Tính đến thời điểm này, 31/31 đơn vị trực thuộc Sở Y tế đã xây dựng được Đề án xã hội hóa y tế. Các bệnh viện, trung tâm y tế dự phòng thời gian qua đã được đầu tư, nâng cấp về cơ sở vật chất và trang thiết bị; các trạm y tế xã được củng cố theo mô hình chuẩn quốc gia về y tế xã. Đã có nhiều đơn vị lập phương án báo cáo trình Sở cho phép thực hiện huy động vốn từ cá nhân và các tổ chức để đầu tư nâng cấp trang thiết bị là: Bệnh viện Đa khoa huyện Yên Bình, Bệnh viện Đa khoa huyện Văn Yên, Bệnh viện Đa khoa tỉnh, Trung tâm Chăm sóc Sức khỏe sinh sản, Trung tâm Nội tiết, Trung tâm Y tế Dự phòng Văn Yên...

Trên cơ sở đó, Trung tâm Chăm sóc Sức khỏe sinh sản đã mua máy siêu âm màu từ nguồn vốn cá nhân; Bệnh viện Đa khoa thành phố Yên Bái mua máy siêu âm 4D và thông qua dự án liên kết lắp đặt thận nhân tạo; Bệnh viện Đa khoa tỉnh liên kết với các bệnh viện Trung ương mở nhiều lớp đào tạo nâng cao nghiệp vụ, sử dụng thiết bị y tế đồng thời liên kết điều trị tại 3 khoa: Mắt, Sản, Tai - Mũi - Họng và mở 12 đợt điều trị cho 184 bệnh nhân...

Bên cạnh đó, hệ thống y tế ngoài công lập cũng phát triển mạnh. Đến nay, tỉnh đã có 146 cơ sở hành nghề y học hiện đại, trong đó có 68 phòng khám chuyên khoa, 2 phòng khám đa khoa và 75 cơ sở dịch vụ y tế. Trên địa bàn tỉnh cũng có 235 cơ sở kinh doanh dược phẩm, trong đó có 1 công ty cổ phần dược, 5  công ty TNHH, 32 nhà thuốc, 202 đại lý và 1 công ty cung ứng sinh phẩm y tế. Các loại hình bảo hiểm y tế phát triển nhanh và  việc thu viện phí hỗ trợ rất lớn cho nguồn thu chi ở các cơ sở điều trị đã giúp người dân được tiếp cận với các dịch vụ và được chăm sóc sức khỏe ngày một tốt hơn.

Tuy nhiên, công tác xã hội hóa y tế so với yêu cầu diễn ra còn chậm và tồn tại nhiều khó khăn. Đó là, mặc dù đã xây dựng được đề án nhưng đề án của các đơn vị ngành y tế chưa được cụ thể hóa, chưa có lộ trình rõ ràng. Đến nay, Yên Bái mới có hai phòng khám đa khoa tư nhân, chưa có bệnh viện ngoài công lập; các phòng khám tư nhân có quy mô nhỏ, chủ yếu cung cấp các dịch vụ thông thường; hoạt động của hệ thống ngoài công lập đã bộc lộ một số vấn đề cần giải quyết như: vi phạm quy chế chuyên môn, lạm dụng kỹ thuật...

Bên cạnh đó, nhận thức về công tác xã hội hóa y tế trong đội ngũ cán bộ y tế, cán bộ quản lý các cấp và trong nhân dân còn hạn chế, chưa nhận thức đầy đủ. Các cơ sở công lập quen với cơ chế bao cấp, chưa thực sự mạnh dạn, tự tin chuyển đổi sang cơ chế cung ứng dịch vụ; một số cơ sở còn lúng túng trong việc triển khai các hoạt động xã hội hóa, chưa phát huy tính chủ động trong điều hành và quản lý; chưa phát huy được nhiều nguồn lực từ nhân dân và các tổ chức xã hội cho công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân cũng như chưa huy động được sự tham gia của cộng đồng, đặc biệt trong vệ sinh phòng bệnh. Số bảo hiểm y tế chưa nhiều, số người tham gia bảo hiểm y tế tự nguyện còn thấp; chưa có chính sách hỗ trợ các đối tượng tham gia y tế tự nguyện; chính sách và giá thu viện phí chậm đổi mới, còn mang tính bình quân...

Để công tác xã hội hóa y tế thời gian tới được triển khai mạnh mẽ và có hiệu quả, bên cạnh việc nâng cao trách nhiệm của các cấp chính quyền, các ban, ngành, đoàn thể trong việc triển khai đồng bộ các nghị quyết, chính sách của Đảng và Nhà nước, cần đẩy mạnh công tác truyền thông; tăng cường kiểm tra việc thực hiện quy chế đã ban hành; đẩy mạnh cải cách hành chính; củng cố y tế công lập; tăng cường các giải pháp để thực hiện có hiệu quả đề án chuẩn quốc gia về y tế xã.

Về mặt chính sách, tỉnh và các ngành chức năng cần tạo điều kiện thuận lợi để thành lập các phòng khám tư nhân, bệnh viện dân lập; tạo điều kiện cho các cơ sở y tế hợp tác, liên kết với địa phương; đảm bảo quyền lợi chính đáng, hợp pháp về vật chất, tinh thần, quyền sở hữu của cá nhân và tập thể với các thành phần tham gia xã hội hóa; từng bước chuyển giao cho tổ chức, cá nhân thực hiện các dịch vụ ngoài chuyên môn, kỹ thuật y tế như dịch vụ ăn uống, vệ sinh... trong cơ sở y tế công lập để tập trung nguồn lực đầu tư nâng cao chất lượng các dịch vụ kỹ thuật y tế.

Mặt khác, cho phép các cơ sở công lập mở các dịch vụ kỹ thuật, các khoa, phòng điều trị theo yêu cầu; liên kết, huy động vốn đầu tư trang thiết bị để nâng cao chất lượng khám chữa bệnh với hình thức cung ứng dịch vụ theo yêu cầu. Và cần có cơ chế về cấp đất, giải quyết các vấn đề về môi trường đối với các tổ chức và cá nhân có nhu cầu thành lập các cơ sở y tế tư nhân.

 Nguyễn Đình