Thoạt nhìn, tôi không nghĩ ông đã ngoài bảy mươi tuổi. Trong căn nhà giữa bạt ngàn quế, ông kể về cuộc đời mình. Sinh ra ở đất Mỏ Vàng, xây dựng gia đình rồi được bố mẹ cho ra ở riêng với hai bàn tay trắng. Ban đầu, cuộc sống gặp không ít khó khăn nhưng không vì thế mà ông nản lòng. Để từng bước thoát khỏi đói nghèo, hai vợ chồng ông đã cùng chung sức khai hoang vỡ đất làm nương tra ngô, trồng lúa.

Một năm sau khi tham gia công tác ở địa phương, với trách nhiệm, nhiệt tình trong công việc, ông vinh dự được đứng trong hàng ngũ của Đảng, được cùng cán bộ, đảng viên và nhân dân tích cực tham gia lao động sản xuất. Ông luôn tâm niệm: “Muốn được dân tin, trước tiên bản thân, gia đình, dòng họ phải gương mẫu, đi đầu trong mọi phong trào của địa phương”. Thế rồi, ông cùng gia đình mở mang đất đồi trồng cây lương thực.

Khi Đảng, Nhà nước có chủ trương giao đất, giao rừng, gia đình ông càng có điều kiện phát triển kinh tế. Từ vài sào, vừa mở rộng diện tích, ông vừa tính toán quy hoạch đất để thâm canh, lấy ngắn nuôi dài. Sau nhiều năm miệt mài lao động với biết bao mồ hôi, công sức, từ vài sào quế, đến nay, gia đình ông Đặng Nguyên Tài và các con cháu đã trồng hàng chục ha quế. Cây quế đã đem lại thu nhập cho gia đình ông mỗi năm từ 50 đến 100 triệu đồng.

Nhờ có công ông vận động, bây giờ diện tích đất rừng ở Cánh Tiên 2 đã phủ kín bằng cây quế. Khi có của ăn của để, ông đầu tư cho con cái ăn học và tạo lập dinh cơ cho con khi xây dựng gia đình. Hiện, các con cháu trong dòng họ đều xây dựng được nhà cửa khang trang, có việc làm ổn định, có người làm cán bộ xã, thôn.

Với gần 30 năm tham gia công tác tại xã, từ Xã đội trưởng đến Chủ tịch xã rồi Bí thư Đảng bộ xã Mỏ Vàng, ở cương vị nào, ông Tài cũng hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, cùng cán bộ xã vận động, lãnh đạo nhân dân các dân tộc thực hiện các cuộc vận động lớn của Đảng, xóa bỏ tập quán lạc hậu, thực hiện định canh định cư, phát triển sản xuất, đổi mới cơ cấu cây trồng, vật nuôi, góp phần tích cực vào công cuộc xóa đói giảm nghèo ở địa phương. Nguyên là Bí thư Đảng ủy xã nhưng khi về với gia đình, thôn xóm, ông Tài vẫn nêu cao tinh thần người đảng viên gương mẫu, người cán bộ lãnh đạo năng động.

Là Bí thư chi bộ kiêm Trưởng ban Công tác mặt trận thôn Cánh Tiên 2, ông vận động đảng viên trong chi bộ gương mẫu đi đầu trong các phong trào ở địa phương, vận động dòng họ và gia đình gương mẫu chấp hành các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, quy định của thôn, qua đó, thuyết phục bà con cùng thực hiện. Ông luôn gần gũi, sẻ chia, lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của bà con, giải thích để bà con thông suốt và thực hiện, luôn khích lệ nhân dân đoàn kết, giúp đỡ nhau xóa đói giảm nghèo, thực hiện tốt cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư”.

Ông thường lấy những tấm gương người cao tuổi mẫu mực trong làng, trong dòng họ để khuyên dạy con cháu làm những điều hay, việc phải. Nhờ vậy, trong thôn không có người vi phạm pháp luật, Cánh Tiên 2 ngày càng phát triển và đổi thay rõ rệt, đời sống vật chất và tinh thần của bà con được nâng lên, hệ thống chính trị được củng cố, dân chủ cơ sở được phát huy, an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được giữ vững. Với những đóng góp không mệt mỏi, ông đã được tặng thưởng Huân chương Kháng chiến chống Mỹ cứu nước hạng Ba và nhiều bằng khen, giấy khen.

Ông cũng là bí thư chi bộ tiêu biểu nhất của xã Mỏ Vàng được Tỉnh ủy Yên Bái tặng bằng khen trong 4 năm thực hiện cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”. Gia đình ông nhiều năm liền được công nhận là gia đình văn hóa tiêu biểu trong thôn, trong xã.
Diện mạo thôn Cánh Tiên 2 đã đổi thay. Những con đường rộng mở, những ngôi nhà  khang trang mọc lên ngày càng nhiều. Kết quả ấy có một phần không nhỏ của già làng Đặng Nguyên Tài 73 tuổi đời, 45 tuổi Đảng.

Bí thư Đảng bộ xã Mỏ Vàng - Hoàng Ngọc Nhưỡng cho biết: “Ông Đặng Nguyên Tài là tấm gương người cao tuổi mẫu mực được Đảng tin, dân mến. Gia đình ông sống rất đoàn kết, giữ gìn nét đẹp truyền thống của gia đình Việt Nam. Ông Tài xứng đáng là già làng uy tín, mẫu mực, gia đình luôn đạt danh hiệu “Gia đình văn hóa tiêu biểu của Mỏ Vàng”.
Tạm biệt Mỏ Vàng khi bản làng cuối năm rộn rã tiếng cười. Sức xuân đang lan tỏa nơi vùng cao này và ở đó vẫn có những già làng mẫu mực như thân cây quế ngay thẳng giữa đại ngàn xứng mãi với non cao.

Quỳnh Nga