Tôi nói lời chúc mừng chiến công của cán bộ chiến sỹ Phòng PC52, các anh đã đóng góp vào thành tích chung mừng kỷ niệm 70 năm Ngày thành lập Công an Yên Bái, 71 năm Ngày truyền thống lực lượng Công an nhân dân anh hùng và Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, rồi hẹn gặp những chiến sỹ cảnh sát truy nã Công an Yên Bái đã dũng cảm, mưu trí để nghe các anh kể về hành trình truy nã tên tướng cướp Đỗ Mạnh Cường.

Vụ án toán cướp táo tợn, dùng dao khống chế lái, phụ xe để cướp xe lương thực xảy ra tại huyện Văn Chấn cách đây vừa tròn 28 năm chắc rất nhiều người đã quên hoặc chưa bao giờ nghe kể nhưng hồ sơ vụ án vẫn còn được lưu giữ cẩn trọng tại Công an Yên Bái. Đặc biệt, sau khi nhận mức án 7 năm tù giam, tướng cướp Đỗ Mạnh Cường chấp hành án phạt được hơn một năm đã lợi dụng sơ hở của cảnh sát bảo vệ tại cơ sở giam giữ để bỏ trốn. 25 năm qua, các biện pháp nghiệp vụ để truy tìm phạm nhân Đỗ Mạnh Cường vẫn được lực lượng công an duy trì, còn Đỗ Mạnh Cường vẫn tiếp tục hành trình chui lủi của mình.

“Ngày nào tội phạm truy nã còn chưa bị bắt thì chúng tôi còn nhiệm vụ phải làm và khi công việc còn dở dang như thế thì không thể nói anh em PC52 được phép nghỉ ngơi ” - Trưởng phòng PC52 đã tâm sự với chúng tôi như vậy.

Rồi anh tiếp: “Đối với nhiệm vụ truy bắt đối tượng Đỗ Mạnh Cường, một tên tội phạm hình sự nguy hiểm, trốn khỏi nơi giam giữ suốt 25 năm thực sự là công việc quá khó khăn. Xin được nói thêm là 1/4 thế kỷ qua, Cường không hề liên lạc với gia đình bằng bất kỳ hình thức nào. Cứ nhìn ảnh đối tượng thời điểm gây án (năm 1988) và bức ảnh hôm bị bắt giữ, mọi người mới thấy, qua thời gian, gương mặt con người đã thay đổi quá nhiều, rất khó có thể nhận dạng được. Nhưng lực lượng Công an có những biện pháp nghiệp vụ riêng, cộng với ý thức trách nhiệm của cán bộ, chiến sỹ thì dù có trốn bao lâu, dù có vỏ bọc như thế nào thì sớm muộn tội phạm truy nã cũng bị bắt giữ trở lại”.

Đang chấp hành án phạt, lợi dụng sơ hở, Đỗ Mạnh Cường đã trốn khỏi nơi giam giữ, hắn sang Tuyên Quang một thời gian ngắn rồi về quê xã Hoằng Lý, huyện Hoằng Hóa, tỉnh Thanh Hóa. Với bản chất gian ngoan của một tướng cướp, Cường cũng không ở đó lâu mà trốn vào Nam và địa điểm Cường ẩn náu là các huyện thuộc tỉnh Sông Bé (cũ), nay là tỉnh Bình Phước.

Nơi thâm sơn cùng cốc, địa bàn hẻo lánh giữa biên giới Việt Nam - Campuchia, chủ yếu là đồng bào dân tộc thiểu số và người di cư tự do sinh sống, đặc biệt, thời điểm ấy công tác quản lý hộ khẩu, hộ tịch còn bị buông lỏng và làm rất sơ sài, thông tin liên lạc rất hạn chế thì Đỗ Mạnh Cường cũng dễ bề có chốn dung thân. Hắn lang thang làm thuê, làm mướn ở những buôn làng trồng cao su, hồ tiêu. Năm 1993, Đỗ Mạnh Cường, lấy vợ, sinh hai con và yên tâm với nghề làm rẫy ở xóm 4, xã Thanh Hòa, huyện Bù Đốp, tỉnh Bình Phước với cái tên là Hồng.

