Tuy nhiên, do ý thức của một bộ phận người dân còn kém nên việc chấp hành pháp luật về trật tự an toàn giao thông (ATGT) trên địa bàn tỉnh còn nhiều hạn chế. Bên cạnh những nguyên nhân khách quan chưa thể giải quyết một sớm, một chiều thì chúng ta dễ dàng nhận thấy vẫn còn rất nhiều vấn đề cần quan tâm.
Nếu nói đến công tác tuyên truyền giáo dục trong lĩnh vực ATGT đường bộ, có lẽ các cấp chính quyền và các cơ quan chức năng đã làm thường xuyên và khá tốn kém. Các biện pháp tổ chức thực hiện đã tác động đến đại đa số tầng lớp dân cư, khá phù hợp với điều kiện thực tế; hệ thống chế tài xử lý các trường hợp vi phạm trật tự (TT) ATGT cũng khá đa dạng từ cảnh cáo, xử lý về kinh tế hay tạm giữ các phương tiện vi phạm…  nhưng hình như vẫn chưa đủ răn đe để cho một số người tự hình thành thói quen và ý thức khi tham gia giao thông. Vấn đề là cần nhìn lại một số biện pháp xử lý, răn đe xem đã hợp lý chưa.

Dù bằng hình thức nào nhưng theo quy định của pháp luật thì việc áp dụng các chế tài mạnh là cực kỳ cần thiết và cần được ưu tiên thực hiện hàng đầu trong thời điểm hiện nay. Người vi phạm và cố tình vi phạm phải kịp thời nhận những hậu quả pháp lý do mình gây ra. Có thể, nhiều người sẽ nghĩ đến những cưỡng chế bất lợi cho người vi phạm nhưng nếu không quyết liệt thì sau mỗi đợt xử lý, các vi phạm lại “như nấm sau mưa”. Đơn cử như tình trạng lấn chiếm hành lang ATGT tại thành phố Yên Bái. Nếu như trước đây các vi phạm diễn ra nhỏ lẻ, thường tập trung ở các khu vực Quảng trường 19-8 và Công viên Yên Hoà thì nay đã trở thành căn bệnh “nhờn thuốc” lan rộng ra tất cả các phường trên địa bàn thành phố. Tại khu vực Quảng trường 19-8 và Công viên Yên Hoà, trước đây chỉ có 3, 4 quán trà đá giải khát thì nay con số đó đã lên tới 4, 5 chục.

Không những thế, từ việc chưa bị xử lý nghiêm minh nên nhiều cá nhân ở các phường khác cũng đã “nhanh chóng” học theo và rồi tất nhiên vi phạm TT ATGT tĩnh đã bùng phát trên diện rộng. Đã đến lúc chúng ta cần phải thực hiện những biện pháp mạnh tay hơn nữa như: tạm giữ những đối tượng vi phạm nhiều lần, cố tình chống đối các lực lượng chức năng hay tăng mức xử phạt hành chính. Trừng phạt tuy là biện pháp sau cùng để giải quyết vấn đề, nhưng đó lại là biện pháp cần thiết. Vấn đề khác là bên cạnh xử phạt phải tạo dư luận phê phán, lên án mọi lúc, mọi nơi các hành vi vi phạm Luật Giao thông đường bộ, không vì kém hiểu biết hoặc vô thức mà cổ vũ, tán dương, thậm chí tạo điều kiện cho người tham gia giao thông vi phạm luật như: cổ vũ đua xe trái phép, cho người chưa có giấy phép lái xe mượn xe, thuê xe tự lái…

Ngoài ra, chúng ta cũng cần có cái nhìn thấu đáo hơn về lực lượng cảnh sát giao thông, không vì một vài cá nhân yếu kém về phẩm chất đạo đức mà đánh đồng cả một lực lượng quan trọng của xã hội. Một số tiêu cực của lực lượng cảnh sát giao thông, thanh tra giao thông, theo chúng tôi có cả xuất xứ từ việc thêu dệt nơi cửa miệng và lan truyền từ người này qua người khác theo tâm lý đám đông. Thế là, không biết thực hư thế nào, việc làm thiếu công bằng này đã làm ảnh hưởng xấu đến hình ảnh tốt đẹp của lực lượng công an nhân dân, gián tiếp tạo ra điều kiện chống đối, bất hợp tác, thậm chí thách đố người thi hành công vụ từ phía người vi phạm pháp luật. Trong thời gian qua, những trường hợp cố tình không chấp hành hiệu lệnh, điều khiển xe đâm thẳng vào lực lượng chức năng hoặc bỏ chạy rồi tự gây tai nạn diễn ra ngày càng nhiều.

Bên cạnh các hình thức xử phạt thích đáng của pháp luật, mỗi chúng ta cần có cái nhìn đúng đắn, không nên tụ tập đám đông, tạo áp lực không tốt đối với những người thi hành công vụ. Tại Inđônexia, Chính phủ nước này đã từng quyết định để người dân tự giác tham gia giao thông mà không cần đến sự giám sát của lực lượng cảnh sát giao thông. Và kết quả là TT ATGT chỉ duy trì được trong vòng vài ngày rồi sau đó mạnh ai nấy đi, không ai nhường ai, va chạm và tai nạn diễn ra liên tục tới mức không kiểm soát được.

Ở nước ta, Bộ Công an đã có văn bản quy định các hình thức xử phạt rất nghiêm khắc đối với cảnh sát giao thông nhận tiền “mãi lộ”. Do đó, để đảm bảo TT ATGT, trước hết, mỗi chúng ta phải cùng với cộng đồng thực hiện tốt mọi quy định khi tham gia giao thông. Một, hai, ba… và nhiều gia đình nghiêm túc thực hiện chắc chắn số vụ, số người bị thương, số người chết vì tai nạn giao thông sẽ được kiềm chế một cách hiệu quả. 

Ngăn chặn tai nạn giao thông không chỉ là cuộc chiến của các lực lượng cảnh sát giao thông mà là cuộc chiến của toàn xã hội. Mọi cố gắng của các cấp chính quyền, các lực lượng chức năng; các hình thức xử lý vi phạm dù có mạnh đến đâu đều có thể trở thành nhỏ bé nếu không có sự đồng lòng, nhất trí của toàn xã hội. Vì vậy, chúng ta hãy làm một việc dù là nhỏ nhất mà bạn có thể để mỗi người đều được sống trong môi trường bình an mà không phải nơm nớp nghĩ đến tai nạn giao thông.

Đức Thành