Một trong những điểm sáng trong bức tranh ứng dụng công nghệ vào nông nghiệp ở Yên Bái phải kể đến dự án chăn nuôi và chế biến thỏ công nghệ cao của Tập đoàn Nippon Zoki (Nhật Bản) tại huyện Văn Chấn.
Với tổng vốn đầu tư lên đến hơn 78,6 triệu USD (tương đương khoảng 1.700 tỷ đồng), dự án này không chỉ là minh chứng cho sức hút đầu tư của Yên Bái mà còn thể hiện tầm nhìn chiến lược trong việc phát triển các lĩnh vực nông nghiệp có giá trị gia tăng cao.
Dự án được triển khai trên diện tích 30ha tại xã Thượng Bằng La, áp dụng các kỹ thuật và công nghệ tiên tiến từ Nhật Bản và châu Âu trong toàn bộ quy trình chăn nuôi, từ nhân giống, nuôi dưỡng đến chế biến. Từ hệ thống chuồng trại, cấp thức ăn, nước uống tự động đến quy trình kiểm soát dịch bệnh nghiêm ngặt, tất cả đều hướng đến việc tối ưu hóa năng suất, chất lượng và bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm.
Bên cạnh những mô hình chăn nuôi quy mô lớn, Yên Bái cũng đang chú trọng phát triển các mô hình trồng trọt áp dụng hệ thống canh tác tự động, thông minh, giảm công lao động nhưng lại cho hiệu quả, năng suất sản phẩm cao hơn.
Đáng chú ý, ngay cả những hộ nông dân nhỏ lẻ cũng đã bắt đầu ứng dụng công nghệ vào sản xuất. Ông Lục Vân Anh tại thị trấn Yên Thế (huyện Lục Yên) đã xây dựng vườn rau an toàn thâm canh theo tiêu chuẩn VietGAP trên diện tích 7.000m2, cho lợi nhuận cao hơn nhiều so với canh tác truyền thống.
Ông Lục Vân Anh chia sẻ: "Hệ thống tưới nhỏ giọt trực tiếp từng gốc cây đã tiết kiệm đến 80% lượng nước tưới và 30 - 40% lượng phân bón, đồng thời tôi chỉ sử dụng chế phẩm sinh học mà không dùng thuốc bảo vệ thực vật".
Bên cạnh đó, các doanh nghiệp, hợp tác xã trên địa bàn tỉnh cũng tích cực triển khai, áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất nhằm nâng cao giá trị sản lượng, hiệu quả kinh tế.
Bà Lâm Thị Kim Thoa - Giám đốc Hợp tác xã Trà Shan tuyết Suối Giàng (huyện Văn Chấn), cho biết: "Nhờ việc ứng dụng công nghệ mới kết hợp với bí quyết truyền thống trong chế biến chè Shan tuyết, đặc biệt là kỹ thuật ủ lên men và ướp tẩm hương vị, hợp tác xã hiện sở hữu nhiều loại sản phẩm trà có giá trị cao. Các sản phẩm của chúng tôi được xuất khẩu sang các thị trường cao cấp như Nhật Bản, Đức và Hoa Kỳ. Công nghệ đã giúp chúng tôi kiểm soát tốt hơn chất lượng sản phẩm, đồng thời tạo ra những sản phẩm mới, độc đáo, đáp ứng được yêu cầu khắt khe của thị trường quốc tế”.
Để thúc đẩy quá trình ứng dụng công nghệ vào nông nghiệp, tỉnh Yên Bái đã và đang triển khai nhiều chính sách và chương trình hỗ trợ nhằm khuyến khích đầu tư vào khoa học và công nghệ trong nông nghiệp.
Tỉnh ưu tiên tập trung nghiên cứu, ứng dụng và chuyển giao các tiến bộ kỹ thuật, công nghệ mới vào sản xuất nông nghiệp, đồng thời đưa các giống cây trồng, vật nuôi mới có năng suất, chất lượng cao và khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu vào sản xuất đại trà.
Các chính sách hỗ trợ cũng hướng đến việc thu hút các nhà đầu tư, khuyến khích người dân, hợp tác xã và doanh nghiệp đầu tư phát triển và nhân rộng các mô hình sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao. Tỉnh đặc biệt chú trọng đến việc hỗ trợ nông dân về giống mới, vật tư và kỹ năng canh tác tiên tiến.
Bên cạnh đó, việc xây dựng và xác lập quyền đối với chỉ dẫn địa lý và nhãn hiệu cho các sản phẩm đặc sản của tỉnh cũng được triển khai, góp phần nâng cao giá trị và uy tín của nông sản Yên Bái trên thị trường.
Tỉnh cũng tích cực thúc đẩy ứng dụng công nghệ số trong nông nghiệp, nông dân và nông thôn, với mục tiêu nâng cao tỷ trọng kinh tế số trong tổng giá trị ngành nông, lâm nghiệp, thủy sản. Các mô hình thôn, làng, xã chuyển đổi số được triển khai, cùng với việc hỗ trợ các doanh nghiệp và hợp tác xã nông nghiệp chuyển đổi số.
Theo thống kê, trong ba năm qua (2021-2024) các nhiệm vụ khoa học và công nghệ nông nghiệp đã được đầu tư trên 34 tỷ đồng, bao gồm nhiều loại hình dự án khác nhau, cho thấy sự đa dạng trong cách tiếp cận của tỉnh đối với việc ứng dụng khoa học - công nghệ vào nông nghiệp. Cụ thể, đã có 26 giống cây trồng mới, 3 giống cây lâm nghiệp, 9 giống cây dược liệu và 1 giống vật nuôi mới được đưa vào sản xuất đại trà.
Kết thúc năm 2024, tốc độ tăng trưởng ngành nông nghiệp tỉnh đạt 3,56%, đứng thứ 5/14 tỉnh trung du và miền núi phía Bắc, đứng thứ 24/63 tỉnh, thành phố cả nước. Cơ cấu nông, lâm nghiệp và thủy sản ước đạt 21,62% trong cơ cấu GRDP của tỉnh.
Các chỉ tiêu chủ yếu của ngành đều cơ bản hoàn thành và hoàn thành vượt kế hoạch: sản lượng thịt hơi xuất chuồng ước đạt trên 81.000 tấn, bằng 108,5% kế hoạch và 107,9% so với cùng kỳ; sản lượng thủy sản ước đạt 14.605 tấn, bằng 100% kế hoạch và 101,9% so với cùng kỳ. Những kết quả trên cho thấy việc áp dụng công nghệ trong sản xuất nông nghiệp đã tạo chuyển biến mạnh mẽ, đưa nông nghiệp từng bước phát triển ổn định, bền vững.
Những kết quả ban đầu đầy khích lệ cho thấy Yên Bái đang đi đúng hướng trong việc ứng dụng công nghệ vào nông nghiệp. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu xây dựng một nền nông nghiệp hiện đại, bền vững và thông minh vẫn còn nhiều việc phải làm. Những thách thức như chi phí đầu tư ban đầu cao, nhu cầu về nguồn nhân lực có trình độ chuyên môn và việc bảo đảm đầu ra ổn định cho sản phẩm vẫn còn tồn tại.
Để vượt qua những thách thức này, Yên Bái cần tiếp tục tăng cường đầu tư vào nghiên cứu và phát triển, đẩy mạnh chuyển giao công nghệ, mở rộng các chương trình đào tạo cho nông dân, tạo ra các chính sách hỗ trợ hấp dẫn hơn và tăng cường hợp tác giữa các bên liên quan.
Hùng Cường
