Giá thuốc tăng cao như vậy có gì ảnh hưởng tới quyền lợi của những người tham gia bảo hiểm  y tế (BHYT) và các công ty trúng thầu cung ứng thuốc tân dược cho các bệnh viện trên địa bàn tỉnh trong năm 2011?

Trong vai người đi khám bệnh, chúng tôi đến một số bệnh viện đa khoa trên địa bàn tỉnh và các công ty trúng thầu thuốc tân dược cho các bệnh viện để tìm hiểu về việc cung ứng thuốc tân dược và việc tính giá thuốc BHYT đối với những người tham gia BHYT đến khám chữa bệnh tại các bệnh viện trong tỉnh.

Đơn vị đầu tiên chúng tôi đến là Bệnh viện Đa khoa huyện Yên Bình đúng vào ngày người dân đến khám chữa bệnh khá đông. Gặp anh Nguyễn Văn Trung ở xã Phú Thịnh (Yên Bình) vừa thanh toán viện phí cho bố ra viện xong, tôi hỏi:

- Bố anh ốm đau thế nào?

- Ông bị viêm họng và cả huyết áp nữa, nhiều bệnh lắm!

- Thế giá thuốc điều trị ở bệnh viện có tăng không?

- Không. So với giá mua thuốc ở các quầy thuốc bán ngoài thị trường thì rẻ hơn nhiều. Hôm vừa rồi tôi bị ho chạy ra quầy thuốc mua mấy vỉ thuốc kháng sinh và thuốc hạ sốt thấy tăng gần gấp 2 lần so với năm ngoái mà giật cả mình phải hỏi lại người bán hàng để họ phát lại giá.

Phòng chờ thanh toán viện phí Bệnh viện Đa khoa huyện Yên Bình có khá nhiều người đã thanh toán xong nhưng không thấy có ai thắc mắc gì về giá thuốc. Lý giải về việc cung ứng thuốc đảm bảo đúng giá đấu thầu cho Bệnh viện, bác sỹ Trịnh Vi Hùng- Giám đốc Bệnh viện Đa khoa huyện Yên Bình cho biết: “Tháng 12/2010, Bệnh viện mới đấu thầu xong các gói thầu cung ứng thuốc cho năm 2011, đúng ra là cung ứng cho năm 2010 nhưng chậm thời gian phải chuyển sang năm 2011. Ngoài thị trường nhiều loại thuốc tăng cao nhưng Bệnh viện vẫn thực hiện nghiêm chủ trương bình ổn giá của Chính phủ, sự chỉ đạo của UBND tỉnh và Sở Y tế; Bệnh viện yêu cầu các công ty trúng thầu cung ứng giá thuốc đúng với giá đấu thầu cho Bệnh viện nên giá thuốc chữa bệnh không ảnh hưởng gì đến những người tham gia  BHYT”. 

Tổng số mặt hàng thuốc đấu thầu sử dụng trong năm 2011 của Bệnh viện có 484 mặt hàng với số  tiền đấu thầu là 7 tỷ đồng. Trong quý I, có một số loại thuốc kháng sinh trong danh mục trúng thầu khan hiếm không đáp ứng kịp thời được, Bệnh viện phải linh động cho phép các nhà thầu cung ứng loại thuốc kháng sinh trong danh mục nhưng khác nhà sản xuất so với kết quả đấu thầu để đảm bảo thuốc chữa bệnh cho nhân dân...

Rời Bệnh viện Đa khoa huyện Yên Bình, chúng tôi đến Bệnh viện Đa khoa thành phố Yên Bái - nơi có khá đông người tham gia BHYT đến khám chữa bệnh. Khi hỏi về giá thuốc đấu thầu đang sử dụng tại Bệnh viên có tăng so với giá đấu thầu không, bác sỹ Nguyễn Trường Giang - Giám đốc Bệnh viện khẳng định: “Tất cả các loại thuốc do Công ty cổ phần Dược phẩm tỉnh Yên Bái, Công ty TNHH thương mại Dược phẩm Thanh Phương (thành phố Yên Bái); Công ty TNHH Dược phẩm Sơn Thủy... trúng thầu cung ứng cho Bệnh viên sử dụng cho năm 2011 không có bất cứ một mặt hàng nào tăng giá.

