Giữa tháng 3, đồi măng sặt khoảng 2 ha của gia đình ông Giàng A Hảng, thôn Sáng Pao, xã Xà Hồ bắt đầu cho thu hoạch. Đồi măng của ông đã trồng từ năm 2019. Ông Hảng cho biết: "Măng sặt là loại cây tự nhiên thuộc họ tre, thân nhỏ và thẳng, búp măng to hơn đầu ngón tay cái người lớn một chút, phù hợp với khí hậu vùng cao nên rất dễ trồng, gần như không bị sâu bệnh hại. Măng sặt chỉ rộ lên trong khoảng tháng 3 đến tháng 5 nên giá đầu vụ khá cao, từ 70.000 đồng - 80.000 đồng/kg nguyên vỏ và giảm dần khi vào chính vụ, còn từ 25.000 - 35.000 đồng/kg. Cây măng sặt đã mang lại cho gia đình nguồn thu khá ổn định, mỗi năm gần 80 triệu đồng mà gần như không phải mất chi phí đầu tư, chăm bón”.
Bà con xã Xà Hồ thấy măng sặt dễ trồng lại được giá, thương lái đến tận thôn thu mua, thu đến đâu bán hết đến đó nên trồng măng sặt nhanh chóng trở thành phong trào của địa phương.
Ông Lò Văn Dương - cán bộ khuyến nông xã Xà Hồ cho biết: "Nhận thấy hiệu quả kinh tế từ loại cây trồng này nên bên cạnh những diện tích măng đã có từ trước, nhiều hộ gia đình đã gây giống, trồng thêm. Bà con cũng thường xuyên được cán bộ ngành nông nghiệp hỗ trợ, hướng dẫn kỹ thuật trồng, chăm sóc, khai thác nên đến nay, toàn xã có 13 ha măng sặt, trong đó có trên 7 ha trồng mới. Bà con trong thôn đang mở rộng diện tích trồng ở một số khu vực có điều kiện”.
Trước đây,
măng sặt mọc tự nhiên nên không có nhiều, nhưng nay, từ lợi ích kinh tế mà loại cây này mang lại, với sự hỗ trợ không nhỏ từ chính quyền địa phương, các cơ quan chức năng và các tổ chức, người dân vùng cao Trạm Tấu đã dần thay đổi nhận thức, chủ động quy hoạch những vùng có măng trên các khu rừng già thành vùng riêng, tăng cường chế biến sâu nhằm gia tăng lợi nhuận và đa dạng hóa sản phẩm từ măng. Hiện nay, toàn huyện Trạm Tấu có gần 150 ha măng sặt (tăng 26 ha so với năm 2023); tập trung ở các xã: Túc Đán, Bản Công, Hát Lừu, Xà Hồ với năng suất đạt 47 tạ/ha, sản lượng đạt 682.000 tấn mỗi năm.
Thời điểm này đang vào mùathu hoạch măng nên không khó để bắt gặp hình ảnh người dân đeo gùi lên núi hái măng. Phần lớn măng sau thu hoạch được sử dụng làm thực phẩm ăn tươi. Măng sặt quyến rũ thực khách vì độ ngọt giòn, thơm, ngon lại đảm bảo an toàn thực phẩm. Măng sặt có thể chế biến được rất nhiều món như: luộc, om, xào, rán, nướng… phục vụ nhu cầu mang về làm quà cho người thân, bạn bè, măng có thể vận chuyển bằng bó nguyên ngọn vỏ mang về hoặc bóc nõn, ép túi chân không nếu đi xa nên cũng rất tiện cho người mua.
Măng sặt là đặc sản của núi rừng Tây Bắc, được chế biến thành nhiều món ngon .
Để phát triển hiệu quả cây măng sặt , thời gian qua, ngành nông nghiệp huyện Trạm Tấu đã hướng dẫn bà con kỹ thuật trồng để măng mọc đều và năng suất cao hơn. Cán bộ nông nghiệp đã hướng dẫn những khâu, kỹ thuật quan trọng khi gây trồng cây măng sặt như: bón phân, chăm sóc, bảo vệ cây măng sặt theo từng chu kỳ và phòng trừ một số loại sâu bệnh chủ yếu như: sâu voi, bệnh thối măng…
Ông Đặng Tiến Dũng - Phó Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Trạm Tấu chia sẻ: Măng sặt phân bố rất rộng trên núi cao, thường mọc lẫn với các cây bụi, nếu được chăm sóc hợp lý có thể thành rừng và cho sản lượng cao. Điều quan trọng đối với rừng măng sặt là tăng cường quản lý, chăm sóc khoa học, không được thu hoạch triệt để... Có như vậy, năng suất thu hoạch sau các chu kỳ mới được nâng cao. Do đó, chúng tôi tập trung hướng dẫn kỹ thuật để thúc đẩy khả năng ra măng nhiều. Nếu chăm sóc tốt, bình quân mỗi ha có thể cho 6-8 tấn/năm.
Măng sặt đã mang lại thu nhập đáng kể cho người dân địa phương và không phải lo về đầu ra do cung luôn ít hơn cầu. Vì vậy, huyện Trạm Tấu tập trung tuyên truyền, vận động người dân nâng cao ý thức bảo vệ và khai thác có hiệu quả nguồn lâm sản này. Đồng thời khuyến khích người dân nhân rộng diện tích trên đất rừng để vừa lấy măng vừa phủ xanh đất trống đồi trọc, chống xói mòn rửa trôi, sạt lở đất, góp phần nâng cao độ che phủ rừng và giúp người dân nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống.
Thanh Chi