Ngày 7-5, QH làm việc tại Hội trường. Buổi sáng, với sự điều khiển của Phó Chủ tịch QH Nguyễn Ðức Kiên, các đại biểu nghe Bộ trưởng Tài chính Vũ Văn Ninh, thừa ủy quyền Thủ tướng Chính phủ, trình dự án Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi) và dự án Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi); nghe Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách của QH Phùng Quốc Hiển trình bày báo cáo thẩm tra hai dự án luật nói trên; nghe Bộ trưởng Công thương Vũ Huy Hoàng, thừa ủy quyền Thủ tướng Chính phủ, trình dự án Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Dầu khí và nghe Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của QH Hà Văn Hiền trình bày báo cáo thẩm tra dự án luật này.

 

Luật Thuế GTGT được thông qua ngày 10-5-1997 tại kỳ họp thứ 11 Quốc hội khóa IX có hiệu lực thi hành từ ngày 1-1-1999 để thay thế cho Luật Thuế doanh thu trước đây. Trong quá trình triển khai thực hiện, Luật Thuế GTGT được sửa đổi, bổ sung vào những năm đầu nhằm tháo gỡ kịp thời những vướng mắc phát sinh, phù hợp điều kiện kinh tế - xã hội của nước ta. Luật Thuế GTGT đã đi vào cuộc sống, tác động tích cực đến nhiều mặt kinh tế - xã hội của đất nước và đạt được mục tiêu đề ra, đồng thời cũng đang phát sinh một số nội dung chưa phù hợp yêu cầu phát triển kinh tế của đất nước trong quá trình hội nhập kinh tế thế giới.

 

Bên cạnh những kết quả đạt được, Luật Thuế GTGT hiện hành còn bộc lộ một số hạn chế cần được tiếp tục hoàn thiện để đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của đất nước trong tình hình mới. Luật Thuế GTGT hiện hành quy định 28 nhóm hàng hóa, dịch vụ không chịu thuế GTGT. Quy định này là phù hợp điều kiện thực tiễn của nước ta thời gian qua, tuy nhiên trong quá trình thực hiện và cùng với quá trình phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, một số hàng hóa, dịch vụ nếu tiếp tục áp dụng không chịu thuế GTGT sẽ không còn  phù hợp, gây bất lợi cho sản xuất kinh doanh. Ðể bảo đảm công bằng, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp trong nước chú trọng đầu tư vào hoạt động nghiên cứu - phát triển, sản xuất ra những máy móc, thiết bị, vật tư mới cung cấp cho nền kinh tế và từng bước chiếm lĩnh thị trường trong, ngoài nước, về nguyên tắc cần thiết chuyển nhóm hàng hóa này sang đối tượng chịu thuế GTGT.

 

Ðối với hoạt động tìm kiếm, thăm dò phát triển mỏ dầu khí do sử dụng máy móc, thiết bị, phụ tùng thay thế, phương tiện vận tải chuyên dùng có giá trị lớn, trong nước chưa có khả năng sản xuất được, trong khi sản phẩm đầu ra là dầu thô xuất khẩu thuộc đối tượng không chịu thuế, doanh nghiệp không được khấu trừ, hoàn thuế GTGT đầu vào nên cần thiết tiếp tục duy trì ở diện không chịu thuế. Bên cạnh đó, dự thảo đề nghị chuyển "Vận tải quốc tế" sang đối tượng chịu thuế GTGT với thuế suất 0%, hàng hóa, dịch vụ cung cấp trực tiếp cho vận tải quốc tế sang đối tượng chịu thuế GTGT với thuế suất tương ứng của từng hàng hóa, dịch vụ. 

 

Tiếp tục duy trì ở mức thuế suất 5% đối với một số hàng hóa, dịch vụ đầu vào phục vụ cho sản xuất nông nghiệp trong một thời gian nữa để góp phần giảm giá thành, tăng sức cạnh tranh của sản phẩm nông nghiệp trên thị trường. Việc điều chỉnh thuế suất từ mức 5% sang 10% chủ yếu là đối với hàng hóa, dịch vụ là đầu vào của sản xuất kinh doanh, doanh nghiệp sẽ được kê khai khấu trừ, hoàn thuế đầu vào khi xác định số thuế phải nộp, do đó, không tác động lớn đến hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp và thu ngân sách. Các nhóm hàng hóa, dịch vụ áp dụng mức thuế suất 10% là các hàng hóa, dịch vụ còn lại không thuộc diện áp dụng các mức thuế suất 0%, 5%.

 

Về dự án Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi), chung quanh đối tượng nộp thuế, theo dự thảo chỉ còn bao gồm các tổ chức, doanh nghiệp thuộc các thành phần kinh tế, còn những đối tượng là cá nhân và hộ gia đình sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ được chuyển sang nộp thuế theo Luật Thuế thu nhập cá nhân kể từ ngày 1-1-2009. Ðể khuyến khích tổng thể nền kinh tế, tạo điều kiện thuận lợi cho cộng đồng doanh nghiệp tăng tích luỹ, tích tụ, thêm nguồn lực để đầu tư, phát triển sản xuất, kinh doanh và tăng khả năng cạnh tranh với các nước trong khu vực, Chính phủ trình QH hạ mức thuế suất chung từ 28% xuống 25%, đồng thời với việc cải cách ưu đãi thuế.

