Xã Hồng Ca, huyện Trấn Yên có đông đồng bào dân tộc thiểu số, kinh tế chủ yếu nhờ vào phát triển đồi rừng. Với lợi thế này, năm 2017, HTX Dịch vụ tổng hợp Hồng Ca được thành lập với ngành nghề chính là trồng rừng, sản xuất cây giống, sơ chế dược liệu, chế biến sản phẩm từ quế sau thu hoạch. Khi mới đi vào hoạt động, HTX gặp không ít khó khăn do thiếu nguồn vốn, kinh nghiệm sản xuất.
Năm 2021, đánh dấu bước ngoặt lớn cho HTX khi Đảng ủy xã Hồng Ca đã tuyên truyền, vận động HTX thành lập Chi bộ Đảng với 5 đảng viên. Đây cũng là HTX đầu tiên trên địa bàn tỉnh có chi bộ đảng. Sau khi thành lập, Chi bộ đã ra ngay một nghị quyết về nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của HTX.
Các chiến lược, kế hoạch phát triển sản xuất - kinh doanh đều được Chi bộ đem ra lấy ý kiến, thảo luận và cụ thể hóa bằng nghị quyết, chương trình, kế hoạch, giải pháp thực hiện. Từ đó, tạo động lực cho tất cả thành viên, người lao động quyết tâm thi đua hoàn thành các chỉ tiêu, kế hoạch đã đề ra.
Một trong những vấn đề cốt lõi được quan tâm chỉ đạo là phát triển mạnh liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị gắn với sản phẩm chủ lực địa phương.
Với lợi thế nằm trong vùng nguyên liệu, có diện tích khoảng trên 2.000 ha rừng trồng quế trên địa bàn và đang trong thời kỳ khai thác, HTX này đã ký hợp đồng liên kết, bao tiêu sản phẩm với HTX 6/12 xã Đào Thịnh (Trấn Yên), Công ty TNHH An Thịnh Cường Phát (Văn Yên) tổ chức thu mua nguyên liệu cành, lá quế, góp phần ổn định đầu ra cho các hộ trồng rừng trong vùng.
Không dừng lại ở đó, với ưu thế nằm trong vùng trọng điểm phát triển tre măng Bát độ của huyện Trấn Yên, HTX đã liên kết với Công ty cổ phần Yên Thành (Yên Bình) ký hợp đồng bao tiêu sản phẩm cho HTX. Hiện, toàn bộ sản phẩm măng sau khi chế biến được Công ty cổ phần Yên Thành thu mua và xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản và Đài Loan.
Nhờ liên kết, doanh thu HTX năm sau cao hơn năm trước. Tính riêng năm 2022, doanh thu của HTX đạt trên 20 tỷ đồng, nộp ngân sách Nhà nước trên 400 triệu đồng; đồng thời, tạo việc làm thường xuyên cho 15 lao động, 30 lao động thời vụ với mức thu nhập bình quân 5 triệu đồng/người/tháng, bao tiêu sản phẩm măng tre Bát độ, cành, lá quế cho hàng ngàn hộ dân trên địa bàn xã Hồng Ca và các xã lân cận. Kể từ khi có chi bộ đảng, đường đi của HTX Hồng Ca hoàn toàn phù hợp với chủ trương của Đảng là phát triển mạnh liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị, gắn với sản phẩm chủ lực quốc gia, vùng và địa phương, trong đó HTX là nòng cốt.
Tương tự, việc thành lập chi bộ Đảng vào năm 1999 chỉ sau 2 năm thành lập cũng đã giúp Quỹ Tín dụng nhân dân (QTDND) Hồng Hà, thành phố Yên Bái phát triển toàn diện, bền vững và trở thành cánh chim đầu đàn trong hệ thống QTDND trên địa bàn tỉnh.
Bà Nguyễn Hồng Nhung - Bí thư Chi bộ, Chủ tịch Hội đồng Quản trị QTDND Hồng Hà cho biết: "Là chi bộ tổ chức tín dụng hợp tác, Chi bộ luôn bám sát vào nghị quyết của Đảng ủy phường, tập trung lãnh đạo Hội đồng quản trị thực hiện tốt các chỉ tiêu nhiệm vụ đề ra, đã bám sát tình hình thực tế của thị trường, các định hướng chỉ đạo của cấp trên, kịp thời điều chỉnh linh hoạt các chiến lược kinh doanh cho phù hợp với thực tế của Quỹ. Tập thể cán bộ nhân viên đã nắm bắt thông tin kịp thời, linh hoạt, sáng tạo, quyết đoán xử lý các tình huống, diễn biến trong hoạt động cho nên đã có sự bứt phá lớn về quy mô hoạt động”.
Đến nay, Quỹ có sự phát triển về quy mô hoạt động, nhân lực phục vụ nhu cầu vay vốn và huy động tiền gửi của nhân dân ở phường Hồng Hà, Hợp Minh và xã Âu Lâu, thu hút trên 1.452 thành viên tham gia.
Tính riêng trong nhiệm kỳ 2020-2022, Quỹ đã cho 2.668 lượt thành viên vay vốn. Nhờ vốn vay của Quỹ, các thành viên vay vốn đã mở rộng sản xuất, kinh doanh dịch vụ và giải quyết các nhu cầu phục vụ đời sống, tạo ra nhiều công ăn việc làm cho người lao động, góp phần thúc đẩy kinh tế địa phương phát triển mang lại nguồn lợi cho nhiều gia đình, đời sống thành viên được cải thiện rõ rệt, có tích lũy, hạn chế được nạn cho vay nặng lãi ở địa phương.
