Theo ông Đặng Ngọc Tĩnh - trưởng Phòng dự báo thủy văn Bắc bộ thuộc Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn trung ương, nguyên nhân khiến nước sông Hồng cạn nhất kể trên là do thời điểm này các hồ thủy điện đang tích nước chuẩn bị cho phát điện.

Vào thời điểm 1g sáng, các nhà máy thủy điện phát điện ít nên lượng nước xả về hạ lưu thấp, cộng với lúc thủy triều xuống thấp nên mực nước chỉ còn 0,66m. Đến 7g sáng cùng ngày, khi công suất phát điện lớn hơn, nước xả nhiều kết hợp với thủy triều lên, mực nước sông Hồng tại Hà Nội đã tăng lên mức 1,14m.

Không ai ngờ đây là sông Hồng!

Ông Đặng Duy Hiển - trưởng phòng quản lý tưới tiêu Cục Thủy lợi (Bộ NN&PTNT) - cho biết hiện nay mực nước sông Hồng đang phụ thuộc sự lên xuống của thủy triều và việc phát điện của các nhà máy thủy điện nên có những biến đổi trong ngày. Thời điểm phát điện ít và thủy triều xuống thấp thì mực nước sẽ xuống thấp.

Mặt khác, do năm nay mưa ít, mùa mưa lại kết thúc sớm, lượng nước sinh thủy không nhiều nên hầu hết các hồ chứa, sông ngòi đều cạn kiệt. Hiện hồ thủy điện Tuyên Quang dù tích cực tích nước nhưng vẫn bị thiếu trên 1,1 tỉ m3 so với thiết kế, hồ Thác Bạc thiếu 1,3 tỉ m3 và hồ Hòa Bình thiếu gần 200 triệu m3. Nhiều hồ chứa nước lớn khác ở miền Bắc cũng chỉ tích được chưa đến 80% so với cùng kỳ năm 2008, thậm chí nhiều hồ chỉ tích được 40-50%...

Cũng theo ông Hiển, dù mực nước sông, hồ xuống thấp nhưng theo chỉ đạo của Chính phủ, Tập đoàn Điện lực VN (EVN) đã cam kết sẽ xả khoảng 2 tỉ m3 nước để giải hạn cho miền Bắc, phục vụ sản xuất nông nghiệp vụ đông xuân 2009-2010. Cụ thể, EVN cam kết sẽ xả nước các hồ chứa trong ba đợt, từ 26-1 đến 3-2, từ 7 đến 13-2 và từ 22-2 đến khi đủ nước tưới.

Trong ba đợt xả đó đều đảm bảo mực nước sông Hồng tại Hà Nội sẽ đạt tối thiểu 2,2m để các địa phương dễ dàng lấy nước. Còn sau khi kiểm tra, đánh giá tình hình khô hạn, Bộ NN&PTNT đã điều chỉnh, tăng diện tích trồng lúa phải chuyển đổi sang trồng cây khác lên 50.000ha (tăng thêm 20.000ha so với dự kiến).

Còn theo ông Lê Văn Lương - giám đốc Công ty cổ phần Quản lý đường sông số 6, nước sông Hồng cạn xuống mức 0,66m chỉ xuất hiện vào lúc thấp điểm trong phát điện nên giao thông thủy chỉ gặp khó khăn vào những thời điểm nhất định đó. Ngoài ra, tàu thuyền vẫn có thể lưu thông được trên sông Hồng.

Tuy vậy, do sông cạn nên đơn vị quản lý đường sông phải liên tục giám sát, cắm phao, biển báo luồng hướng dẫn tàu thuyền qua lại đảm bảo an toàn. Hiện nay công ty vẫn đang đợi sự chấp thuận của cơ quan chức năng để nạo vét sông Hồng khơi thông luồng lạch cho tàu thuyền đi lại trong thời gian tới.

>> Sông Hồng cạn nhất trong 107 năm
>> Khô hạn nghiêm trọng ở miền Bắc: chuyển trồng lúa sang hoa màu
>> Xả 2 tỉ m3 nước để "giải khát" cho miền Bắc
>> Miền Bắc: Nguy cơ xảy ra hạn hán nặng trên diện rộng

(Theo TNO)