉnh nhà phồn vinh, hạnh phúc, góp phần hiện thực hoá mục tiêu phát triển đã được xác định rõ trong Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và Nghị quyết Đại hội XIX Đảng bộ tỉnh.
Ba là, tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền về truyền thống hào hùng của dân tộc, của tỉnh nhất là lịch sử vẻ vang của Đảng Cộng sản Việt Nam, Lịch sử Đảng bộ tỉnh Yên Bái, trong đó tập trung tuyên truyền về truyền thống và các bài học kinh nghiệm lịch sử để cán bộ, đảng viên và nhân dân hiểu rõ về giá trị của các bài học kinh nghiệm lịch sử nói chung, giá trị của Chiến dịch Tây Bắc nói riêng, vận dụng, phát triển các bài học kinh nghiệm, nhất là bài học về sự kiên định chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, và vận dụng sáng tạo đường lối lãnh đạo của Đảng vào thực tiễn cách mạng của tỉnh, thực hiện thắng lợi mục tiêu cách mạng trong điều kiện mới.
Tăng cường giáo dục cho cán bộ, đảng viên và nhân dân, nhất là thế hệ trẻ truyền thống yêu nước, tinh thần đấu tranh bất khuất, ý thức độc lập, tự cường của dân tộc và khát vọng phát triển của con người Việt Nam theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng; xây dựng con người Yên Bái "Thân thiện, nhân ái, đoàn kết, sáng tạo, hội nhập” theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIX Đảng bộ tỉnh Yên Bái.
Quán triệt quan điểm của Đảng về giữ vững độc lập, tự chủ, tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động đối ngoại, hội nhập quốc tế; tăng cường tiềm lực quốc phòng, an ninh, kiên quyết, kiên trì bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ, biển, đảo, vùng trời; giữ vững môi trường hoà bình, ổn định để phát triển đất nước. Tăng cường công tác đấu tranh chống "diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa.
Tập trung đề ra các giải pháp cụ thể nhằm tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch; tạo ra thế trận quốc phòng toàn dân và an ninh nhân dân trên không gian mạng, hình thành các quy định văn hóa tốt đẹp trên không gian mạng.
Bốn là, công tác tư tưởng là nhiệm vụ của toàn Đảng bộ và cả hệ thống chính trị, trong đó ngành Tuyên giáo là cơ quan tham mưu trực tiếp cho Đảng bộ trên mặt trận tư tưởng - văn hóa. Do vậy, cần chủ động, phối hợp chặt chẽ, đồng bộ với các binh chủng làm công tác tư tưởng, tuyên truyền và với các ngành, các cấp trong hệ thống chính trị; xây dựng đội ngũ cán bộ, chuyên viên có bản lĩnh chính trị vững vàng, năng lực chuyên môn tốt, tận tụy, tâm huyết, trách nhiệm với công việc; gương mẫu trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.
70 năm đã trôi qua, nhưng thắng lợi vang dội và những bài học kinh nghiệm từ Chiến thắng Tây Bắc vẫn có giá trị lý luận và thực tiễn sâu sắc, cần được tiếp tục phát huy, vận dụng sáng tạo trong giáo dục chính trị tư tưởng, vận dụng sáng tạo trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc ngày nay.
Nguyễn Minh Tuấn - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Trưởng Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Yên Bái
_____
(1) Hồ Chí Minh, Toàn tập, tập 7, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011, tr.481, 483.
(2) Hồ Chí Minh, Toàn tập, tập 7, Sđd, tr.501.
(3) Hồ Chí Minh, Toàn tập, tập 7, Sđd, tr.502.