Dân tộc Nùng
- Cập nhật: Thứ ba, 18/1/2005 | 12:00:00 AM
Có khoảng 13.000 người chiếm 1,86% dân số. Đồng bào Nùng sống xen kẽ với các dân tộc Tày, Kinh, Dao, Sán Chay…ở rải rác hầu khắp các huyện trong tỉnh. Nơi đông nhất là huyện Lục Yên và huyện Yên Bình.
Dân tộc Nùng ở Yên Bái ngoài tên gọi Nùng còn tự gọi mình là Nùng An Và Nùng Phù. Người Nùng An và Nùng Phù có phong tục tập quán cơ bản giống nhau nhưng có sự khác nhau về tiếng nói. Tiếng Nùng An phát âm gần giống tiếng Cao Lan-Sán Chay, tiếng Nùng Phù ảnh hưởng âm sắc của tiếng Tày. Do địa bàn cư trú của người Nùng ở nơi có nhiều rừng, núi và ở khoảng giữa là những thung lũng lòng chảo nên họ rất thành thạo trong khai thác đất đồi, rừng làm nương rẫy, đất bằng trồng lúa nước. Ngành nghề thủ công truyền thống vẫn được duy trì phát triển như nghề mộc, nghề rèn, nghề dan lát. Nhà ở là nhà sàn 3gian, 5 gian, 7 gian. Trang phục không có sự trang trí hoa văn sặc sỡ. Phụ nữ mặc áo 5 thân màu chàm, nam giới áo tứ thân bó sát người có 7 cúc và thường có 4 túi hoặc 2 túi. Trong gia đình bàn thờ là nơi tôn nghiêm nhất mà gia đình nào cũng phải có. Bàn thờ người Nùng thờ quan Thế âm bồ tát hoặc Hắc hổ huyền đàn; thờ tổ tiên và Hoa vương thánh mẫu. Hai tết to nhất trong năm là tết nguyên đán và tết 14-7(Siplxi). Người Nùng có truyền thống nghệ thuật từ lâu đời khắp pựt nùng Hẻo Phưn. Sinh hoạt ẩm thực giản đơn nhưng khéo léo. Những thức ăn ngày tết được chế biến cầu kỳ như cá nướng ,xôi đỏ, xôi tím. Sống hoà nhập trong cộng đồng các dân tộc Yên Bái, người Nùng sống chân thực, giàu chất lao động sáng tạo, bảo lưu được truyền thống văn hoá của mình.
Các tin khác
Đồng bào Mường ở Yên Bái có khoảng 14.000 người, chiếm 1,92% dân số toàn tỉnh. Người Mường sống tập trung ở 11 xã của huyện Văn Chấn, Thị xã Nghĩa Lộ. Ngoài ra sống rải rác ở các huyện, thành phố trong tỉnh.
Có khoảng 41.000người, chiếm 6,1% dân số tỉnh Yên Bái. Địa bàn cư trú tập trung tại 4 huyện thị phía Tây: Văn Chấn, thị xã Ngiã Lộ, Trạm Tấu và Mù Cang Chải.
Dân tộc Mông ở Yên Bái có khoảng 55.000 người, chiếm 8,1% dân số toàn tỉnh, cư trú tại 40 xã thuộc 6 huyện: Mù Cang Chải, Trạm Tấu, Văn Chấn, Văn Yên, Trấn Yên, Lục Yên.
Người Dao là dân tộc có dân số khá đông, khoảng 62.000 người chiếm 9,1% dân số toàn tỉnh. Địa bàn cư trú của người Dao chủ yếu ở giữa vùng cao và vùng thấp, đông nhất là huyện Văn Yên.