Huyện Trạm Tấu có tổng diện tích tự nhiên 74.670 ha; trong đó, diện tích có rừng trên 45.779 ha. Toàn bộ diện tích rừng được phân bố trên địa bàn các xã tập trung số đông đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống; ý thức bảo vệ rừng của người dân còn hạn chế; tập quán sống dựa vào rừng chưa được loại bỏ nên tác động tiêu cực của người dân đối với rừng vẫn còn rất lớn. Mùa khô trên địa bàn lại trùng với mùa đốt nương, đốt đồng cỏ chăn thả gia súc của nhân dân, gây ảnh hưởng đến công tác trồng rừng, bảo vệ rừng và phòng cháy chữa cháy rừng (PCCCR).
Để hạn chế thấp nhất nguy cơ cháy rừng, ngay từ đầu vụ khô huyện đã kiện toàn 12 Ban Chỉ đạo Chương trình Phát triển lâm nghiệp bền vững ở các xã, thị trấn và chủ rừng là Ban Quản lý Rừng phòng hộ huyện; thành lập 12 tổ cơ động bảo vệ rừng, PCCCR của 12 xã, thị trấn với tổng số 252 thành viên; các thôn, bản đã thành lập 55 tổ, đội bảo vệ rừng, PCCCR với tổng số 636 người; đồng thời, xây dựng lịch trực PCCCR, có ghi số điện thoại liên lạc của từng thành viên để kịp thời chỉ đạo theo phương châm "4 tại chỗ”.
Bên cạnh đó, huyện đã tăng cường tuyên truyền đến mọi người dân thông qua nhiều hình thức: phát tờ rơi, kẻ pano, áp phích, băng hình, tổ chức cho nhân dân học tập, ký cam kết trong việc bảo vệ rừng và PCCCR. Niên vụ khô hanh 2022 - 2023, huyện đã tổ chức họp thôn tới 55/57 thôn tuyên truyền và cho nhân dân học tập, ký cam kết bảo vệ rừng, PCCCR với 6.234 lượt người tham gia.
Bên cạnh đẩy mạnh tuyên truyền, huyện tăng cường đầu tư thiết bị, dụng cụ PCCCR, các công cụ, dụng cụ thủ công như vỉ dập lửa, dao phát cấp trực tiếp cho các thôn; các thiết bị cơ giới tập kết tại Hạt Kiểm lâm, Ban Chỉ huy Quân sự huyện, Ban Quản lý Rừng phòng hộ huyện để luôn sẵn sàng ứng cứu kịp thời khi cháy rừng xảy ra.
Theo Hạt Kiểm lâm Trạm Tấu - Nghĩa Lộ, nguyên nhân chính dẫn đến các vụ cháy rừng trên địa bàn, chủ yếu xuất phát từ sự bất cẩn sử dụng lửa của người dân khi đốt rừng làm nương rẫy, đốt các bãi chăn thả gia súc. Do đó, bên cạnh tổ chức tuyên truyền pháp luật bảo vệ rừng gắn với việc PCCCR, ký cam kết với từng hộ bảo vệ rừng, đơn vị đã phối hợp cùng Ban Quản lý Rừng phòng hộ Trạm Tấu và UBND các xã tổ chức kiểm tra thống kê quản lý nương rẫy áp dụng hình thức xử lý thực bì bằng biện pháp đốt có kiểm soát. Nhờ đó, đã hạn chế thấp nhất các vụ cháy rừng do quá trình đốt nương làm rẫy gây ra.
Mặc dù đã có sự quan tâm chỉ đạo sát sao của huyện, sự vào cuộc quyết liệt của chính quyền địa phương; tuy nhiên, do điều kiện khí hậu, thời tiết diễn biến phức tạp, khô hanh, nắng nóng, kèm theo gió lào thổi mạnh, cộng thêm ý thức bất cẩn của một số bộ phận nhân dân trong sử dụng lửa xử lý thực bì nên trong niên vụ 2022 - 2023 trên địa bàn huyện đã xảy ra 6 vụ cháy rừng với tổng diện tích rừng bị thiệt hại là 6,30 ha.
Bước vào mùa khô 2023 -2024 với phương châm "Phòng là chính, chữa cháy rừng kịp thời, triệt để”, ngay từ bây giờ Ban Chỉ đạo Chương trình Phát triển lâm nghiệp bền vững huyện Trạm Tấu yêu cầu các xã tổng kết, kiểm điểm đánh giá kết quả công tác PCCCR niên vụ 2022 - 2023 để rút kinh nghiệm; thường xuyên tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật trong cộng đồng dân cư về công tác bảo vệ rừng và PCCCR. Hạt Kiểm lâm thường xuyên theo dõi thông tin về tình hình thời tiết để dự báo, cảnh báo cháy rừng trên phương tiện thông tin đại chúng đến các xã, thôn, các chủ rừng để nhân dân biết và phòng ngừa.
Xây dựng, tu sửa hệ thống biển cấp dự báo cháy rừng, chòi canh lửa ở những vị trí xung yếu có tầm nhìn hợp lý, lắp đặt hệ thống thông tin liên lạc, hệ thống quan sát để theo dõi và thông báo tình hình cháy rừng trong mùa khô hanh trên đài truyền thanh của huyện.
Đặc biệt là xây dựng bản đồ xác định các vùng trọng điểm, vùng có nguy cơ cháy cao; thông qua đó, có những giải pháp PCCCR phù hợp với từng khu vực, địa bàn cụ thể, góp phần đảm bảo công tác PCCCR đạt hiệu quả tốt nhất.
Văn Thông
