Chiều ngày 10-2, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội đã họp báo công bố kết quả kiểm tra thực hiện pháp luật lao động về tiền lương, thu nhập tại Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN).

Theo Phó Chánh Thanh tra Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội kiêm Trưởng đoàn thanh tra Nguyễn Tiến Tùng, Đoàn kiểm tra đã tiến hành kiểm tra tại Tập đoàn EVN gồm Công ty mẹ và 25 đơn vị trực thuộc cả 3 khối  sản xuất, truyển tải và phân phối điện, thời gian kiểm tra từ ngày 8/12/2011 – 13/1/2012.

Theo đó, tổng số lao động năm 2010 của Tập đoàn là hơn 96 nghìn người, trong đó lao động sản xuất kinh doanh điện là 75 nghìn người, hơn 96% lao động có trình độ chuyên môn kỹ thuật.

Tiền lương bình quân chung của người lao động sản xuất, kinh doanh điện toàn Tập đoàn năm 2008 đạt 5,794 triệu đồng/người/tháng, năm 2009 đạt 7,064 triệu đồng/người/tháng; năm 2010 đạt 7,45 triệu đồng/người/tháng tăng 5,46% so với 2009.

Tổng quỹ tiền lương chiếm khoảng 5,5% tổng giá thành sản xuất kinh doanh điện. Tổng thu nhập của người lao động sản xuất kinh doanh điện (gồm tiền lương theo đơn giá, tiền lương ngoài đơn giá, tiền thưởng) toàn Tập đoàn năm 2008 đạt hơn 5,9 triệu đồng/người/tháng, năm 2009 đạt hơn 7,3 triệu đồng/người/tháng và năm 2010 đạt hơn 7,6 triệu đồng/người/tháng.

Theo ông Nguyễn Tiến Tùng, qua kiểm tra cho thấy, Tập đoàn đã cơ bản thực hiện chính sách tiền lương, thu nhập theo quy định của Nhà nước, tuy nhiên, vẫn còn một số tồn tại.

Hệ thống định mức lao động do Tập đoàn ban hành mặc dù đã được sửa đổi năm 2008 song giữa các khâu sản xuất, truyền tải, phân phối và trong từng khâu, định mức lao động chưa được điều chỉnh giảm phù hợp với sự thay đổi về mô hình, cơ cấu tổ chức và đầu tư công nghệ.

Hệ số lương cấp bậc công việc và hệ số lương thực tế còn có sự chênh lệch (cao hơn hệ số lương thực tế bình quân 0,72) do sử dụng nhiều lao động có hệ số cấp bậc kỹ thuật thấp hơn so với yêu cầu cấp bậc kỹ thuật công việc.

Việc áp dụng chế độ phụ cấp độc hại, nguy hiểm ở một số đơn vị, nhất là ở các nhà máy điện không đồng nhất, có đối tượng đã xếp lương nhóm III của  thang lương theo đúng chức danh nghề nhưng vẫn áp dụng phụ cấp độc hại nguy hiểm. Ngược lại, có đối lượng xếp lương theo bảng lương có điều kiện lao động bình thường thực tế có thời gian làm việc trong điều kiện lao động độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt độc hại nguy hiểm nhưng không được áp dụng phụ cấp.

Việc xây dựng quy chế trả lương trong Tập đoàn chưa được quan tâm, việc phân phối tiền lương ở đa số các đơn vị vẫn chủ yếu dựa vào thang bảng lương của Nhà nước, chưa xác định được theo từng vị trí, chức danh công việc để cân đối tương quan với thị trường và gắn với năng suất, chất lượng và hiệu quả công việc.

Riêng đối với cơ quan Tập đoàn, việc trả lương lại có sự chênh lệch lớn, cao gấp hơn 2 lần so với mặt bằng thu nhập bình quân của Công ty mẹ, do Tập đoàn tự quyết định.

Lý do có sự chênh lệch này một phần là do thực tế đội ngũ lao động có trình độ chuyên môn, kỹ thuật cao, đa số được tuyển chọn từ những người quản lý, chuyên gia giỏi, có hệ số lương thực tế cao hơn 1,61 lần so với hệ số lương bình quân chung.

Tuy nhiên, xét theo mặt bằng chung trong Tập đoàn, việc phân phối tiền lương này có sự chênh lệch lớn hơn so với hệ số lương bình quân chung và Tập đoàn cũng chưa làm rõ đựơc cơ sở của việc phân phối và công khai trong Tập đoàn, làm cho dư luận bức xúc, nhất là năm 2010 trong điều kiện Tập đoàn bị thua lỗ.

Trả lời một số vấn đề báo chí quan tâm, Thứ trưởng Phạm Minh Huân cho biết, tiền lương của người lao động tại Tập đoàn tính trên cơ sở sản lượng điện thương phẩm. Vì vậy, sản lượng điện thương phẩm, năng suất tăng thì tiền lương của người lao động sẽ tăng và ngược lại. Do ngành điện là một ngành đặc thù, người lao động làm việc trong môi trường độc hại, nguy hiểm, việc kinh doanh thua lỗ cũng phụ thuộc vào nhiều yếu tố khách quan nên mức thu nhập của người lao động cần được đảm bảo để gắn bó với công việc vì lương thấp sẽ không tạo được động lực làm việc.

Thứ trưởng Phạm Minh Huân cho rằng, dần dần ngành điện phải tiến tới minh bạch để xã hội đồng thuận với mức thu nhập cao nếu sản xuất, kinh doanh tốt, đem lại hiệu quả cao.

Đặc biệt, cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát thực hiện chính sách lao động, tiền lương đối với các đơn vị trong Tập đoàn nhằm kịp thời xử lý, uốn nắn vi phạm của các đơn vị. Nếu sau kiểm tra vẫn cố tình không thực hiện, sẽ bị xử lý vi phạm.

Cục trưởng Cục điều tiết điện lực (Bộ Công Thương) Đặng Huy Cường cũng cho rằng, những tồn tại trong tính toán lương của EVN cần phải được khắc phục. Đặc biệt, cần xây dựng và chỉ đạo các đơn vị trực thuộc xây dựng hoặc sửa đổi, bổ sung quy chế trả lương gắn với năng suất, chất lượng và hiệu quả công việc của người lao động phù hợp với các yếu tố tương quan tiền lương trên thị trường; chấn chỉnh lại tổ chức bộ máy, cán bộ làm công tác lao động tiền lương để giúp Tập đoàn triển khai thực hiện tốt các chính sách quản lý lao động, tiền lương của Nhà nước.

(Theo SGGP)