Bà Lê Thị Lưu, thôn 5, xã Tân Đồng, huyện Trấn Yên trồng 4 sào dâu, mỗi năm thu 100 - 120 triệu đồng. Bà cho biết: "Chúng tôi được Nhà nước hỗ trợ nhiều trong việc phát triển trồng dâu, nuôi tằm. Nhất là được học những kiến thức như: không để xảy ra dịch bệnh trên cây dâu; sản xuất tằm con sạch bệnh, khỏe mạnh, ổn định cung ứng cho các hộ nuôi tằm lớn; vệ sinh, tiêu độc khử trùng tốt nhà tằm giúp các hộ nuôi tằm lớn ổn định các lứa nuôi và áp dụng đúng kỹ thuật nuôi tằm theo hướng dẫn nên sản lượng kén đạt cao hơn”.
Trấn Yên hiện có gần 1.500 hộ nuôi tằm lớn, sản lượng kén tằm từ đầu năm 2020 đến nay đạt 449,39 tấn; trong đó, cơ sở tư thương gần 420,82 tấn, Công ty cổ phần Dâu tằm tơ Miền Bắc trên 28,57 tấn. Nhờ tuyên truyền, chuyển giao kỹ thuật trồng, chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh trên diện tích dâu trồng mới và diện tích dâu kinh doanh, nên cây dâu vụ xuân và vụ hè sinh trưởng tốt, chất lượng lá đáp ứng tốt cho nuôi tằm.
Hiệu quả của việc phát triển nghề trồng dâu, nuôi tằm tại huyện Trấn Yên đã được khẳng định rõ nét. Cùng với một số loại cây trồng khác, trồng dâu, nuôi tằm giúp nhiều hộ xóa đói, giảm nghèo, làm giàu. Huyện phấn đấu đến năm 2025, diện tích trồng dâu đạt trên 1.200 ha; sản lượng kén trên 2.200 tấn, thu nhập trên 300 tỷ đồng, nâng mức thu nhập trồng dâu nuôi tằm gấp 4 lần trồng lúa.
Để nghề trồng dâu, nuôi tằm phát triển hơn nữa, huyện đã xây dựng và thực hiện nhiều chính sách hỗ trợ theo Đề án trồng dâu, nuôi tằm như hỗ trợ phát triển trồng dâu, nuôi tằm và nhà tằm con; hỗ trợ trồng mới với mức hỗ trợ 10 triệu đồng/ha, diện tích 200 ha, kinh phí hỗ trợ 2 tỷ đồng; hỗ trợ 3 nhà nuôi tằm con, mức hỗ trợ 50 triệu đồng/nhà, dự kiến xã Quy Mông 1 nhà, Y Can 1 nhà, Đào Thịnh 1 nhà; hỗ trợ né ô vuông đã thanh toán xong tiền hỗ trợ cho các hộ mua né gỗ ô vuông 350 bộ trị giá 1,750 tỷ đồng, góp phần nâng cao chất lượng, sản lượng kén tằm, tạo tâm lý yên tâm trong sản xuất. Việc áp dụng các tiến bộ kỹ thuật trồng, thâm canh, phòng bệnh trên cây dâu được chú trọng nên dịch bệnh giảm, chất lượng lá dâu được cải thiện.
Các hộ nuôi tằm lớn đã ứng dụng thành công kỹ thuật cho tằm lên né gỗ ô vuông nên chất lượng kén tằm được nâng lên. Cùng đó, các tổ hợp tác (THT) và hợp tác xã (HTX) đã phát huy được vai trò là đầu mối liên kết trong nuôi tằm và tiêu thụ sản phẩm kén tằm giữa các HTX và THT với tư thương và doanh nghiệp hình thành chuỗi liên kết trong trồng dâu, nuôi tằm.
Hiện nay, Trấn Yên có 22 cơ sở nuôi tằm con tập trung và thu mua kén; trong đó, Công ty cổ phần Dâu tằm tơ Miền Bắc 2 cơ sở; 8 cơ sở tư thương chỉ nuôi tằm con không thu mua kén; 11 cơ sở nuôi tằm con và thu mua kén; 1 cơ sở cung cấp trứng cho các hộ nuôi tằm con và thu mua kén.
Do giá kén xuống thấp, thu nhập của các hộ nuôi tằm giảm, hoạt động của doanh nghiệp và cơ sở thu mua kén tằm gặp khó khăn cùng với ảnh hưởng của thời tiết mưa nắng đan xen các tháng đầu năm và đợt mưa lũ vào tháng 8 đã gây ngập úng ảnh hưởng đến mở rộng diện tích trồng mới dâu ở các xã và quá trình sinh trưởng của một số diện tích dâu, nhất là ở các xã ven sông Hồng. Diện tích trồng mới đến nay mới đạt 31,25% so với kế hoạch.
Vì vậy, thời gian tới, huyện tập trung thâm canh, chăm sóc tốt diện tích dâu hiện có, đảm bảo năng suất, chất lượng, sản lượng lá; tăng cường quản lý ruộng dâu không để cây dâu sau khi đốn trên ruộng dâu, không sử dụng thuốc trừ cỏ trên ruộng dâu, thu gom xử lý tốt phân tằm nhằm hạn chế lây lan dịch bệnh trên cây dâu và tằm nuôi.
Theo bà Triệu Thị Bích Liệu - Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Trấn Yên, từ nay đến cuối năm, huyện sẽ đẩy mạnh tuyên truyền, vận động nhân dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng kém hiệu quả sang trồng dâu, nuôi tằm; cung ứng đủ số lượng cây con cho các xã trồng đảm bảo theo kế hoạch. Đồng thời, hướng dẫn nhân dân chăm sóc 62,5 ha dâu trồng mới vụ xuân 2020; trồng dặm đối với những diện tích mất khoảng để đảm bảo tỷ lệ sống đạt 90% trở lên. Mặt khác, các hợp HTX, THT cần chủ động trong việc liên kết với tư thương tổ chức nuôi tằm con tại các xã; đồng thời, cung ứng giống tằm cho các hộ nuôi tằm lớn và tiêu thụ sản phẩm kén tằm trong vụ thu năm 2020.
Thành Trung