Trở lại hành trình truy bắt đối tượng nguy hiểm này, các trinh sát của Phòng PC52 đã về quê Hoằng Lý của Cường, dò tìm các mối quan hệ thì được biết, một số người trong họ tộc nhà Cường cũng di cư đi Bình Phước lập nghiệp. Đáng chú ý, trong số đó có một người bạn của Cường đã từng cùng hắn vào Bình Phước làm nghề nương rẫy. Tuy nhiên, gần 20 năm qua, người bạn của Cường đã trở về quê, xây dựng gia đình, không còn liên lạc với Cường, trong trí nhớ, chỉ còn láng máng Thanh Hòa, Bù Đăng hay Bù Đốp gì đó.

Trên cơ sở nguồn tin có được, Phòng PC52 Yên Bái đã liên hệ với Phòng PC52, Công an tỉnh Bình Phước nhờ giúp đỡ. Cũng như những lần truy bắt đối tượng hình sự trước đó, Công an tỉnh Bình Phước và nhất là cán bộ, chiến sỹ Phòng PC52 tỉnh bạn đã nhiệt tình giúp đỡ, xác nhận địa danh, xác minh đối tượng.

Khi mọi công việc đã hoàn tất thì tổ công tác do Thượng úy Lý Minh Hiển - Phó đội trưởng Đội Tham mưu, truy tìm và truy bắt đối tượng truy nã khác của PC52 Yên Bái cùng hai cán bộ đáp máy bay vào Nam. Không khí ngày Quốc khánh đang đến rất gần. Ba chiến sỹ cảnh sát Công an Yên Bái lên đường với tâm trạng cố gắng sớm hoàn thành nhiệm vụ bắt giữ được Đỗ Mạnh Cường, đưa hắn về Yên Bái trước kỳ nghỉ lễ để thực hiện được lời hứa đưa vợ con về thăm quê và mua đồ dùng, sách vở cho các con nhân dịp năm học mới.

Tội phạm Đỗ Mạnh Cường (Ảnh chụp năm 1988 và hiện nay).

Thượng úy Lý Minh Hiển kể lại: “Vào đến Bình Phước, được các bạn đồng nghiệp giúp đỡ tận tình, bố trí phương tiện ô tô đi Bù Đốp, anh em chúng tôi rất yên tâm. Dù vậy, cung đường quá xa nên không ai nghĩ mình có được kỳ nghỉ Quốc khánh. 14 giờ ngày 25/8, xe dừng lại bên một bìa rừng cao su, anh em thay trang phục dân sự để tiếp cận nhà đối tượng. Theo đúng sơ đồ chỉ dẫn, kế hoạch đưa ra và kế hoạch vây bắt, ba anh em trong vai người đi mua mủ cao su để vào nhà Đỗ Mạnh Cường hay tên gọi của bà con trong xóm 4 là ông Hồng. “Ông Hồng có nhà không?”.

Nghe tiếng gọi, Đỗ Mạnh Cường không hề cảnh giác, hắn ra mở cửa để mời mọi người vào trong ngôi nhà xây cấp 4 nằm giữa vườn điều, trong khu dân cư số 4. Vào trong nhà, các trinh sát đã xác định, đây chính là Đỗ Mạnh Cường - đối tượng truy nã suốt 25 năm qua.

Một cán bộ lên tiếng: “Ông là Cường phải không?”. Nghe vậy, Cường nói luôn, tôi tên là Hồng. Đồng chí trinh sát nói tiếp: “Ông là Đỗ Mạnh Cường, nhà ở Pú Trạng, Nghĩa Lộ!”. Nghe đến đó Đỗ Mạnh Cường đã biết mình đã bị bắt. Cường cúi đầu nhận: "Thưa vâng, tôi là Cường, các anh là công an đến bắt tôi phải không?". Lời hắn vừa dứt, chiếc còng số 8 đã tra vào tay hắn. Mọi thủ tục pháp lý được thực hiện trước sự chứng kiến của chính quyền địa phương trong sự ngỡ ngàng của vợ, cùng các con và bà con dân làng”.

Tội phạm Đỗ Mạnh Cường được di lý về Trại Tạm giam Công an tỉnh một cách an toàn để chờ ngày xét xử. Hành trình chạy trốn 25 năm của đối tượng Đỗ Mạnh Cường đã kết thúc. Anh em tổ công tác thực hiện truy bắt Đỗ Mạnh Cường ở Bù Đốp, Bình Phước vui mừng vì hoàn thành tốt nhiệm vụ. Các anh về với gia đình hưởng không khí ngày tết Độc lập trong đầm ấm và hạnh phúc.

Lê Phiên