Đánh giá qua các năm triển khai thực hiện cho thấy, Dự án đã góp phần quan trọng trong việc giảm tỷ lệ đói nghèo ở các xã, thôn, vùng dự án với mức 3 - 4%/năm, cao hơn mức giảm bình quân 1-2%/năm của cả tỉnh.

Đây chính là hiệu quả của một phương pháp tiếp cận mới  trong xoá đói giảm nghèo mà Chia sẻ đã thực hiện: xoá đói nghèo từ cộng đồng. Nói một cách khác, chính là thực hiện sự phân cấp trao quyền thực sự cho cấp cơ sở đặc biệt là người dân trong quản lý và thực hiện nguồn vốn.

Người dân ở các thôn bản là động lực chính của sự phát triển tại địa phương. Trong Dự án Chia sẻ, người dân chịu trách nhiệm về lập kế hoạch, thực hiện các hoạt động, quản lý các nguồn lực để thực hiện những hoạt động. "Kế hoạch và Quản lý phát triển địa phương" và các "Quỹ phát triển địa phương" chính là 2 công cụ quan trọng mà Chia sẻ xây dựng để hiện thực hoá sự tham gia và tính làm chủ của người dân trong thực hiện Dự án.

Ông Giàng A Đằng - Giám đốc Dự án Chia Sẻ tại xã Suối Giàng huyện Văn Chấn: Chia sẻ đúng là một chương trình "từ dưới lên", bản thân người nghèo được tham gia vào tất cả các hoạt động và quyết định về cách xóa đói nghèo. Hiệu quả của Chia sẻ ở chỗ Dự án đã giúp người dân tự lựa chọn các giải pháp phù hợp. Ở Suối Giàng, các Quỹ phát triển địa phương trong khu vực đã được sử dụng để nâng cấp đường đi, tưới tiêu, mua gia súc giống và đào tạo về sức khoẻ sinh sản, chăn nuôi và trồng trọt, cả việc mở lớp dạy chữ cho người lớn tuổi, xây dựng trường học và phòng họp cho dân bản.

Để lập kế hoạch với sự tham gia của người dân, hàng năm từng thôn được thông báo đến họp, xây dựng ý kiến kế hoạch trình lên Ban quản lý dự án huyện phê duyệt. Sau khi kế hoạch được phê duyệt, Ban quản lý dự án huyện chuyển tiền vào tài khoản của Dự án xã để Ban quản lý dự án xã, Nhóm quản lý thôn tổ chức thực hiện.

Anh Lý Kim Ngân, người dân tộc Dao, thôn Tặc Tè, xã Nậm Lành, huyện Văn Chấn thường tới dự họp thôn nhưng ít phát biểu vì anh không thạo tiếng phổ thông lắm. Dù vậy, nhưng anh vẫn cảm thấy ý kiến của mình về cách xây dựng bản và sử dụng Quỹ phát triển địa phương được mọi người chú ý lắng nghe. Anh Ngân thuộc diện nghèo nhất trong thôn bản và cũng đã được trợ giúp một con trâu. Anh cho biết: "Nhờ có trâu mà tôi làm nương tốt lắm".

Thực hiện những kế hoạch xây dựng trên nhu cầu của người dân, chỉ tính riêng từ năm 2006 đến nay, trên phạm vi toàn tỉnh Dự án đã tiến hành giải ngân trên 96 tỷ đồng, với các hoạt động hỗ trợ sản xuất, tạo thu nhập: cung cấp gần 1.000 con trâu, trên 200 con bò, trên 1000 con lợn giống và hàng trăm con dê, ngựa nhằm phát triển sản xuất cho các hộ dân; hỗ trợ mua ống dẫn nước, téc nước, bể nước phục vụ cho sinh hoạt và tưới tiêu, trên 2.000 máy nông nghiệp phục vụ sản xuất, góp phần mở rộng diện tích canh tác, thâm canh tăng năng suất.

Dự án còn tư vấn hỗ trợ cho các hộ dân về các hoạt động phát triển sản xuất, như tổ chức các lớp tập huấn chăn nuôi, phòng bệnh gia cầm, phổ biến kinh nghiệm trồng trọt tại thôn, xã.

Bên cạnh những hỗ trợ trực tiếp, Dự án cũng có những đầu tư hỗ trợ gián tiếp cho xoá đói giảm nghèo và tăng trưởng địa phương như xây dựng cơ sở hạ tầng qui mô nhỏ: sửa chữa và xây dựng trên 1400 công trình nhà công cộng, trạm y tế, trường học, nhà bán trú, kênh mương...; kiên cố hoá và mở mới trên 130 công trình đường liên thôn, xã; xây dựng gần 70 cống thoát nước và giếng. Nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ tại địa phương, Dự án đã tổ chức trên 90 khoá tập huấn cho gần 5.000 lượt người…

Nói về cách tiếp cận trong xoá đói nghèo của Chia Sẻ, bà Vừ Thị Pàng - nguyên Giám đốc Dự án Chia Sẻ tại Mù Cang Chải cho hay: "Đây là một phần của chính sách phân cấp, trao quyền mới tại Việt Nam. Chia sẻ đầu tư trực tiếp vào các dự án nhỏ cho người dân. Các dự án giảm nghèo khác của Chính phủ hay của Ngân hàng thế giới thường đầu tư những cơ sở hạ tầng lớn hơn. Cả hai loại dự án đều cần thiết và là sự hỗ trợ tích cực cho nhau".

Chia sẻ đã thể hiện hiệu quả với một hướng mới trong giảm nghèo, vấn đề đặt ra cho Yên Bái là phải tiếp tục duy trì và phát huy những kết quả mà Dự án đã gây dựng được sau khi giai đoạn I của Dự án kết thúc vào cuối năm nay.

  Thu Hạnh