 

Dự án Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Dầu khí bổ sung quy định về khí than và dự án khí than thuộc danh mục dự án khuyến khích đầu tư. Ðồng thời, sửa đổi, bổ sung quy định thời hạn tìm kiếm thăm dò và khai thác dầu khí, quy định về đấu thầu lô dầu khí; đấu thầu dịch vụ dầu khí,  quy định về quản lý nhà nước về dầu khí theo hướng phù hợp các quy định pháp luật về chức năng quản lý của các cơ quan nhà nước và cải cách hành chính, tạo thuận lợi cho ngành dầu khí phát triển. Dự án luật này cũng bãi bỏ một số điều quy định về thuế trong Luật Dầu khí hiện hành; và sửa đổi, bổ sung quy định về chuyển nhượng hợp đồng dầu khí, nghĩa vụ bán dầu khí tại thị trường Việt Nam của các nhà thầu dầu khí, một số khái niệm, thẩm quyền chuẩn y hợp đồng dầu khí, thẩm quyền phân định lô dầu khí, thu dọn công trình cố định, thiết bị phục vụ hoạt động dầu khí, tên gọi mới của Tổng công ty Dầu khí quốc gia Việt Nam.

 

Buổi chiều, các đại biểu QH thảo luận ở tổ về hai dự án luật gồm: Luật Thuế GTGT (sửa đổi) và Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi). Ở những tổ phóng viên Báo Nhân Dân đến dự, nhận thấy, hầu hết các ý kiến phát biểu đều nhất trí về sự cần thiết ban hành, những nội dung cơ bản và bố cục của các dự thảo luật nói trên. Tuy nhiên, các ý kiến phát biểu cũng bày tỏ chính kiến về từng vấn đề cụ thể.

 

Ðối với dự án Luật Thuế GTGT (sửa đổi), các ý kiến phát biểu tập trung góp ý kiến về đối tượng không chịu thuế (Ðiều 5), thuế suất, khấu trừ thuế GTGT đầu vào, một số nội dung về quản lý thuế. Ðáng chú ý là ở Ðiều 5 quy định về đối tượng không thuộc diện chịu thuế GTGT, một số ý kiến đề nghị cần thu hẹp diện hàng hóa không chịu thuế và đưa mục quy định: "Hàng hóa, dịch vụ của cá nhân kinh doanh có mức thu nhập bình quân tháng thấp hơn mức lương tối thiểu chung áp dụng đối với tổ chức, doanh nghiệp trong nước" ra khỏi Ðiều này.

 

Một số ý kiến tán thành việc sửa đổi Luật Thuế GTGT, nhưng nhấn mạnh phải tập trung sửa ở ba vấn đề là: mức thuế, căn cứ tính thuế và trình tự, thủ tục tính thuế, thu thuế, nghiệp vụ của cán bộ thuế. Sửa là phải tạo ra môi trường mới, điều kiện mới; loại bỏ những quy định hạn chế động lực nuôi nguồn thu; đơn giản thủ tục, khắc phục tình trạng quy định không rõ ràng (ai hiểu thế nào cũng được), tạo môi trường tăng nguồn thu. Một số ý kiến đề nghị, việc sửa đổi luật lần này cần tập trung vào những quy định chống gian lận thuế, khắc phục tình trạng buôn bán hóa đơn lòng vòng như diễn ra trong những năm vừa qua.

 

Một số ý kiến tán thành ý kiến của Ủy ban Tài chính - Ngân sách của QH trong báo cáo thẩm tra là bỏ Ðiều 17, trong đó giao Chính phủ quy định chi tiết thi hành luật này, vì những vấn đề Chính phủ cần hướng dẫn đã được quy định cụ thể trong từng điều rồi.

 

Về dự án Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi) các ý kiến phát biểu đều nhất trí điều chỉnh mức thuế từ 28% xuống 25% nhằm khuyến khích tổng thể nền kinh tế, tạo thuận lợi cho cộng đồng doanh nghiệp có điều kiện tích luỹ, phát triển. Cũng có ý kiến, mặc dù tán thành như vậy, nhưng riêng đối với dầu khí thì lại đề nghị vẫn cần giữ mức 28%. Ý kiến này cho rằng, vừa qua Nhà nước để lại cho ngành dầu khí quá nhiều, do đó họ đầu tư vào các lĩnh vực: Tài chính, bất động sản... là những lĩnh vực không phải nhiệm vụ chính của ngành. Về những khoản tài trợ, ủng hộ nhân đạo, hoạt động từ thiện xã hội, một số ý kiến cho rằng, không nên trừ vào thu nhập trước khi tính thuế, vì như vậy thực chất là Nhà nước bỏ tiền ra làm từ thiện, chứ không phải doanh nghiệp làm việc này.