Ngày 4/10/1961, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký lệnh công bố Pháp lệnh quy định việc quản lý Nhà nước đối với công tác phòng cháy, chữa cháy (PCCC). Từ đó, đến nay, vào dịp tháng 10 và ngày 4/10 hàng năm, lực lượng cảnh sát PCCC đều tham mưu, đề xuất lãnh đạo Bộ, UBND địa phương tổ chức hoạt động về lĩnh vực PCCC nhằm nâng cao nhận thức, kiến thức kỹ năng về PCCC cho người dân; lực lượng cảnh sát PCCC tổ chức thi nghiệp vụ; tổ chức tuyên truyền, phổ biến kiến thức trên các phương tiện thông tin đại chúng; tổ chức mít tinh, tuyên dương thành tích tập thể và cá nhân có nhiều thành tích trong công tác PCCC.
Ngày 4/10/1996, nhân kỷ niệm 35 năm Ngày Chủ tịch Hồ Chí Minh ký công bố Pháp lệnh quy định việc quản lý Nhà nước đối với công tác PCCC, Thủ tướng Chính phủ có Quyết định số 369 về việc lấy ngày 4/10 hàng năm là "Ngày toàn dân PCCC”.
Kể từ khi có văn bản pháp luật quy định, ngày 4/10 càng được thực hiện nhiều hoạt động PCCC và lực lượng cảnh sát PCCC tổ chức các hoạt động mang tính truyền thống. Đến ngày 22/9/2015, Bộ Công an đã ban hành Quyết định số 5490 xác định ngày 4/10/1961 là Ngày truyền thống của lực lượng PCCC.
Hiện nay, cùng với sự phát triển kinh tế - xã hội, trên cả nước ngày càng xuất hiện nhiều khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao, các khu kinh tế tập trung với quy mô ngày càng lớn, dây truyền công nghệ ngày càng hiện đại, khối lượng hàng hóa, vật tư của các cơ sở tập trung ngày càng nhiều. Tính chất cháy, nổ của nhiều thiết bị, dây truyền công nghệ, vật liệu mới cũng phức tạp và nguy hiểm hơn trước.
Bên cạnh đó, tốc độ đô thị hóa tăng nhanh, nhiều khu dân cư, tổ hợp nhà cao tầng được xây dựng, nhiều loại vật liệu dễ cháy được sử dụng, điều đó đồng nghĩa với nguy cơ cháy, nhất là cháy lớn, cháy gây thiệt hại nghiêm trọng cũng ngày càng gia tăng.
Thực tế cho thấy, thời gian qua, tình hình cháy, nổ cũng diễn biến hết sức phức tạp. Thống kê cho thấy, 9 tháng năm nay, trên địa bàn tỉnh xảy ra 21 vụ cháy nổ, so với cùng kỳ năm 2019 giảm 21 vụ (26/47). Tuy giảm nhưng các vụ cháy đã gây nhiều thiệt hại, trong đó có 3 người bị thương, thiệt hại về tài sản trên 1,7 tỷ đồng.
Trước tình hình trên, công tác PCCC phải trở thành một nhiệm vụ hết sức quan trọng. Công tác này đang nhận được sự quan tâm của toàn xã hội, được Đảng và Nhà nước quan tâm một cách đặc biệt. Tuy vậy, công tác PCCC cần tiếp tục được quan tâm chỉ đạo và tổ chức thực hiện; tại các cơ quan, doanh nghiệp hay các hộ gia đình phải luôn được đặt lên hàng đầu với một số nội dung cụ thể như sau: ban hành nội quy, quy định an toàn PCCC chung cho cơ quan, doanh nghiệp và cho bộ phận phòng, ban, đơn vị cơ sở…, phát động và duy trì phong trào PCCC trong cán bộ, công nhân viên cơ quan, doanh nghiệp; tuyên truyền, giáo dục cán bộ, công nhân viên nâng cao nhận thức, trách nhiệm trong công tác PCCC; lực lượng bảo vệ thường xuyên kiểm tra việc chấp hành các quy định PCCC.
