Tại Yên Bái, đã có 2 người tử vong do cúm A(H1N1). Để hiểu rõ thông tin tình hình dịch bệnh và những công việc mà ngành y tế đã và đang triển khai cũng như các biện pháp để phòng, chống dịch bệnh, phóng viên Báo Yên Bái đã có cuộc trao đổi với bác sĩ Lường Văn Hom - Giám đốc Sở Y tế Yên Bái.

PV: Xin bác sĩ cho biết những diễn biến của tình hình dịch cúm A(H7N9) tại Trung Quốc cũng như dịch cúm A(H1N1) và cúm A(H5N1) ở trong nước và tỉnh Yên Bái hiện nay?

Bác sĩ Lường Văn Hom: Cúm là một bệnh truyền nhiễm đường hô hấp cấp tính do vi rút cúm gây ra, có nhiều typ vi rút gây ra bệnh cúm: cúm A(H7N9) đang xảy ra tại Trung Quốc là chủng vi rút cúm có nguồn gốc gen từ gia cầm và một số loài chim, lần đầu tiên được phát hiện gây bệnh trên người. Nguồn lây và phương thức lây truyền chưa rõ. Từ cuối tháng 3 đến ngày 24/4 đã có 109 ca nhiễm và 23 ca tử vong, trong đó ngày 24/4 Đài Loan vừa xác nhận trường hợp đầu tiên nhiễm virus H7N9. Bệnh nhân là một người đàn ông 53 tuổi - người vừa trở về từ Tô Châu, tỉnh Giang Tô - có đi qua Thượng Hải.

Tại Việt Nam, tính đến thời điểm hiện nay chưa phát hiện trường hợp nào nhiễm cúm A(H7N9) nhưng nguy cơ dịch xuất hiện tại Việt Nam là rất lớn.
Cúm A (H5N1) là vi rút cúm gia cầm lây bệnh sang người mới được phát hiện những năm gần đây và đa số bệnh trầm trọng, tỷ lệ tử vong cao.

Từ 2003 đến nay, Việt Nam có 124 trường hợp mắc/62 ca tử vong; năm 2012 có 4 ca mắc/ 2 ca tử vong; từ đầu năm 2013 đến nay, đã phát hiện 1 ca mắc và tử vong tại Đồng Tháp.

Bệnh cúm trên gia cầm đang diễn biến phức tạp tại các tỉnh phía Nam và một số tỉnh miền Bắc, đặc biệt dịch bệnh xảy ra trên đàn chim cùng với tình trạng vận chuyển, buôn bán gia cầm diễn ra khó kiểm soát là những nguy cơ rất có thể xuất hiện dịch trên địa bàn tỉnh. Mặc dù đến thời điểm hiện tại Yên Bái chưa xuất hiện dịch cúm trên đàn gia cầm (kể từ ca bệnh duy nhất trên người năm 2005 tại xã Bạch Hà, Yên Bình) đến nay không có ca bệnh nào được ghi nhận tiếp theo.

Trong diễn biến mới nhất của dịch cúm gia cầm H7N9, kể từ khi Chính phủ Trung Quốc thông báo phát hiện virus H7N9 ở người hôm 31/3 đến ngày 2/5 đã có hơn 127 người ở đại lục được xác định dương tính với chủng virus này, trong đó có 26 ca tử vong.

Cúm A(H1N1) kể từ sau đại dịch cúm năm 2009 đến nay được coi là cúm mùa thông thường, lưu hành địa phương. Hàng năm tại Yên Bái có từ 15.000 đến 20.000 ca mắc cúm mùa. Từ đầu năm đến ngày 25/4/2013, đã có 4.757 ca mắc cúm, hầu hết đã khỏi, rất ít trường hợp cúm nặng phải điều trị tại bệnh viện (từ đầu năm ghi nhận xấp xỉ 200 trường hợp phải vào điều trị tại các bệnh viện).

Tuy nhiên, đã ghi nhận 2 trường hợp tử vong tại Bệnh viện Bạch Mai và Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương do cúm A(H1N1) (1 tại huyện Văn Yên và 1 tại huyện Yên Bình). Điều này cho thấy cúm nào cũng có thể gây tử vong nếu không sớm nhận biết các dấu hiệu bất thường để đến bệnh viện khám và điều trị kịp thời.

- Trước tình hình dịch cúm A(H7N9) tại Trung Quốc có nguy cơ lây lan vào Việt Nam cũng như dịch cúm A(H1N1) và cúm A(H5N1) đang có diễn biến phức tạp ở trong nước, ngành y tế đã có sự chuẩn bị như thế nào để đối phó với dịch?

Ngay từ đầu năm, ngành y tế đã tham mưu cho UBND tỉnh ban hành kế hoạch phòng, chống dịch bệnh nói chung trên địa bàn toàn tỉnh (Kế hoạch số 133/KH-UBND ngày 29/01/2013) và xây dựng kế hoạch riêng của ngành về công tác phòng chống dịch (Kế hoạch số14/KH-SYT ngày 05/2/2013).

Đặc biệt, trước diễn biến phức tạp của bệnh cúm, trong đó có cúm A(H7N9), cúm A(H5N1), cúm A(H1N1), ngành y tế đã tham mưu kế hoạch phòng chống dịch cúm A(H7N9), cúm A(H5N1) trình UBND tỉnh phê duyệt; chỉ đạo các đơn vị rà soát hiện trạng vật tư, trang thiết bị, hóa chất cho phòng chống dịch cúm A(H5N1), A(H7N9), lập dự trù kinh phí trình UBND; ra các văn bản chỉ đạo tăng cường công tác phòng chống cúm A (H5N1) (Công văn số: 139/SYT-NVY ngày 17/3/2013), cúm (H7N9) (Công văn số: 243/SYT-NVY ngày 11/4/2013).

Cùng đó, chỉ đạo Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh và trung tâm y tế các huyện, thị, thành phố tăng cường giám sát, phát hiện chủ động, củng cố phòng xét nghiệm sinh học phân tử (PCR) phục vụ cho công tác xét nghiệm chẩn đoán sớm nguyên nhân gây dịch; chỉ đạo Trung tâm Truyền thông - Giáo dục sức khỏe tăng cường tuyên truyền các biện pháp phòng bệnh cho nhân dân, đặc biệt là người dân không chủ quan với những trường hợp cúm có diễn biến bất thường, cần đến bệnh viện để được khám và điều trị kịp thời; chỉ đạo bệnh viện đa khoa tuyến tỉnh, huyện trong công tác thu dung, điều trị bệnh nhân và sẵn sàng đáp ứng các tình huống điều trị bệnh nhân khi dịch xảy ra.

- Để người dân biết cách phòng tránh các dịch cúm trên, ngành y tế có những khuyến cáo gì?

Để chủ động phòng dịch bệnh mọi người cần:

- Thường xuyên rửa tay với xà phòng. Thực hiện tốt vệ sinh cá nhân, nơi ở thông thoáng, hạn chế tiếp xúc với người bệnh bị cúm.

- Không sử dụng gia cầm, sản phẩm của gia cầm không rõ nguồn gốc. Đảm bảo an toàn thực phẩm.

- Khi có các biểu hiện cúm như: sốt, ho, đau ngực, khó thở cần đến ngay các cơ sở y tế để được tư vấn, khám và điều trị kịp thời.

- Khi phát hiện có gia cầm ốm, chết phải báo ngay cho chính quyền địa phương và đơn vị thú y trên địa bàn.

- Xin cảm ơn bác sĩ!

T.T