Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh Yên Bái đã chỉ đạo tổ chức thành lập nhiều câu lạc bộ "Phụ nữ hạn chế sử dụng túi ni-lông" tại thành phố Yên Bái. Phong trào đã làm thay đổi nhận thức và hành động của rất nhiều chị em. Tuy vậy, “nói không với túi ni-lông” không chỉ là trách nhiệm của phụ nữ bởi thói quen sử dụng nó trong sinh hoạt hằng ngày không dễ từ bỏ.

Câu lạc bộ (CLB) "Phụ nữ hạn chế sử dụng túi ni-lông" ở tổ dân phố Đồng Tiến, phường Nam Cường đi vào hoạt động từ cuối năm 2013 với nhiều hình thức sinh hoạt phong phú như: nói chuyện về tác hại của túi ni-lông với môi trường, cách hạn chế sử dụng, diễn tiểu phẩm.

Đến nay, CLB đã có 30 thành viên tham gia. Theo nhận định của chị Phạm Thị Huệ - Chủ nhiệm CLB thì nhận thức của chị em về tác hại của túi ni-lông với môi trường đã tiến bộ hơn rất nhiều. Từ đó, hành động của chị em trong việc sử dụng túi hàng ngày đã thay đổi.

Bà Nguyễn Thị Hòa - thành viên CLB chia sẻ: "Khi đi chợ, tôi mang theo làn hoặc túi thân thiện với môi trường. Mua thực phẩm, tôi đề nghị họ không cần túi ni-lông. Trong nhà, những túi ni-lông cũ, tôi đem giặt sạch để sử dụng lại". Sau gần 1 năm hoạt động, mặc dù các thành viên tích cực thực hiện “nói không với túi ni-lông” và vận động gia đình cùng thực hiện nhưng việc thực hiện cũng như vận động cộng đồng thực hiện là cả một vấn đề khó khăn rất lớn.

Bà Nguyễn Thị Mến - thành viên CLB rất trăn trở: "Túi ni-lông được sử dụng rất nhiều. Chỉ mình chúng tôi không sử dụng túi ni-lông không thể làm thay đổi được môi trường. Tôi cũng có khuyên những người xung quanh không thuộc thành viên CLB nên hạn chế nhưng sử dụng túi ni-lông đã là một thói quen không hề dễ bỏ".

Chị Vũ Thị Thực - phường Nam Cường là một thành viên của Câu lạc bộ. Chị rất tích cực trong việc hạn chế sử dụng túi ni-lông nhưng gia đình lại có một cửa hàng tạp hóa và hàng ngày vẫn phải sử dụng túi cho khách với số lượng lớn. Chị chia sẻ: "Bản thân tôi và các thành viên trong gia đình nhận thức sâu sắc tác hại của túi ni-lông với môi trường và rất tích cực hạn chế sử dụng. Nhưng khách đến mua hàng, họ luôn đòi hỏi phải có túi để đựng. Một chai nước mắm cũng một chiếc túi, 2 gói bột canh cũng túi... Tôi cũng nhiều lần nói khéo với họ là để chung vào những túi có sẵn trên tay họ, nhiều người đồng ý nhưng không ít người tỏ vẻ không vừa lòng. Đương nhiên, khách không vừa lòng thì lần sau họ sẽ không tới cửa hàng nhà mình nữa. Thật sự là tôi thấy rất khó!".

Sự tiện lợi đã làm cho việc sử dụng túi ni-lông trở thành thói quen. Người bán hàng không ngại lấy túi cho người mua. Người mua vì tiện lợi luôn đòi hỏi có túi. Trung bình mỗi buổi chiều đi chợ, người nội trợ sẽ mua khoảng 5 loại thực phẩm cho bữa tối, theo đó cũng có 5 chiếc túi được sử dụng.

Làm một phép tính đơn giản, một tháng, mỗi gia đình sẽ sử dụng 150 chiếc túi  chỉ cho bữa chiều. Nếu gia đình nấu ăn 2 bữa, con số đó sẽ tăng lên gấp đôi. Và chỉ tính riêng một tổ dân phố trung bình khoảng 50 hộ, con số sử dụng trong một tháng là 7.500 chiếc túi ni-lông; mỗi khu dân cư trung bình khoảng 7 tổ dân phố, sẽ có 52.500 chiếc túi được sử dụng và toàn thành phố có 147 khu dân cư, 7.717.500 chiếc túi ni-lông sẽ được sử dụng trong một tháng chỉ để mua thức ăn cho bữa chiều. Đó là chưa kể tới những hoạt động mua bán hàng hóa khác, mỗi sản phẩm đều được đựng trong 1 túi.

Giá thành rẻ cũng là nguyên nhân sâu xa của việc túi ni-lông được sử dụng bừa bãi. Cùng một kích cỡ, một chiếc túi giấy sẽ đắt hơn rất nhiều một chiếc túi ni-lông. Hậu quả của thói quen người dân dùng túi ni-lông đựng đồ khi đi mua sắm đã tạo ra những đống rác lớn tại nhiều vùng dân cư.

Toàn thành phố hiện có 3 CLB "Phụ nữ hạn chế sử dụng túi ni-lông" với gần 100 thành viên tham gia. CLB đã làm thay đổi ý thức của hội viên phụ nữ, dẫn tới hành động thay đổi. Tuy vậy, nếu chỉ có gần 100 thành viên tích cực hạn chế sử dụng túi ni-lông trong cộng đồng toàn thành phố thì chỉ như là "muối bỏ bể".

Mục đích rộng hơn của CLB là mỗi thành viên ngoài việc bản thân, gia đình hạn chế mà còn vận động những người khác không sử dụng. Tuy nhiên, việc tuyên truyền để người dân bỏ dần thói quen sử dụng túi ni lông, tiến đến bỏ hẳn là nhiệm vụ hàng ngày và lâu dài không riêng của Hội Phụ nữ mà đòi hỏi phải có sự chung tay vào cuộc của các phương tiện truyền thông, của nhà trường và trong từng gia đình. Hơn cả cần có chính sách hạn chế sản xuất túi ni-lông. Vì vậy rất cần thêm những chế tài và quy định mức thuế đánh mạnh vào túi ni-lông ưu đãi với những sản phẩm tiện dụng, thân thiện với môi trường. Song hơn hết, để chờ những chế tài đó được hiện thực hóa, mỗi người dân cần nâng cao nhận thức, cùng nhau “Nói không với túi ni-lông” để chung tay bảo vệ môi trường sống của chính mình.

 Thanh Ba