Để những khu rừng thêm xanh tốt thì một trong những công việc quan trọng là phòng cháy tốt và chữa cháy hiệu quả, công việc này đã được các cấp chính quyền và người dân thực hiện khá nghiêm túc với sự phối hợp, giúp đỡ của lực lượng kiểm lâm.

Mấy vạn ha rừng ở cả 22 xã và thị trấn trong toàn huyện, trong khi trình độ dân trí không đồng đều, đặc biệt là sức ép về đất sản xuất là những khó khăn lớn trong việc bảo vệ rừng khỏi “giặc lửa”. Nói như các cán bộ kiểm lâm huyện thì chỉ một mồi lửa là cả trăm ha rừng thành tro; chỉ cần một gia đình đốt mảnh nương không đúng kỹ thuật là cả khu rừng bị tiêu hủy. Chính vì thế, việc tuyên truyền để nâng cao ý thức người dân trong việc bảo vệ rừng nói chung và giữ rừng trong mùa khô hanh là việc làm ý nghĩa nhất.

Bám sát chủ trương chính sách của Đảng, pháp luật Nhà nước về công tác bảo vệ rừng và bằng cả những câu chuyện, giản đơn nhưng rất cụ thể và gần gũi đã được cán bộ kiểm lâm địa bàn trò chuyện với người dân. Chẳng hạn như cán bộ kiểm lâm nói với người dân vùng sâu rằng, nếu để xảy ra cháy rừng thì mùa khô ruộng sẽ thiếu nước, ao thả cá sẽ cạn và suối sẽ khô, còn mùa mưa thì sẽ xảy ra thiên tai, lũ quét, lũ ống… Người dân nghe nói như vậy thấy dễ hiểu và thấy rõ được trách nhiệm của mình hơn.

Hàng năm, Trấn Yên còn chủ động xây dựng kế hoạch phòng cháy chữa cháy rừng (PCCCR), kiện toàn ban chỉ đạo PCCCR các cấp; thành lập các tổ đội xung kích PCCCR ở các thôn bản với số lượng từ 3 đến 21 người. Năm 2009, toàn huyện đã củng cố 23 ban chỉ đạo với 229 thành viên; 85 tổ đội PCCCR với 657 người. Cùng với đó là tổ chức cho 15.320 lượt người (tập trung tại các xã vùng sâu, vùng xa, những xã có diện tích rừng lớn) nghe phổ biến các tài liệu về công tác PCCCR, toàn huyện đã có hơn 5 nghìn hộ ký cam kết PCCCR điển hình.

Mùa khô 2009 – 2010 đã đến, với diễn biến thời tiết cực kỳ phức tạp như: ít mưa, nắng nóng giữa mùa đông… Trong điều kiện như vậy nguy cơ cháy rừng đang ở mức rất cao, đòi hỏi các cấp, các ngành và người dân cần nâng cao hơn nữa ý thức trách nhiệm của mình vì môi trường sống. Được biết, Ban chỉ đạo PCCCR huyện Trấn Yên đã xây dựng kế hoạch PCCCR mùa khô 2009 – 2010 với đầy đủ nội dung, đi sâu vào phân tích điều kiện và tình hình thực tế, cùng với đó là các phương án tổ chức thực hiện.

Giải pháp vẫn là đẩy mạnh tuyên truyền nhằm không để xảy ra cháy và khi tình huống xấu xảy ra, trên cơ sở kế hoạch, phương châm đã được phê duyệt, các địa phương tiến hành cứu rừng theo phương án bốn tại chỗ. Sự khác biệt trong việc PCCCR ở Trấn Yên mùa khô này là xác định vùng trọng điểm có nguy cơ cháy cao, quản lý chặt chẽ nguồn lửa, thiết bị và dụng cụ sinh lửa ở trong rừng và ven rừng áp dụng các biện pháp phòng chống cháy lan và nhất là tăng cường tuần tra, kiểm soát ngăn chăn tình trạng phát rừng đốt nương và sớm phát hiện những vụ cháy để kịp thời xử lý. Phương pháp “đốt non” (sớm phát hiện những mảnh nương mới phát, cành lá chưa khô hẳn, tổ chức lực lượng làm băng cản lửa và đốt ngay, được áp dụng triệt để và phát huy hiệu quả.

Qua các khu rừng từ Y Can, Quy Mông, Kiên Thành... dễ dàng nhìn những tấm biển cảnh báo cấp độ, nguy cơ cháy rừng và những biển “Cấm lửa” còn tươi mới, thấy rằng, công tác bảo vệ rừng ở Tấn Yên đã đi vào nề nếp. Với những phần việc cụ thể và thiết thực đó là yếu tố để năm 2009 toàn huyện đã giảm 50% số vụ cháy rừng so với năm 2008.

Tuy nhiên, mùa khô 2010 còn dài, nắng hạn còn gay gắt, việc giữ rừng còn nhiều gian nan. Chỉ khi nào các cấp, các ngành và nhất là chính quyền các xã làm hết trách nhiệm của mình; người dân thấu hiểu ý nghĩa thiết thực của việc bảo vệ rừng đối với cuộc sống và có những hành động cụ thể thì rừng mới thực sự được bảo vệ, nguy cơ cháy mới giảm.

Lê Phiên