Vùng cao những ngày cuối năm, sắc hồng của hoa đào, sắc trắng của hoa mận, hoa ban như đang đánh thức núi rừng. Đây cũng chính là thời khắc báo hiệu đất trời chuyển tiết sang xuân.
Khi những ngày tấp nập dịp cuối năm qua đi, xuân về là lúc ghi dấu thời khắc đất trời chuyển giao. Thời tiết còn chưa vội chuyển mình nhưng sắc xuân rực rỡ, vui tươi rộn ràng đã lan tỏa đến mọi bản làng nơi vùng cao Yên Bái, thổi làn hơi ấm, len lỏi vào từng căn bếp nhỏ, sưởi ấm lòng người dân bản địa cũng như từng du khách đến nơi đây.
Yên Bái - cửa ngõ vùng Tây Bắc được mệnh danh là vùng đất đẹp và đượm tình với phong cảnh núi non trùng trùng, điệp điệp; với những thửa ruộng bậc thang rực rỡ sắc màu, khung cảnh vừa nên thơ, vừa hùng vĩ. Lên Tây Bắc mùa nào cũng đẹp, thời tiết bốn mùa mát mẻ, trong lành với đầy hoa thơm, trái ngọt.
Đặc biệt, khi mùa xuân đến đem theo sức sống khắp muôn nơi, cả vùng Tây Bắc như một tấm khăn thổ cẩm rực rỡ sắc màu, bừng sáng lên vẻ đẹp hoang sơ của núi rừng kỳ bí, cùng những cánh đồng hoa bạt ngàn trải dài dưới các lòng thung, triền núi, triền đồi. Đến với các cung đường nơi miền Tây Bắc, ta như lạc giữa tiên cảnh đẹp mê hoặc lòng người.
Khi những tia nắng ấm áp đầu tiên của mùa xuân trải vàng trên những thửa ruộng bậc thang tại các xã La Pán Tẩn, Chế Cu Nha, Dế Xu Phình của huyện Mù Cang Chải, cũng là lúc hoa cải nở rộ như những tấm thảm vàng uốn quanh các triền núi. Hoa cải vàng ở Mù Cang Chải nở rộ từ khắp các thung lũng.
Với vẻ đẹp mộc mạc, tinh khôi như đưa du khách tới miền cổ tích trong veo, lãng mạn tựa hồ chốn bồng lai, tiên cảnh. Đây đó trên vùng đất Tây Bắc, hoa cải vàng cũng mọc thành từng cánh đồng, có khi rộng dài qua các triền đồi; cũng có khi chỉ là những khóm nhỏ mọc vô tình dưới cội cây trước sân những ngôi nhà của đồng bào dân tộc.
Những bông hoa cải bé li ti, buổi sớm, chìm trong làn sương trắng giăng giăng, rồi lại bừng lên rực rỡ khi nắng lên xua tan sương mờ. Những cột khói bốc lên từ những bản làng người Mông xen giữa cánh đồng ruộng bậc thang hùng vĩ báo hiệu một mùa xuân mới ấm no.
Ruộng bậc thang Mù Cang Chải gắn liền với đời sống, tập tục của người Mông. Do thiếu những mảnh ruộng bằng phẳng để canh tác, đồng bào Mông đã tận dụng từng mảnh ruộng nhỏ được vỡ ra ở từng ngọn núi có độ cao từ 800 - 1.700 mét. Cùng với việc thu phục thiên nhiên để sinh tồn, đồng bào Mông nơi đây đã trở thành những "nghệ sĩ” tạo nên những kiệt tác ruộng bậc thang kỳ vĩ giữa núi non đại ngàn.
Từ đầu tháng Giêng âm lịch là mùa của hoa đào, hoa mận, hoa ban. Sắc hồng rực rỡ của hoa đào cũng chính là tín hiệu đầu xuân báo hiệu một năm mới căng tràn nhựa sống đang ùa về.
Đến với những cung đường trên vùng cao Tây Bắc, nhất là trên các bản làng vùng cao đều có thể dễ dàng bắt gặp những gốc đào lâu năm được trồng đầu bản, trước sân nhà hay trên đường đi qua bản. Đào phai phơn phớt hồng, đào rừng thì đỏ thắm.
Còn ở thung lũng Mường Lò, những bông hoa ban bung màu trắng tinh khôi, điểm xuyết những chồi non, lộc biếc khiến cho bức tranh Tây Bắc đẹp hoang sơ mà say đắm. Khi những cơn mưa xuân làm rơi rụng những cánh hoa đào cũng là lúc hoa ban nở rộ.
Cùng với những đồi chè, thửa ruộng bậc thang, những con đường bê tông tựa dải lụa mềm trải dài đến các bản làng góp thêm sắc màu phồn thịnh cho bức tranh vùng cao ngày xuân.
Miền núi Yên Bái hội tụ hơn 30 tộc người cư trú, vì thế các lễ hội xuân nơi đây thường rất đa dạng và đậm đà bản sắc dân tộc trong đó phải kể đến cộng đồng người Tày, Nùng có Lễ hội Lồng tồng; cộng đồng người Thái, Mường có Lễ hội Cầu an; người Mông có Hội Gầu tào; đồng bào dân tộc Tày, Dao có Lễ hội Xuống đồng…
Mỗi lễ hội đều có nét đặc trưng riêng nhưng đều được đồng bào các dân tộc tổ chức để cảm tạ các vị thần linh cai quản núi rừng, sông suối, cầu mong cho một năm mùa màng tốt tươi, mưa thuận gió hòa, người dân mạnh khỏe, no ấm.
Lễ hội Hoa Ban là lễ hội của đồng bào dân tộc Thái còn có tên gọi khác là hội Xên bản, Xên mường. Lễ hội thường được tổ chức vào tháng Hai âm lịch, khi hoa ban nở trắng núi rừng Tây Bắc. Nếu như Hội Hoa Ban là ngày hội của tình yêu đôi lứa, ngày hội của hạnh phúc gia đình, hội cầu mùa no ấm của bản mường thì Lồng Tồng là một lễ hội truyền thống đặc trưng của cộng đồng người Tày.
Lễ hội này được tổ chức hàng năm vào tháng Giêng, tháng Hai âm lịch theo từng địa phương, mang ý nghĩa cầu phúc, cầu mùa màng bội thu, cuộc sống bình yên, no ấm.
Các lễ hội văn hóa của đồng bào dân tộc Tây Bắc thường được tổ chức vào mùa xuân. Phần hội phong phú với nhiều hoạt động văn hóa độc đáo như: Múa khèn, múa gậy, ném còn, thi bắn nỏ, thổi đàn môi, hát giao duyên...
Lễ hội đầu xuân cũng là dịp để các đôi trai gái xúng xính khăn áo đi hội, vui chợ phiên, trao nhau tiếng cười, câu chuyện và là nơi nên duyên của nhiều cặp vợ chồng. Cùng với muôn hoa đua nở, các lễ hội văn hóa đã và sẽ trường tồn cùng thời gian, góp phần tô điểm và làm lên một vùng cao Yên Bái ngập tràn sức sống mới.
Anh Dũng
.jpg)