Thực tế trên cho thấy, HTX xây dựng được tổ chức đảng sẽ không ngừng được củng cố, nâng cao chất lượng hoạt động và cả hiệu quả sản xuất - kinh doanh. Vai trò tổ chức Đảng thể hiện rõ trong việc lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ sản xuất, kinh doanh của HTX, hàng tháng, quý các chi bộ có nghị quyết lãnh đạo sản xuất kinh doanh và các công tác khác phù hợp với chủ trương phát triển kinh tế, xã hội của địa phương. Tuy nhiên, Hồng Ca cũng là một trong số ít ỏi các HTX có chi bộ đảng. Thực tế hiện nay, còn rất nhiều các HTX vẫn chưa thành lập được chi bộ hoặc còn "trắng” đảng viên.
Tính đến hết tháng 6/2023, Yên Bái có trên 692 HTX, thu hút 32.610 thành viên. Tuy nhiên, chỉ có khoảng 10 HTX có tổ chức Đảng, chủ yếu tập trung ở các QTDND hoạt động theo mô hình HTX và đa số các tổ chức Đảng trong HTX là chi bộ trực thuộc đảng ủy xã, phường, thị trấn. Ngay cả khi nhiều HTX có số lượng đảng viên đủ thành lập chi bộ theo quy định của Đảng cũng không có nguyện vọng thành lập chi bộ đảng.
Một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là do nhận thức của lãnh đạo HTX về việc thành lập tổ chức đảng chưa đầy đủ. Nhiều HTX lo ngại khi có tổ chức đảng, phải chịu sự lãnh đạo và phải hội họp nhiều, ảnh hưởng đến thời gian, năng suất lao động.
Bên cạnh đó, nỗi lo cuộc sống khiến đa số người lao động còn e ngại, chưa muốn phấn đấu được đứng vào hàng ngũ của Đảng. Bên cạnh đó, nhiều chi bộ đảng trong HTX còn lúng túng trong việc xác định chức năng nhiệm vụ nên hiệu quả lãnh đạo chưa cao.
Vì vậy, bên cạnh tạo nguồn lực hỗ trợ KTTT phát triển, việc phát triển đảng viên và tổ chức đảng trong khu vực này cũng cần được chú trọng. Theo thống kê, trung bình mỗi năm, toàn tỉnh phát triển từ 60 - 80 HTX, điều này cũng cho thấy tiềm năng phát triển đảng và tổ chức đảng trong khu vực này rất lớn.
Để phát triển công tác đảng, đoàn thể trong các HTX, thời gian tới, các cấp ủy, tổ chức Đảng, chính quyền, ban, ngành, đoàn thể cần tập trung tuyên truyền, quán triệt nhằm nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên, thành viên, người lao động, nhất là người sử dụng lao động về ý nghĩa, tầm quan trọng và lợi ích của việc phát triển tổ chức đảng, đảng viên trong khu vực KTTT, HTX, nhất là Quy định số 164-QĐ/TW của Ban Bí thư quy định về chức năng, nhiệm vụ của đảng bộ, chi bộ cơ sở trong HTX, Liên hiệp HTX và Hướng dẫn số 02-HD/BTCTW của Ban Tổ chức Trung ương hướng dẫn xây dựng, củng cố tổ chức đảng trong các HTX và Liên hiệp HTX; Nghị quyết số 21-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về tăng cường củng cố, xây dựng tổ chức cơ sở đảng và nâng cao chất lượng đội ngũ đảng viên trong giai đoạn mới.
Các cấp ủy, tổ chức Đảng, xây dựng và củng cố và phát triển tổ chức đảng trong HTX phù hợp với điều kiện thực tiễn của từng địa phương, của khu vực kinh tế tập thể, HTX đồng thời xác định rõ chỉ tiêu phấn đấu từng năm, phân công trách nhiệm cụ thể cho các tổ chức đảng nơi có các HTX, tổ hợp tác đóng trên địa bàn. Trước mắt cần tập trung chỉ đạo thành lập tổ chức đảng ở các HTX đã có số lượng đảng viên đủ thành lập chi bộ theo quy định của Đảng.
Chú trọng xây dựng đội ngũ cán bộ cấp ủy, cán bộ phụ trách công tác đảng, đoàn thể trong khu vực KTTT, HTX, có kế hoạch bồi dưỡng nâng cao trình độ lý luận chính trị, kiến thức chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ bí thư, phó bí thư, cấp ủy viên của các HTX để đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ; hướng dẫn, hỗ trợ kịp thời, có hiệu quả đối với các tổ chức đảng mới thành lập trong các HTX gặp khó khăn, vướng mắc về nghiệp vụ công tác Đảng. Đồng thời, cần tổ chức tổng kết mô hình tổ chức cơ sở đảng trong các loại hình kinh tế hợp tác, HTX, tổ hợp tác... để nhân rộng; áp dụng thực hiện chủ trương bí thư cấp ủy đồng thời là Chủ tịch Hội đồng quản trị HTX phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ và thực tiễn ở từng địa phương…
Văn Thông