Nhìn đứa cháu nội 4 tuổi được ông Tâm đón ở trường mầm non về, vừa xuống khỏi xe máy đã nhanh nhẹn nhảy múa, miệng bi bô bài hát "Bà ơi bà, cháu yêu bà lắm", khi được ông hướng dẫn cháu biết khoanh tay lễ phép chào khách, chúng tôi thầm ước trẻ em ở mọi gia đình đều khỏe mạnh và ngoan ngoãn như thế. Người cao tuổi nhất và là thế hệ thứ nhất trong gia đình là cụ Hoàng Văn Thành - bố ông Tâm, tuy đã ở tuổi ngoài 80 và nghỉ hưu trên 20 năm nhưng ông vẫn nhanh nhẹn, hoạt bát và phúc hậu.

Hàng ngày, ông thường nhắc nhở, hướng dẫn con cháu và bản thân gương mẫu thực hiện việc rèn luyện, giữ gìn sức khỏe bằng cách ăn uống điều độ, ngủ nghỉ đúng giờ, làm việc hợp sức mình và giữ gìn vệ sinh thân thể, vệ sinh nơi ăn chốn ở. Chẳng thế mà từ trên nhà đến dưới bãi, nhà ông lúc nào cũng sạch sẽ, gọn gàng. Mọi người đều rất nhớ và tự giác thực hiện quy định bất thành văn là: lấy dụng cụ ở đâu, làm xong phải trả về đúng chỗ và phải quét dọn sạch sẽ chỗ làm việc trước khi nghỉ.

Trong mỗi bữa cơm là cả nhà tập trung đông đủ nhất, cũng là dịp cụ Thành dạy bảo con cháu, uốn nắn từ lời ăn tiếng nói, cử chỉ giao tiếp. Con cháu cụ đều thuộc lòng và thực hiện tốt bài học làm người cụ truyền cho: "Nên thợ nên thầy vì có học/No cơm ấm áo bởi hay làm". Chính cuộc đời cụ từ lúc còn tuổi học trò, rồi trưởng thành tham gia nhiều công tác ở địa phương, nay nghỉ hưu cụ vẫn học, vẫn làm, vẫn sống vui, sống có ích, là tấm gương cho con cháu noi theo.

Lớn lên trong môi trường trong lành như thế, con cháu cụ như hạt giống gieo vùng đất tốt nên đều trưởng thành. Cụ Thành có 3 người con, anh Tâm là con trai út đang ở cùng, hai người chị gái lấy chồng ở quê. Sinh ra trong gia đình gia giáo, sớm học được những phẩm chất tốt đẹp ngay ở những người thân trong gia đình nên ngay từ năm 23 tuổi, anh Tâm đã trở thành người đồng chí sinh hoạt cùng chi bộ với bố.

Với sự tín nhiệm của dân, của Đảng, anh Tâm lần lượt được tổ chức giao các nhiệm vụ từ Chủ nhiệm Hợp tác xã, sau đó là Phó chủ tịch, rồi Chủ tịch xã, Bí thư Đảng ủy xã liên tục trong 3 nhiệm kỳ. Từ năm 2004 đến nay, anh chuyển sang công tác đoàn thể và được bầu làm Chủ tịch Mặt trận Tổ quốc xã Phan Thanh. Anh chị kể với chúng tôi rất cởi mở pha chút hài hước rằng, thuộc lớp người cũ, ngày ấy việc sinh đẻ chưa có kế hoạch như bây giờ nên anh chị có tới 5 người con.

Đông con, có nhiều khó khăn nhưng cũng may là các cháu đều biết nghe lời ông bà, bố mẹ, chịu khó học hành, giúp bố mẹ lao động. Nay cả 5 cháu đều đã học hết phổ thông, hai cháu trai lớn tốt nghiệp đại học - một cháu hiện là bác sỹ tại Trạm Y tế xã, một cháu là giáo viên Trường THPT Hoàng Văn Thụ (Lục Yên), cháu gái duy nhất đang làm việc tại Điểm Bưu điện - Văn hóa xã, con trai út đi bộ đội và một con trai đã học xong chương trình đào tạo chỉ huy trưởng quân sự xã, trong khi chờ sắp xếp công tác đang ở nhà và là lao động chính giúp bố mẹ.

Với một gia đình nông dân làm nông nghiệp ở vùng cao, quanh năm vun trồng khoai lúa, bố - con, ông - cháu lại thường xuyên tham gia công tác xã hội, thời gian giúp gia đình chẳng được bao nhiêu, vậy mà ông bà Tâm vẫn chắt chiu dành dụm, nuôi dạy con cái ngoan ngoãn, học hành thành đạt và có việc làm ổn định thì quả là sự cố gắng đáng trân trọng và kính nể. Căn nhà sàn 3 gian 2 chái xinh xắn do cụ Thành tự lựa chọn và khai thác các loại gỗ quý để xây dựng đã tồn tại nửa thế kỷ. Từ căn nhà ấy đã có 3 thế hệ trưởng thành, thế hệ thứ tư là chắt của cụ Thành đang học tập ở trường mầm non.

Cũng từ căn nhà ấy, lúc nào cũng đầy ắp tiếng cười của ông bà mẫu mực, con cháu thảo hiền giữa nhịp sống mới ngày càng hạnh phúc trên quê hương. Gia đình này là minh chứng cho thành quả của cuộc vận động "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư", đồng thời cũng là minh chứng cho kết quả rèn luyện đạo đức theo gương Bác Hồ của những người đồng chí, những người cán bộ đảng viên, những người là ông bà, bố mẹ, con cháu trong một gia đình văn hóa tiêu biểu.

Cũng xin nói thêm rằng, từ khi thực hiện cuộc vận động, năm nào gia đình ông Tâm cũng được công nhận là gia đình văn hóa. Mong sao, xã Phan Thanh và tất cả các xã khác ngày càng có nhiều gia đình văn hóa tiêu biểu như thế.

Bùi Văn Tòng