Công trình Núi Rushmore nổi tiếng ở bang Nam Dakota với tượng bán thân 4 tổng thống Mỹ từ trái qua là George Washington, Thomas Jefferson, Theodore Roosevelt và Abraham Lincoln, được tạc thẳng vào núi đá granite. Mỗi gương mặt tượng có chiều cao 18 mét và chiều rộng cả nhóm tượng là 122 mét. Tác phẩm khổng lồ này khởi tạo năm 1927 và thoàn thành năm 1941. Nghệ sĩ Gutzon Borglum cùng 400 công nhân đã tạc 4 đầu tượng bằng cách dùng thuốc nổ thổi bay dần những khối đá lớn rồi hoàn thiện.

Cách núi Rushmore vài dặm, một bức tượng tạc vào núi có kích thước còn lớn hơn cũng đang được chế tác. Công trình The Crazy Horse Memorial này được nhà điêu khắc Korczak Ziolkowski khởi công năm 1948. Khi ông qua đời năm 1982, vợ và các con ông tiếp tục thực hiện công trình dang dở. Nếu hoàn tất, bức tượng sẽ có chiều rộng 195 mét và cao 172 mét, tạc hình chiến binh Crazy Horse cưỡi ngựa. Nhưng đến nay mới chỉ có phần đầu cao 27 mét hoàn tất.
Nước Mỹ còn có một công trình khổng lồ khác tạc vào núi đá granite có tên Stone Mountain ở bang Georgia. Đây là bức phù điêu về 3 nhà lãnh đạo của phong trào Confederacy (liên bang) đang cưỡi ngựa, gồm Tổng thống Jefferson Davis, tướng Robert E. Lee và tướng Thomas "Stonewall" Jackson. Toàn bộ công trình có chiều rộng 93 mét và cao 58 mét.

Bức tượng bán thân khổng lồ của Ataturk đang được xây dựng ở ngoại ô thành phố Izmir, Thổ Nhĩ Kỳ. Nhìn từ xa công trình rất hoành tráng và ấn tượng. Nhưng khác với những bức tượng tổng thống Mỹ ở Núi Rushmore, tác phẩm này không tạc thẳng vào đá mà được đúc bằng bê tông. Ảnh: Telegraph.

Afghanistan từng là nơi tọa lạc hai bức tượng Phật lớn nhất thế giới tạc thẳng vào núi đá sa thạch ở vùng Bamiyan từ 1.500 năm trước. Bức tượng lớn hơn có chiều cao 55 mét, trong khi bức còn lại thấp hơn khoảng 18 mét. Nhưng cả hai đều đã bị lực lượng Taliban phá hủy năm 2001, trước sự bất lực của cả thế giới. Taliban khi đó đang cầm quyền tại Afghanistan cho rằng đây là những hình tượng bị cấm theo luật Hồi giáo Sharia.

Tượng phật khổng lồ ở Lư Sơn, tỉnh Tứ Xuyên của Trung Quốc, được tạc vào núi đá dưới thời nhà Đường (618-907). Bức tượng Phật ngồi uy nghi nhìn ra mặt sông lớn này có chiều cao 71 mét và rộng 28 mét. Chiếc móng chân nhỏ nhất của tượng cũng đủ lớn để một người ngồi gọn lên trên.

Tượng phật khổng lồ ở Lư Sơn, tỉnh Tứ Xuyên của Trung Quốc, được tạc vào núi đá dưới thời nhà Đường (618-907). Bức tượng Phật ngồi uy nghi nhìn ra mặt sông lớn này có chiều cao 71 mét và rộng 28 mét. Chiếc móng chân nhỏ nhất của tượng cũng đủ lớn để một người ngồi gọn lên trên.

Bức tượng đá lớn nhất châu Âu có tên Vua Decebalus tọa lạc bên bờ sông Danube, gần thành phố Orşova của Rumania. Công trình cao 40 mét này mới được hoàn thành 5 năm trước..

Bức tượng khổng lồ cổ xưa và nổi tiếng hơn cả là tượng Đại Nhân sư ở Giza, Ai Cập. Công trình tạc trên núi đá vôi này ra đời từ 2.500 năm Trước Công nguyên, mô tả một hình tượng đầu người mình sư tử có chiều dài 73,5 mét và cao 20 mét.

Ngôi đền đá khổng lồ Abu Simbel ở miền nam Ai Cập cũng được tạc thẳng vào núi đá vôi từ thế kỷ 13 Trước Công nguyên. Nhưng tới những năm 1960, công trình vĩ đại được dịch chuyển tới vị trí mới để tránh bị ngập trong nước khi đập thủy điện Aswan được xây dựng. Nhóm 4 bước tượng vua Rameses II tại đây, mỗi bức cao 20 mét, được dùng để trang trí mặt trước của đền.

Một công trình thuộc hàng tuyệt tác khác ra đời từ thời cổ đại là thành phố Petra ở Jordan, có tuổi đời từ 2.000 đến 4.000 năm. Tổ hợp vĩ đại này mãi đến năm 1812 mới được người phương Tây biết đến khi nó được một nhà thám hiểm người Thụy Sĩ "phát hiện". Công trình lớn nhất tạc vào núi đá tại đây là tu viện có chiều cao 50 mét, rộng 45 mét và từng xuất hiện trong nhiều bộ phim của Hollywood..

Nhà thờ St George ngầm dưới lòng núi đá ở Lalibela, Ethiopia có hình chữ thập lớn được tạc sâu xuống khối đá núi lửa. Nhà thờ độc nhất vô nhị này có chiều cao 30 mét và các tín đồ muốn xuống cầu nguyện phải đi qua hàng loạt căn hầm.

­(Theo HNMO)