Giai đoạn 2005 - 2015, trong tổng số 447 đề tài, dự án khoa học, dự án áp dụng thành tựu khoa học được triển khai trên địa bàn tỉnh thì có tới 244 đề tài, dự án trong lĩnh vực sản xuất nông, lâm nghiệp, chiếm 54,48%. Các đề tài, dự án tập trung nghiên cứu đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu sản xuất nông nghiệp, tăng cường đầu tư thâm canh, đưa các giống cây trồng, vật nuôi có chất lượng, năng suất cao và ứng dụng tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất; sản xuất nông nghiệp gắn với công nghiệp chế biến như chè, sắn, quế, gỗ nguyên liệu giấy, tre măng Bát độ, lúa chất lượng cao…

Nhiều đề tài, dự án tập trung tuyển chọn, lai tạo giống trâu, bò, lợn hướng nạc, gia cầm, thủy sản nội địa có chất lượng để nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm chăn nuôi; phát triển chăn nuôi đại gia súc theo hướng công nghiệp và bán công nghiệp; đẩy mạnh việc nuôi giống thủy sản có giá trị kinh tế cao, tiến tới chủ động về giống để phát triển nuôi cá thương phẩm tại hồ Thác Bà.

Cùng đó là ứng dụng công nghệ sinh học, đẩy mạnh phát triển lâm nghiệp, đặc biệt là phát triển trồng rừng nguyên liệu; đẩy mạnh việc áp dụng các biện pháp bảo vệ, khoanh nuôi tái sinh rừng kết hợp trồng rừng phủ xanh đất trống, đồi trọc với cơ cấu lâm nghiệp hợp lý, coi trọng các loại cây bản địa, các mô hình nông - lâm kết hợp. Đề tài, dự án khoa học trong lĩnh vực sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp có cả cấp Nhà nước cũng như cấp tỉnh.

Ở cấp Nhà nước, điển hình là các dự án như: Dự án "Xây dựng mô hình ứng dụng công nghệ sản xuất nấm hàng hóa tại Yên Bái"; Dự án "Xây dựng mô hình ứng dụng tiến bộ công nghệ nuôi cá Tầm thương phẩm bằng lồng lưới HDPE và bể tại tỉnh Yên Bái"; Dự án "Xây dưng mô hình canh tác trên đất nương rẫy của đồng bào Mông huyện Trạm Tấu theo hướng bền vững kết hợp nông lâm nghiệp và chăn nuôi đại gia súc…".

Ở cấp tỉnh, có thể kể đến các dự án như: Dự án "Bình tuyển, chọn lọc và bảo tồn vườn giống chè Shan tuyết cho các huyện phía Tây của tỉnh Yên Bái"; Dự án "Chọn lọc, phát triển sản xuất và xây dựng nhãn hiệu cho giống lúa thơm đặc sản Chiêm hương tại xã Đại Phác (huyện Văn Yên)"; Dự án "Ứng dụng tiến bộ khoa học xây dựng mô hình trồng các giống đậu tương xuân trên chân ruộng một vụ tại huyện Trạm Tấu tỉnh Yên Bái; Đề tài "Điều tra, đánh giá tài nguyên đất nông nghiệp làm căn cứ khoa học để đề xuất hướng bố trí cây trồng hợp lý cho các huyện, thị xã, thành phố"…

Nhờ ứng dụng khoa học và công nghệ, nông, lâm nghiệp của tỉnh có sự chuyển dịch tích cực về cơ cấu sản xuất theo hướng sản xuất hàng hóa, hình thành và mở rộng thêm một số vùng sản xuất hàng hóa tập trung gắn với công nghiệp chế biến.

Việc áp dụng các tiến bộ kỹ thuật và công nghệ mới trong sản xuất đã góp phần làm thay đổi tập quán canh tác, tăng nhanh diện tích cây lương thực, cây công nghiệp ngắn ngày từ 1 vụ lên 2 vụ ở vùng cao, từ 2 vụ lên 3 vụ ở vùng thấp. Tổng sản lượng lương thực có hạt năm 2015 đạt trên 300 nghìn tấn, bảo đảm an ninh lương thực tại chỗ. Đặc biệt, đã thúc đẩy hình thành các vùng sản xuất nông nghiệp tập trung với quy mô ngày càng lớn và gắn với công nghiệp chế biến như: vùng thâm canh lúa, ngô, vùng chè, cây nguyên liệu giấy, quế, tre Bát độ, cây ăn quả tạo ra giá trị ngày càng cao trên một đơn vị diện tích.

Trong chăn nuôi và thủy sản, tập trung vào chương trình cải tạo, phát triển đàn trâu, bò, lợn hướng nạc và thủy sản theo hướng trang trại, bán công nghiệp và công nghiệp.

Trong sản xuất lâm nghiệp, việc áp dụng các biện pháp bảo vệ, khoanh nuôi tái sinh rừng kết hợp trồng rừng phủ xanh đất trống, đồi trọc góp phần đưa độ che phủ của rừng đạt 62%, là một trong 5 tỉnh có tỷ lệ che phủ rừng cao trong cả nước.

Những thực tế này đã cho thấy đóng góp quan trọng của khoa học và công nghệ trong lĩnh vực sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp trên địa bàn tỉnh.

Hạnh Quyên