Xã Khai Trung, huyện Lục Yên nơi cư trú của 2 dân tộc Dao, Tày, có 5 thôn, bản tổng số 1.169 nhân khẩu, trong đó có 791 cử tri. Vào những ngày này  Khai Trung  đang tích cực chuẩn  bị cho cuộc bầu cử đại biểu Quốc  hội khoá XIII  và bầu  cử đại  biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2011 - 2016. Tôi chỉ có 1 giờ ở Khai Trung nhưng quả thật, cuộc gặp đã để lại trong tôi nhiều ấn tượng đẹp đẽ.

Tôi lên  Lục Yên lần này với mục đích tìm hiểu về công tác chuẩn bị cho cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khoá XIII và bầu cử Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2011 - 2016 tại các cơ sở. 9 giờ sáng, tuy không báo trước nhưng tại trụ sở Ủy ban nhân dân xã Khai Trung đã có đầy đủ các bộ phận đang làm việc.

Tiếp chúng tôi có Bí thư Đảng uỷ Phùng Thừa Lâm, Chủ tịch xã Hoàng Văn Liêm, Chủ tịch HĐND Phùng Xuân Hưng và Chủ tịch Mặt trận Tổ quốc xã Phùng Xuân Tình. Anh Liêm cho biết Khai Trung hiện có 1.169 nhân khẩu, trong đó có 791 cử tri. Với số lượng dân số trên, đợt này Khai Trung được bầu 19 đại biểu HĐND xã.

 Đến thời điểm này, xã đã tổ chức Hội nghị hiệp thương lần thứ 2 lập danh sách sơ bộ người ứng cử vào HĐND xã là 29 người (có số dư là 10 người), bảo đảm đủ cơ cấu, thành phần (đại diện Đảng uỷ, Chính quyền, Đoàn thể, các ban chuyên môn của khối Ủy ban và các cơ sở thôn bản). Tất cả người ứng cử đều có trình độ học vấn từ tốt nghiệp trung học cơ sở trở lên, trẻ tuổi chiếm 35%, nữ chiếm 25%, phẩm chất đạo đức tốt, bảo đảm có nhân tố mới và có tính  kế thừa. Quá trình giới thiệu người ứng cử đều được tiến hành theo đúng quy trình: hiệp thương lần một, giới thiệu người ứng cử, hiệp thương lần  hai lập danh sách sơ bộ, lấy ý kiến cử tri, chuẩn bị cho hiệp thương lần ba lập danh sách chính thức.

Anh Liêm cũng cho  biết xã đã thành lập Ban bầu cử gồm 11 người, thành lập 5 tổ bầu cử mỗi tổ 11 người tại 5 thôn bản. Tổ bầu cử thôn Giáp Luồng có 224 cử tri bầu 4 đại biểu, tổ bầu cử thôn Tát Én có 180 cử tri bầu 3 đại biểu, tổ bầu cử thôn Giáp  Chảy có 249 cử tri bầu 4 đại biểu, tổ bầu cử thôn Khe Rùng có 275 cử tri bầu 4 đại biểu, tổ bầu cử thôn Giáp Cang có 241 cử tri bầu 4 đại biểu. Xem qua như vậy cũng đủ thấy công tác chuẩn  bị bầu cử của Khai Trung là rất cụ thể, chi tiết, kĩ lưỡng đến mức nào rồi.

Từ chuyện bầu cử tôi chuyển sang trao đổi với lãnh đạo Khai Trung để tìm hiểu về những định hướng phát triển kinh tế, văn hoá - xã hội của địa phương trong nhiệm kỳ tới. Các anh cho hay hiện Khai Trung có diện tích đất trồng mầu gấp đôi diện tích trồng lúa nước (xã có 45ha diện tích lúa nước, trong khi đó có 110ha diện tích đất trồng màu chất  lượng cao), vì vậy Khai Trung sẽ phát  triển trồng ngô, lạc, đậu tương theo hướng sản xuất hàng hoá. Đây vừa là phát huy tiềm năng, thế mạnh của Khai Trung, cũng là một trong những giải pháp hữu hiệu để xoá nghèo.