Song việc để yêu cầu các công ty trúng thầu cung ứng đúng loại thuốc kháng sinh trong danh mục đấu thầu của nhà sản xuất là rất khó. Ví dụ như: thuốc Eythrommycin 250 (viên) do Mekofa sản xuất, hay thuốc Ciprofloxacin do Ấn Độ sản xuất không thể cung ứng được do khan hàng, Bệnh viện phải cho phép Công ty TNHH Dược phẩm Sơn Thuỷ cung ứng đúng tên 2 loại thuốc này trong danh mục đấu thầu, nhưng nhà sản xuất có khác so với kết quả chấm thầu”.

Giá thuốc tân dược ngoài thị trường hiện nay đều tăng từ 20 - 30%, nhưng cũng không ảnh hưởng gì đến quyền lợi của những người tham gia BHYT khi đến khám, chữa bệnh tại các cơ sở y tế công lập. Khi được hỏi về vấn đề thu viện phí, chị Nguyễn Thị Huệ, tổ 40, phường Yên Ninh, thành phố Yên Bái đưa con gái điều trị nội trú tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh và anh Trần Văn Thành, cư trú tại phường Đồng Tâm đến khám, điều trị tại Bệnh viện Đa khoa thành phố đều trả lời: “Ngoài khoản viện phí thu theo quy định của Nhà nước, chúng tôi không phải trả thêm khoản tiền nào, mặc dù giá thuốc ngoài thị trường tăng rất cao nhưng giá thuốc trong bệnh viện thì không tăng”.

Hiện nay, nhiều mặt hàng thuốc tân dược bán ngoài thị trường tăng khá cao so với giá thuốc đấu thầu đang được sử dụng trong các bệnh viện, tuy người tham gia BHYT khi đến khám chữa bệnh không ảnh hưởng gì bởi giá thuốc, nhưng các doanh nghiệp trúng thầu cung ứng thuốc tân dược cho các bệnh viện, các cơ sở y tế công lập trên địa bàn tỉnh thì đang phải “gồng mình” lên để chống chọi với bão giá!

Chị Hoàng Thị Bình - Giám đốc Công ty cổ phần Dược phẩm tỉnh Yên Bái chia sẻ: “Thực tế từ quý IV năm 2010, một số mặt hàng thuốc tân dược đã biến động về giá do nguyên, phụ liệu đầu vào phục vụ sản xuất tăng.

Năm 2011, Công ty Cổ phần Dược phẩm tỉnh Yên Bái trúng thầu 60 tỷ đồng thuốc tân dược với khoảng 700 mặt hàng tại các bệnh viện và các cơ sở y tế trong tỉnh. Nhiều loại thuốc Công ty trúng thầu nay giá tăng từ 10- 30%, Công ty vẫn phải nhập về cung ứng cho các bệnh viện để giữ uy tín như: thuốc Amocilin 0,5g Z1( giá trúng thầu 632 đồng/viên), nay tăng lên 832 đồng/viên; Cefalexin 0,5 Z1 (giá trúng thầu 826 đồng/viên), nay tăng lên 1.078 đồng/viên; Penicilin 1tr Z1 (giá trúng thầu 608 đồng/viên), tăng lên 700 đồng/viên... 30 mặt hàng Công ty đang sản xuất giá nguyên, phụ liệu đầu vào tăng khá cao so quý IV năm 2010. Ví dụ: Xuyên khung (Bắc), tăng 43,5%; Đẳng sâm tăng 46%; Ngưu tất tăng 57%; Câu kỷ tử, tăng 38%; lọ nhựa 60PP tăng trên 79%; lọ Pet 60 ml tăng 26%; túi nhôm tăng 29%... Do giá thuốc trúng thầu nhập về tăng, giá nguyên, phụ liệu, giá điện tăng nên kết quả sản xuất kinh doanh  trong quý I năm nay của Công ty lỗ khoảng trên 10%.

