Tuy nhiên, bà con đã nhận thấy, ăn tết theo truyền thống gây ra khá nhiều phức tạp trong việc tập trung nhân lực cho sản xuất vì có những nơi, bà con cũng cấy hai vụ lúa. Con em trong xã đi học phổ thông cũng nghỉ rải rác để ăn tết theo gia đình nên ảnh hưởng đến tiếp thu kiến thức, tỷ lệ chuyên cần và con em đi học chuyên nghiệp thì không được nghỉ về ăn tết.

Ông Vàng Sáy Tùng - Bí thư Đảng ủy xã cho biết, ăn tết kéo dài cả tháng cũng nảy sinh rất nhiều phức tạp về an ninh trật tự như kẻ gian lợi dụng những gia đình nghỉ ăn tết để lấy trộm hoa màu, vật nuôi. Người đi chơi tết từ xã này sang xã khác uống rượu say, dễ gây tai nạn giao thông và ăn tết không tập trung rất khó tổ chức các hoạt động vui tết đón xuân cho nhân dân. Bà con người Mông ăn tết sớm nên muốn mời bà con người Kinh, người Thái, người Tày trong xã ăn tết cũng khó vì không sắp xếp được công việc…

Từ thực tế đó, cấp ủy, chính quyền xã Suối Bu đã chủ động tuyên truyền, vận động đồng bào Mông nên ăn chung một tết Nguyên đán từ khoảng 7 năm nay. Ông Sùng A Vư - nguyên Bí thư Đảng ủy xã cho biết: "Khi xã vận động thì cũng chỉ mất năm đầu tiên là còn số ít bà con chưa thực hiện. Nguyên nhân là do tâm lý sợ việc cúng tổ tiên trong ngày tết cổ truyền đã thành thông lệ từ trước nhưng nay làm khác đi thì trái ý tổ tiên, dẫn đến rủi ro cho gia đình. Tuy nhiên, khi đại đa số các gia đình đã thực hiện ăn chung một tết Nguyên đán mà không ảnh hưởng gì tới đời sống thì những ai còn do dự cũng sẽ theo".

Chị Mùa Thị Nhìa cũng như nhiều người dân ở khu vực trung tâm xã khi được hỏi về cảm nhận của mình khi cùng ăn chung một tết Nguyên đán thì tất cả đều trả lời là vui hơn trước nhiều. Vui vì ngày tết diễn ra cùng một lúc, hầu như nhà nào cũng mổ gà, mổ lợn, làm bánh nên không khí trong bản nhộn nhịp hẳn lên. Đi chơi tết, đến nhà nào cũng thấy con cái sum họp đông đủ để ăn cỗ, thăm hỏi nhau. Ngày tết, ai cũng được nghỉ nên anh em, bạn bè các dân tộc khác mới lên bản thăm nhau được. Sướng nhất là bọn trẻ được nhà trường cho nghỉ đồng loạt nên chúng tha hồ tụ tập chơi tết với nhau quanh bản.

Ông Vàng Sáy Tùng cho biết thêm, chính vì mong muốn của cấp ủy, chính quyền địa phương là hướng bà con cùng ăn chung một tết nên năm nào xã cũng chú ý tổ chức các hoạt động vui tết đón xuân cho nhân dân thật chu đáo. Công tác tuyên truyền bảo đảm an ninh trật tự trong ngày tết được triển khai đến tất cả các gia đình; tập trung rà soát những hộ có hoàn cảnh khó khăn để triển khai hỗ trợ của cấp trên kịp thời, bảo đảm nhà nào cũng có tết.

Các hoạt động vui chơi ở khu trung tâm được tổ chức sôi động với các trò chơi như: đánh quay, ném pao, đá bóng, hát múa văn nghệ… nên khu vực xã trong ngày tết luôn tập trung rất đông người từ nhiều xã cùng đến vui chơi. Đồng thời, trong những ngày này, các chàng trai, cô gái Mông cũng có cơ hội gặp gỡ nhau để giao duyên hoặc đưa nhau đi thăm bạn bè ở xa, dự các hội xuân ở trung tâm huyện cũng như ở thị xã Nghĩa Lộ. Những hoạt động này dần dần qua mấy năm đã trở thành niềm mong đợi của bà con người Mông ở Suối Bu mỗi dịp tết đến, xuân về.     

Hoàng Nhâm