Với ý nghĩa đó, dự án pháp lệnh trao cho lực lượng công an xã "quả đấm thép", mặc dù lực lượng này chỉ là lực lượng bán chuyên trách.

Điều 10 dự án pháp lệnh quy định quyền của công an xã - "quả đấm thép":

"Bắt, khám xét người, đồ vật của các đối tượng phạm tội quả tang, đối tượng có quyết định truy nã, quyết định truy tìm; kiểm tra giấy tờ tuỳ thân, thu giữ vũ khí, hung khí (nếu có) của người có hành vi vi phạm hành chính hoặc thực hiện hành vi có dấu hiệu tội phạm trên địa bàn cấp xã...

Yêu cầu cơ quan, tổ chức, cá nhân phối hợp hoạt động, cung cấp thông tin có liên quan đến an ninh trật tự an toàn xã hội... Được sử dụng vũ khí, công cụ hỗ trợ và một số biện pháp nghiệp vụ theo quy định của pháp luật để thực hiện nhiệm vụ bảo vệ an ninh, trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn cấp xã...".

Riêng việc trao quyền cho công an xã "trong trường hợp đuổi bắt người phạm tội quả tang, người đang có quyết định truy nã hoặc quyết định truy tìm, cấp cứu người bị nạn, được huy động người và trưng dụng tài sản của tổ chức, cá nhân..." còn nhiều ý kiến khác không đồng tình vì cho rằng: Theo quy định của Luật trưng mua, trưng dụng tài sản vừa được QH thông qua thì công an xã không có quyền trưng dụng tài sản.

Đồng tình với quan điểm này, đa số các ý kiến trong UB Quốc phòng và an ninh của QH đề nghị ban soạn thảo tiếp thu chỉnh sửa cho phù hợp. 

Thực trạng đội ngũ công an xã hiện nay - Trưởng công an xã có 9.345 người, trong đó 61,6% phát huy tác dụng tốt, 35,5% trung bình, 2,9% còn yếu kém. - Phó trưởng công an xã có 11.013 người, trong đó 76,25% phát huy tác dụng tốt, 20,5% trung bình, 3,25% yếu kém. - Công an viên có 94.687 người, trong đó 61,55% phát huy tác dụng tốt, 32,55% trung bình, 5,9% yếu kém. - Theo báo cáo của công an các thành phố trực thuộc trung ương, cả nước có 2.663 phó trưởng công an xã và công an viên tự bỏ việc hoặc xin thôi việc. Từ tháng 6/1999 đến tháng 3.2008 toàn quốc có 41 cán bộ công an xã đã hy sinh và 350 cán bộ công an xã bị thương trong khi thi hành nhiệm vụ nhưng việc giải quyết chế độ chính sách đối với những trường hợp này còn rất khó khăn - mới có 19/41 cán bộ công an xã bị hy sinh được công nhận là liệt sĩ, 55/350 cán bộ công an xã bị thương được công nhận là thương binh.