Cái tin “Người Mông ở Hồng Ca bội thu vụ ngô xuân hè 2011” làm nức lòng những người quan tâm đến đời sống của bà con nơi đây. Chủ tịch UBND huyện Trấn Yên, đồng chí Đinh Đăng Luận khẳng định: “Không vui sao được, ai cũng biết việc đảm bảo lương thực quanh năm cho đồng bào Mông ở Hồng Ca luôn là một bài toán khó. Khó nhưng không phải là không có lời giải, khi chúng ta có đất đai, có lao động, nhất là có đội ngũ cán bộ Đảng, chính quyền và cán bộ khoa học kỹ thuật gần dân, biết lo cho dân!”.

Đó là suy nghĩ, là quyết tâm của cấp uỷ, chính quyền ở Trấn Yên. Rồi ý tưởng đưa cây ngô làm cây trồng chủ lực tại các thôn, bản: Hồng Lâu, Khe Ron, Khe Cắt, Khe Tiến… được đưa ra với quan điểm: Ngô là loại cây dễ trồng, phù hợp với nhiều loại đất, nhiều kiểu thời tiết, cho giá trị kinh tế cao…, đặc biệt, một số hộ ở Hồng Lâu đã trồng thử và cho thu hoạch khá.
Thế rồi chủ trương trồng ngô đã được huyện ủng hộ tuyệt đối và được Đảng ủy xã Hồng Ca đưa vào nghị quyết, với mục tiêu cả 3 thôn: Khuôn Bổ, Khe Ron và Hồng Lâu gieo trồng 13 ha ngô xuân hè.

Đồng chí Hà Ngọc Toanh - Chủ tịch UBND xã Hồng Ca cho biết: “Ban đầu chúng tôi rất lo vì người Mông ở Hồng Ca chưa làm ngô xuân hè bao giờ, đặc biệt là ý chí quyết tâm đang cao thế này thì nhất thiết phải đảm bảo sự thành công, ngô phải tốt, năng suất phải cao thì từ vụ sau vận động, thuyết phục bà con mới dễ. Điều này cũng giống như trồng măng tre Bát độ trước đây vậy, vận động được một vài nhà là rất khó, nay măng mọc nhiều, bán được giá bà con thi nhau trồng”.

Thấy được sự quyết tâm của xã và nhất là sự hăng hái của đồng bào, huyện Trấn Yên đã quyết định trích ngân sách cấp không cho bà con 490 kg giống, hỗ trợ 30 nghìn đồng/kg giống với số lượng không hạn chế, miễn là xã chịu trách nhiệm tổ chức cho bà con trồng thành công vụ ngô đầu. Kết quả bà con đã mua thêm 464 kg nữa, đảm bảo 100% giống ngô C919 năng suất, chất lượng cao. Sau tết, cán bộ xã, cán bộ thôn, nhất là cán bộ kỹ thuật của Trạm Khuyến nông, Phòng Nông nghiệp huyện đã tích cực về  các bản để vận động, hướng dẫn bà con trồng ngô.

Ai cũng quyết tâm cao, bà con đã rất hăng hái nhưng không phải cái gì cũng thuận lợi, nhất là khi thời tiết không ủng hộ. Đầu năm trời mưa liên miên ảnh hưởng rất lớn đến việc làm đất và gieo trồng, để cho kịp thời vụ không ít người đã phải đội mưa đi làm đất và tra ngô.

Chứng kiến hình ảnh người Mông Hồng Ca chăm chỉ và quyết tâm cao như thế không ít người đã khẳng định: “Cây ngô sẽ đứng vững trên đất Hồng Ca, người Mông sẽ đủ ăn từ những vụ ngô như thế này!”. Kết thúc thời vụ xuân hè, người Mông ở Hồng Ca đã trồng được 40 ha ngô trên đất đồi, đất bãi; hơn 20 ha nữa cũng đã được đồng bào Tày ở các thôn Hồng Hải, Làng Chiềng hay Cà Nọc gieo trồng.

Ngô trồng xuống được chăm sóc cẩn thận, đến trung tuần tháng 7 đã cho những bắp to, đều và chắc hạt. Anh Sùng A Dơ, ở bản Khe Tiến, thôn Hồng Lâu cùng vợ con gùi những bắp ngô vàng rực, đổ thành đống to ven đường, lũ trẻ con cũng hăng hái giúp cha mẹ cho ngô vào bao tải để chở về nhà bằng xe máy.

Vẻ mặt rạng rỡ vì thắng lợi ngay từ vụ đầu tiên, anh Dơ tâm sự: “Bản mình ít ruộng lắm, lúa tốt thế nào cũng không đủ ăn. Xem trên đài, báo thấy ở Sơn La họ giàu nhờ ngô, ngay ở Nậm Búng, Cát Thịnh (Văn Chấn) bà con cũng sống được nhờ cây ngô nên mình cũng thích trồng lắm. Khi được các anh ở huyện, ở xã vận động là mình hăng hái làm ngay, cả nhà trồng được gần 30 cân giống. Ngô to thế này chắc nhà mình cũng được mấy tấn ngô hạt”. Hơn 60 ha ngô, sản lượng khoảng 170 đến 180 tấn ngô hạt tuy không phải lớn nhưng chắc chắn đây là những con số rất ấn tượng, mở ra một tương lai tốt đẹp cho người Mông Hồng Ca.

Với ông Hờ Nủ Lâu ở thôn Khe Ron thì sự thành công được đánh giá đơn giản hơn: “Vụ đói vừa rồi khi Chính phủ chưa kịp cứu trợ thì người Mông trong thôn, trong bản cũng có nồi ngô luộc mà ăn, thu được ngô nhiều thế này thì bán bớt đi mà đong gạo”.

Từ thành công trong vụ ngô xuân hè, xã Hồng Ca đã xây dựng kế hoạch trồng ngô hè thu với diện tích 50 ha. Trạm Giống cây trồng Trấn Yên đã chuyển về xã 850 kg ngô giống để hỗ trợ bà con. Việc đăng ký trồng ngô hè thu đang được triển khai ở các thôn bản. Mặc dù chưa có số liệu chính thức nhưng chắc chắn kế hoạch trồng 50 ha vụ này sẽ vượt xa, đây chính là cơ sở để Hồng Ca phấn đấu đưa ngô thành cây trồng chủ lực ở 3 thôn người Mông với diện tích mỗi vụ ít nhất 50 đến 60 ha.

Lê Phiên