Những bộ phận có nhiều nguy hiểm dễ xảy ra cháy phải được kiểm tra hàng ngày; đầu tư trang bị phương tiện, nguồn nước chữa cháy và bảo quản tốt các trang thiết bị PCCC. Tổ chức cứu chữa khi xảy ra cháy; phối hợp chặt chẽ với lực lượng PCCC chuyên nghiệp để được giúp đỡ về nghiệp vụ. Thực hiện nghiêm túc các kiến nghị của cơ quan công an về PCCC. Phối hợp xây dựng phương án phòng chống cháy lớn, thực hiện báo động thử để lực lượng chuyên nghiệp tập duyệt để làm quen với cơ quan, doanh nghiệp từ lối đi lại, nguồn nước và biện pháp chữa cháy trong từng tình huống…
Với vai trò trách nhiệm của mình, thời gian qua, lực lượng cảnh sát PCCC và cứu nạn, cứu hộ (CNCH) Công an tỉnh đã tăng cường công tác kiểm tra an toàn PCCC, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm; nâng cao công tác giải quyết thủ tục hành chính…
9 tháng của năm, đơn vị đã phối hợp với các cơ quan, ban ngành, đoàn thể, doanh nghiệp mở 57 lớp tuyên truyền huấn luyện nghiệp vụ cho 3.067 lượt người; tiến hành xây dựng kế hoạch và kiểm tra định kỳ, đột xuất tại 954 lượt cơ sở, lập 954 biên bản kiến nghị đảm bảo an toàn PCCC.
Qua đó, phát hiện và xử lý vi phạm hành chính đối với 86 trường hợp; thu nộp ngân sách Nhà nước trên 240 triệu đồng. Bên cạnh đó, lực lượng cảnh sát PCCC&CNCH Công an Yên Bái còn bảo vệ an toàn PCCC trong dịp lễ, tết, Tuần lễ quốc gia an toàn vệ sinh lao động – phòng chống cháy nổ và khi có các đoàn đại biểu của Đảng, Nhà nước lên thăm, làm việc tại tỉnh; bảo đảm tuyệt đối an toàn đại hội đảng bộ các cấp, Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Yên Bái lần thứ XIX, tiến tới Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII. Lực lượng cảnh sát PCCC&CNCH, Công an tỉnh luôn tập trung phối hợp tuyên truyền, nắm bắt tình hình và chấn chỉnh công tác PCCC ngay tại cơ sở.
Thời gian qua, Phòng Cảnh sát PCCC&CNCH, Công an tỉnh đã phối hợp hiệu quả với các sở, ban, ngành chức năng trên địa bàn tỉnh, tích cực vận động nhân dân tham gia PCCC với phương châm "4 tại chỗ”; tuyên truyền, phổ biến pháp luật về PCCC thông qua các buổi họp, buổi làm việc với các sở, ban, ngành hay các doanh nghiệp đóng trên địa bàn toàn tỉnh nhằm nâng cao ý thức chấp hành tới từng cá nhân, tổ chức và toàn xã hội.
Tăng cường công tác phòng ngừa cháy, nổ, tai nạn, sự cố. Tập trung nâng cao chất lượng hoạt động điều tra cơ bản, thường xuyên cập nhật về tình hình hoạt động sản xuất, kinh doanh, hoạt động bảo đảm an toàn PCCC tại cơ sở; xác định các lĩnh vực, địa bàn trọng điểm, cơ sở có nguy cơ cao về cháy, nổ. Thực hiện quy trình thẩm duyệt PCCC nghiêm túc, chất lượng.
Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra thường xuyên đối với việc đảm bảo an toàn PCCC để có phương án xử lý khi sự cố phát sinh. Tích cực rèn luyện nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ chữa cháy, CNCH qua các hội thi, hội thao, buổi diễn tập; duy trì tốt phương tiện và lực lượng thường trực sẵn sàng ứng phó với mọi tình huống sự cố xảy ra 24/24 giờ hàng ngày.
Bên cạnh đó, Phòng Cảnh sát PCCC&CNCH xây dựng kế hoạch tổ chức kiểm tra, hướng dẫn các cơ sở, doanh nghiệp và khu dân cư, nhất là các cơ sở trọng điểm về cháy, nổ như: xăng, dầu, khí hóa lỏng, chợ, siêu thị… được thực hiện bảo đảm theo yêu cầu, góp phần kiềm chế tình hình cháy, nổ và giảm thấp nhất thiệt hại do cháy nổ gây ra, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.
Hưởng ứng Ngày toàn dân PCCC, mỗi tổ chức, doanh nghiệp và từng người dân cần phát huy vai trò trách nhiệm của mình trong công tác PCCC. Đây cũng là dịp để mỗi cán bộ, chiến sĩ lực lượng cảnh sát PCCC ôn lại truyền thống vẻ vang, từ đó ra sức rèn luyện, phấn đấu nâng cao trình độ chuyên môn, bản lĩnh chính trị, ý thức trách nhiệm sẵn sàng chiến đấu và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, tô thắm thêm truyền thống vẻ vang của lực lượng công an nói chung và lực lượng cảnh sát PCCC anh hùng cách mạng nói riêng.
Thượng tá Nguyễn Kim Oanh (Trưởng phòng Cảnh sát PCCC&CNCH Công an tỉnh)