 Năm 2011, Công ty Cổ phần Dược phẩm tỉnh Yên Bái trúng thầu 60 tỷ đồng thuốc tân dược với khoảng 700 mặt hàng tại các bệnh viện và các cơ sở y tế trong tỉnh. Nhiều loại thuốc Công ty trúng thầu nay giá tăng từ 10- 30%, Công ty vẫn phải nhập về cung ứng cho các bệnh viện để giữ uy tín như: thuốc Amocilin 0,5g Z1( giá trúng thầu 632 đồng/viên), nay tăng lên 832 đồng/viên; Cefalexin 0,5 Z1 (giá trúng thầu 826 đồng/viên), nay tăng lên 1.078 đồng/viên; Penicilin 1tr Z1 (giá trúng thầu 608 đồng/viên), tăng lên 700 đồng/viên... 30 mặt hàng Công ty đang sản xuất giá nguyên, phụ liệu đầu vào tăng khá cao so quý IV năm 2010.

Ví dụ: Xuyên khung (Bắc), tăng 43,5%; Đẳng sâm tăng 46%; Ngưu tất tăng 57%; Câu kỷ tử, tăng 38%; lọ nhựa 60PP tăng trên 79%; lọ Pet 60 ml tăng 26%; túi nhôm tăng 29%... Do giá thuốc trúng thầu nhập về tăng, giá nguyên, phụ liệu, giá điện tăng nên kết quả sản xuất kinh doanh  trong quý I năm nay của Công ty lỗ khoảng trên 10%”. Giá thuốc tăng cao đã ảnh hưởng không nhỏ đến việc kinh doanh, cung ứng thuốc của các công ty dược.

Ông Trần Văn Sơn - Giám đốc Công ty TNHH Dược phẩm Sơn Thủy nêu những khó khăn qua việc cung ứng thuốc đấu thầu: “Hiện nay, Công ty chúng tôi đang phải “đánh đu” với các doanh nghiệp phân phối để cung ứng thuốc cho các bệnh viện, công ty trúng thầu. Vì giá thuốc trên thị trường đều tăng từ 20 - 40%, dịch truyền 25%, làm sao các nhà phân phối có thể “bảo hành” cho mình được?...

Trong khi đó giá đấu thầu Công ty lấy giá từ thời điểm tháng 2/2010 để tham gia đấu thầu, mãi đến tháng 12/2010 mới có kết quả đấu thầu lại để thực hiện trong cả năm 2011 thì rất khó cho Công ty. Hiện tại, Công ty không thể cung ứng 2 loại thuốc trúng thầu đúng nhà sản xuất cho Bệnh viện Đa khoa thành phố là thuốc: Eythromycin 250mg do Mekofa sản xuất và Ciprofloxacin 500 mg của Ấn Độ mà phải thay thế bằng loại thuốc trong danh mục do nhà sản xuất khác sản xuất vì không nhập được hàng”.

Trong thời gian qua, giá thuốc tân dược tăng khá cao, song không có gì ảnh hưởng đến quyền lợi của người tham gia BHYT. Tuy vậy, các doanh nghiệp đang phải “gồng mình” chống chọi với bão giá, cung ứng thuốc cho các cơ sở y tế, bệnh viện trong tỉnh theo hợp đồng đấu thầu, nhưng lại không có ai bảo vệ quyền lợi cho các doanh nghiệp cung ứng và các nhà sản xuất trong nước.

Để đảm bảo quyền lợi chính đáng cho các doanh nghiệp sản xuất, cung ứng thuốc tân dược cho các cơ sở y tế công lập, Nhà nước cần có các biện pháp mạnh hơn trong việc kiểm soát giá tân dược và có cơ chế kịp thời để tháo gỡ, điều chỉnh giá đấu thầu cho các doanh nghiệp khi giá nhập thuốc ngoại vào và giá nguyên liệu đầu vào phục vụ cho sản xuất tăng cao.

Mặt khác, tỉnh cần xem xét lại phương án và thời điểm đấu thầu thuốc tân dược cung ứng cho các cơ sở y tế công lập trong tỉnh sao cho hợp lý, sát với giá thuốc thị trường hàng năm, có như vậy các doanh nghiệp mới đảm bảo cung ứng thuốc bền vững cho các cơ sở y tế công lập trên địa bàn tỉnh.

Minh Hằng