Theo chuẩn quy định mới thì hiện ở Khai Trung đang còn 50 hộ nghèo, trong nhiệm kỳ này lãnh đạo phải giúp dân phải xoá. Về văn hoá, xã hội, các anh cho biết Khai Trung là xã văn hoá, có 5/5 thôn bản là thôn bản văn hoá. Khai Trung không có trường hợp nghiện hút hoặc các tệ nạn xã hội. Sắp tới Khai Trung có chủ trương thành lập tại mỗi thôn bản một đội bóng đá, bóng  chuyền và một  đội văn nghệ, vừa tạo sân chơi cho lớp trẻ, vừa góp phần giữ gìn bản sắc văn hoá của các dân tộc Dao, Tày đã có từ lâu đời trên mảnh đất này. 

Điều các anh còn băn khoăn nhiều là hiện giáo dục cơ sở ở Khai Trung vẫn là tình trạng "3 trong 1" (một trường có 3 cấp học: trung học cơ sở, tiểu học và mầm non). Chủ trương của địa phương sẽ tích cực phối hợp với ngành giáo dục - đào tạo và đẩy mạnh công tác xã hội hoá nhằm từng bước xoá tình trạng "3 trong 1" để tiến tới xây dựng trường chuẩn quốc gia.

Một dự định không có gì là quá viển vông. Tôi chen vào câu chuyện: “Như vậy trong nhiệm kỳ tới Khai Trung còn nhiều việc phải làm lắm để phát huy các tiềm năng thế mạnh của địa phương, vốn đã được coi là bình nguyên xanh”. Các anh cười hồ hởi: “Đúng thế,  Khai Trung còn nhiều việc phải làm, và chúng tôi sẽ bắt đầu từ cuộc bầu cử này, nhằm chọn những người đủ tài, đủ đức lãnh đạo đưa Khai Trung phát triển nhanh, mạnh và toàn  diện. Bà con nhân dân cũng đồng lòng như thế cả. Một khi ý Đảng lòng dân hoà hợp thì sẽ vượt qua được các khó khăn và thách thức anh ạ".

Xem đồng hồ, đã hơn 10h, trời đang có nắng đẹp, chúng tôi chào các anh lãnh đạo xã để quay lại đồng ngô trên bình nguyên xanh Khai Trung mong chụp được những bức ảnh đẹp.

Sau kỳ rét đậm, ngô đang lên xanh, một màu xanh mướt mát trải dài tới tận chân  núi. Các bà, các chị, các em đang làm cỏ và vun gốc cho ngô, cười nói râm  ran và vui vẻ di chuyển tới các vị trí thích hợp  cho các nghệ sỹ nhiếp ảnh bấm  máy.

Tôi tới một tốp chị em đang ngồi nghỉ giải lao để bắt chuyện. Chà, thì ra con gái Khai Trung trông tươi tắn và ăn nói mạnh  bạo hơn tôi tưởng rất nhiều. Hỏi ra thì biết mấy chị em này đều ở thôn Giáp Chảy.

Tôi hỏi  dạo này ở thôn bản có hội họp gì không? Một cô gái trẻ có vẻ mau mồm miệng cười khoe là mấy tối nay chúng em đều họp về bầu cử cả, tối thì nghe phổ biến về luật bầu cử, tối thì họp nhận xét về người được giới thiệu ứng cử, tối thì lại tập văn nghệ để biểu diễn trong dịp bầu cử.

Cô còn mạnh bạo nói: "Đố các anh tối nay ở lại đây đi tập văn nghệ với tụi em đấy! Tối đến các anh tha hồ mà chụp ảnh con gái Khai Trung". Biết là cô gái nói đùa, tôi cũng vui vẻ đùa lại và hẹn sẽ lên xem các cô biểu diễn văn nghệ.

Tạm biệt các cô gái trẻ, chia tay Khai Trung, trở về thị trấn huyện, tôi say sưa ngắm phong cảnh bên đường trong một tâm  trạng rất nhẹ nhàng, thư thái. Có lẽ đó là cảm giác của bất cứ ai đã lên với Khai Trung dù chỉ một lần.

Hiền Lương