Ngày 26/5/1998, Thủ tướng Chính phủ ra Quyết định 100-TTg cho phép tỉnh Lào Cai được áp dụng thí điểm một số chính sách tại một số khu vực cửa khẩu biên giới tỉnh Lào Cai. Quyết định đã khuyến khích các địa phương khơi dậy và phát huy vị thế, tiềm năng của một vùng kinh tế vừa có cửa khẩu quốc tế, quốc gia, lối mở vừa có đường sắt, đường thuỷ và đường bộ thuận lợi cho sự phát triển kinh tế-xã hội, phát triển dịch vụ du lịch trong khu vực và quốc tế.

Nhằm thu hút đầu tư vào khu kinh tế cửa khẩu và kinh doanh xuất nhập khẩu qua cửa khẩu Lào Cai, UBND tỉnh đã ban hành hàng loạt các cơ chế, chính sách ưu đãi về đấu giá quyền sử dụng đất; chính sách khuyến khích nhập hộ khẩu; chính sách phát triển tiểu thủ công nghiệp; cơ chế quản lý xuất nhập cảnh, du lịch mở rộng, đặc biệt chính sách ưu đãi đầu tư vào 4 khu kinh tế trọng điểm trong khu kinh tế cửa khẩu và chính sách ưu đãi đầu tư kinh doanh tại Trung tâm thương mại cửa khẩu quốc tế Lào Cai.

Các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân tham gia đầu tư, kinh doanh tại Trung tâm thương mại cửa khẩu quốc tế Lào Cai được UBND tỉnh Lào Cai tạo mọi điều kiện thuận lợi đảm bảo mọi quyền, lợi ích hợp pháp, được hưởng tất cả các chính sách ưu đãi cao nhất theo quy định của Nhà nước Việt Nam và của tỉnh Lào Cai. Ngoài ra còn được hưởng các ưu đãi bổ sung như: ưu đãi về thủ tục cấp giấy phép kinh doanh, cấp phép hoạt động, ưu đãi về thủ tục xuất nhập cảnh, ưu đãi về thời gian lưu trú, ưu đãi về vận chuyển và lưu giữ hàng hoá, ưu đãi về đào tạo lao động, về nhập khẩu, thuế, giá trị gia tăng, về chính sách thuế, về chính sách tiền tệ.

Những quy định và chính sách ưu đãi của UBND tỉnh đã tạo hành lang pháp lý thuận lợi cho hoạt động thương mại, du lịch, xuất nhập khẩu, xuất nhập cảnh, đã thu hút được sự đầu tư của các doanh nghiệp trong và ngoài nước. Cùng với đóQuyết định số 09/2003/QĐ - TTg ngày 10/1/2003 của Thủ tướng Chính phủ, khu kinh tế cửa khẩu Lào Cai được mở rộng phạm vi, với tổng diện tích tự nhiên là 7.971,8 ha. Đến năm 2006, công tác quy hoạch theo chương trình phát triển khu kinh tế cửa khẩu đã cơ bản hoàn thành, hình thành các khu chức năng.

Để đẩy mạnh khai thác tiềm năng, phát triển kinh tế cửa khẩu Lào Cai, trong những năm 2001 - 2005, Lào Cai đã mở rộng hoạt động đối ngoại, xây dựng mối quan hệ hợp tác hữu nghị với các địa phương của Trung Quốc, đặc biệt với tỉnh Vân Nam.

Do chính sách ưu đãi đối với khu kinh tế cửa khẩu nên số doanh nghiệp đăng ký thành lập và hoạt động tại khu kinh tế cửa khẩu tăng mạnh. Đến nay có khoảng 500 doanh nghiệp đăng ký thành lập và hoạt động tại khu kinh tế cửa khẩu. Trong 8 tháng năm 2007, giá trị kim ngạch xuất khẩu thông qua khu vực kinh tế cửa khẩu đạt gần 500 triệu USD, vượt 5,8% so với k ế hoạch.

Các loại hình xuất nhập khẩu qua cửa khẩu Lào Cai ngày càng đa dạng, phong phú. Ngoài xuất nhập khẩu kinh doanh, các loại hình khác như quá cảnh, tạm nhập tái xuất, nhập đầu tư, nhập sản xuất hàng xuất khẩu… cũng đạt tốc độ tăng trưởng cao. Năm 2001 chỉ có 49 triệu USD nhưng đến năm 2004 là 111 triệu USD, tăng 126%.

Tổng thu ngân sách khu kinh tế cửa khẩu tăng mạnh là kết quả của việc thực hiện đề án chương trình phát triển kinh tế cửa khẩu và là kết quả của sự đầu tư vào khu vực kinh tế cửa khẩu tăng, hoạt động xuất nhập cảnh, du lịch qua cửa khẩu tăng kéo theo các hoạt động dịch vụ phát triển. Năm 2006 và 6 tháng đầu năm 2007, kinh tế cửa khẩu Lào Cai ngày càng phát triển mạnh mẽ. Hoạt động xuất nhập khẩu, xuất nhập cảnh qua các cửa khẩu ngày càng nhộn nhịp, sôi động, kim ngạch xuất nhập khẩu, số lượng doanh nghiệp tham gia xuất nhập khẩu qua cửa khẩu Lào Cai, kết quả thu ngân từ các hoạt động đều cao hơn so với năm 2005.

Sự phát triển kinh tế cửa khẩu Lào Cai từ 1991 đến nay là tiền đề đẩy nhanh quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế của tỉnh theo hướng công nghiệp - thương mại  du lịch - nông nghiệp và tăng nguồn thu cho ngân sách Nhà nước. Kinh tế cửa khẩu phát triển đã góp phần thúc đẩy mạnh mẽ cơ sở hạ tầng khu kinh tế cửa khẩu Lào Cai và vùng biên giới Lào Cai và tỉnh Vân Nam, Trung Quốc.

Kinh tế cửa khẩu phát triển đã góp phần thúc đẩy Lào Cai khai thác tiềm năng tài nguyên khoáng sản, phát triển công nghiệp khai khoáng

Kinh tế cửa khẩu phát triển còn góp phần tạo việc làm, tăng thu nhập cho cư dân trong khu kinh tế cửa khẩu và góp phần thúc đẩy công cuộc xoá đói giảm nghèo; đồng thời là cơ hội để Lào Cai, Việt Nam và khối ASEAN được tiếp cận với một thị trường lớn ở vùng Tây Nam Trung Quốc; là cầu nối Việt Nam - Trung Quốc và các nước trong khối ASEAN.

Khánh Linh