Nhìn chung, sau khi thực hiện Thông tư liên tịch số 06/2007 TTLT-BYT- BTC, việc thực hiện BHYTTN bước đầu đã đạt được những kết quả nhất định. Tuy vậy, tỷ lệ 100% thành viên trong hộ gia đình và 10% số hộ gia đình trong phạm vi địa bàn xã tham gia và áp dụng mức phí bảo hiểm theo Thông tư 06 là khó.

Thông tư 06 quy định phải đủ 10% hộ dân trong xã, phường là rất bất hợp lý, như 100% số người trong một hộ gia đình đăng ký tham gia BHYTTN nhưng phải chờ đến khi đủ 10% số hộ trong xã, phường tham gia mới được phát thẻ là gây khó khăn cho người dân. Mặt khác, ở những địa phương nghèo, đông dân mà vận động được đủ 10% số dân trong khu vực tham gia là cả một vấn đề.

Huyện Lục Yên đến nay chỉ có xã Trúc Lâu “thiếu 15 hộ” mới “đủ” 10% số hộ trong xã để tham gia cũng phải... chịu, hay như thị xã Nghĩa Lộ số người tham gia còn khá “khiêm tốn”, hiện chỉ có 4 trường hợp là cán bộ dân số tham gia... Hiện nay, có tình trạng người dân lên phường đóng tiền mua BHYTTN nhưng vì phường đó chưa đủ 10% số hộ dân trong phường nên họ đành bỏ tiền ra mua cho những người “hàng xóm” cho đủ 10% để “được” tham gia BHYTTN. Ngược lại, một bộ phận người dân ở thành phố, thị xã có thu nhập cao không tham gia BHYTTN vì nếu có bị bệnh họ khám ngoài cho nhanh mà không phiền hà thì những họ nghèo ở khu vực này muốn tham gia cũng không đựơc vì không đủ 10%...

Trong những năm qua, ngành BHXH đã phải chi hàng trăm tỷ đồng cho công tác khám chữa bệnh BHYT trong đó có BHYTTN, đã có hàng nghìn bệnh nhân nhờ có BHYTTN mà đã thoát chết khi mắc bệnh hiểm nghèo phải điều trị dài ngày. Nhưng cũng có một bộ phận nhỏ người dân chưa hiểu ra quyền lợi khi tham gia BHYTTN mà không tham gia nên khi mắc bệnh nặng đành phó mặc tính mạng cho sự may rủi vì không có đủ điều kiện để chữa trị.

Hiện nay, toàn tỉnh có khoảng 250.000 người thuộc đối tượng vận động tham gia BHYTTN, trong đó có mới có 4.836 người tham gia. Như vậy, tiềm năng đối tượng tham gia BHYTTN ở Yên Bái còn khá lớn. Tuy nhiên, do mức đóng và một số bất cập khi tham gia BHYTTN (như đã nêu ở trên) nên nhiều người dân không mặn mà lắm. Mặt khác tỉnh Yên Bái còn nghèo, mức thu nhập của người dân còn thấp, nên nhiều người dân muốn tham gia nhưng không có điều kiện.

Bên cạnh đó, một bộ phận người dân nhận thức về ý nghĩa, tầm quan trọng của BHYTTN chưa đúng đắn; sự phối hợp giữa ngành BHXH với các các cấp chính quyền, tổ chức đoàn thể trong việc tuyên truyền vận động nhân dân tham gia BHYTTN chưa thực sự chặt chẽ; một số nơi cấp uỷ chính quyền chưa thực sự quan tâm và phối hợp với ngành BHXH trong việc triển khai BHYTTN; chất lượng khám chữa bệnh và thái độ phục vụ của đội ngũ y bác sỹ tại một số cơ sở y tế còn hạn chế...

Thiết nghĩ, BHYTTN là một loại hình mang tính chất nhân văn, nhân đạo cao, đây cũng là chủ trương, chính sách lớn của Đảng và Nhà nước, góp phần tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khoẻ của nhân dân cho nên các ngành chức năng cần sớm giải quyết những bất cập giúp người dân tham gia BHYTTN ngày một đông hơn đó cũng là cơ sở tiến đến năm 2010 nước ta thực hiện BHYT toàn dân.

Hồng Duyên