Trong 3 năm (2005 - 2008), hầu hết các nhiệm vụ trọng tâm cải cách tư pháp của Công an tỉnh đều được tổ chức thực hiện và đảm bảo yêu cầu đề ra, tạo được sự đồng bộ trong cải cách tư pháp của tỉnh. Đã tổ chức tốt việc nghiên cứu, quán triệt, triển khai Nghị quyết tới các đơn vị; tiến hành kiện toàn bộ máy tổ chức, đào tạo, bồi dưỡng, sắp xếp bố trí cán bộ tư pháp theo đúng tinh thần Nghị quyết chú trọng công tác xây dựng cơ sở vật chất phục vụ các hoạt động tư pháp.

Hàng năm Công an tỉnh đều có kế hoạch cấp kinh phí cho việc xây dựng, sửa chữa nâng cấp hệ thống trại giam, nhà tạm giữ và trang bị phương tiện, thiết bị, đáp ứng được yêu cầu của công tác điều tra, xử lý tội phạm, giam giữ trên địa bàn tỉnh. Đã đầu tư gần 3 tỷ đồng sửa chữa nâng cấp và xây dựng trại tạm giam, nhà tạm giữ (theo Dự án 661) và đưa hệ thống kiểm soát an ninh, chương trình quản lý, giam giữ phạm nhân trên máy tính vào sử dụng đáp ứng yêu cầu công tác tại Trại Tạm giam. Hiện nay, Trại Tạm giam Công an tỉnh đang sử dụng 7 nhà với 39 buồng để giam giữ phạm nhân, bị can; các huyện, thị xã, thành phố đều có nhà tạm giữ đáp ứng yêu cầu giam giữ phục vụ công tác điều tra, phòng chống tội phạm hình sự.

Tuy nhiên, bên cạnh những thuận lợi và kết quả đã đạt được, Công an tỉnh vẫn còn nhiều khó khăn cần được giải quyết để đáp ứng yêu cầu chiến lược cải cách tư pháp đến năm 2020 theo tinh thần Nghị quyết 49 của Thủ tướng Chính phủ. Công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật còn thiếu đồng bộ, hạn chế trong việc tuyên truyền đối với vùng cao, vùng đồng bào dân tộc ít người. Vì thế, tình trạng người dân vi phạm pháp luật do thiếu hiểu biết vẫn xảy ra, nhiều nhất vẫn là nạn tảo hôn, không tới cơ quan tư pháp làm các thủ tục khai sinh, khai tử... Cơ sở vật chất, trang thiết bị làm việc của cơ quan tư pháp, nhất là ở cấp huyện còn thiếu thốn lạc hậu.

Hiện nay, các phòng điều tra của công an tỉnh và Công an các huyện, thị xã, thành phố chưa có nhà tạm giữ hành chính, chưa có kho vật chứng theo đúng quy định của pháp luật. Việc không có nhà tạm giữ hành chính ở các địa phương khiến cho việc bảo đảm an toàn đối với cán bộ làm công tác tạm giữ, nhất là với những đối tượng nguy hiểm, liều lĩnh vào khoảng thời gian nhạy cảm là hết sức nguy hiểm. Việc thiếu kho vật chứng ở công an các huyện, thị xã, thành phố cũng ảnh hưởng tới quá trình điều tra, làm án của lực lượng.

Cùng với đó, một khó khăn hết sức cơ bản mà Công an tỉnh đang gặp phải là công tác giám định tư pháp và kinh phí cho công tác này còn nhiều bất cập ảnh hưởng trực tiếp tới công tác điều tra phá án cũng như tiến độ làm án. Việc xây dựng được đội ngũ cán bộ đủ điều kiện, tiêu chuẩn giám định viên ở các cấp, nhất là ở cấp huyện, đặc biệt đối với những huyện nằm xa trung tâm tỉnh là hết sức cần thiết.

Để công tác giám định tư pháp của tỉnh trong thời gian tới được thuận lợi hơn, ngoài việc cần có nguồn kinh phí hỗ trợ nhất định thì rất cần sự phối hợp một cách đồng bộ, hiệu quả giữa hai ngành y tế và tư pháp... có tháo gỡ được những khó khăn này thì việc thực hiện Chiến lược cải cách tư pháp đến năm 2020 theo tinh thần Nghị quyết 49-NQ/TW của Bộ Chính trị mới đạt được kết quả cao.

Hải Anh