Gan nhiễm mỡ: sát thủ thầm lặng có thể gây ung thư gan từ giai đoạn đầu
- Cập nhật: Thứ sáu, 11/4/2025 | 2:40:46 PM
Gan nhiễm mỡ đang ngày càng phổ biến trong xã hội hiện đại, chủ yếu do lối sống ít vận động và chế độ ăn uống không lành mạnh. Đây là căn bệnh tiềm ẩn nhiều rủi ro nghiêm trọng, có thể dẫn đến ung thư gan ngay từ giai đoạn F1, F2 mà không nhất thiết phải trải qua giai đoạn xơ gan.
|
|
Ảnh minh hoạ
|
Bệnh gan nhiễm mỡ còn làm tăng nguy cơ mắc ung thư đại tràng gấp 20 lần và ảnh hưởng đến nhiều cơ quan khác như tim mạch, thận, cũng như gây hội chứng ngưng thở khi ngủ.
Nguyên nhân gây bệnh gan nhiễm mỡ
Theo ThS.BS Lưu Thị Minh Diệp - Trung tâm Tiêu hóa gan mật, Bệnh viện Bạch Mai, gan nhiễm mỡ là tình trạng lượng mỡ trong gan tích tụ quá mức (trên 5% trọng lượng gan) gây ảnh hưởng đến chức năng gan. Có năm nhóm nguyên nhân chính gây bệnh gan nhiễm mỡ:
Thứ nhất, thói quen ăn uống không lành mạnh như tiêu thụ nhiều thực phẩm chứa đường, chất béo, thực phẩm chế biến sẵn và đồ ăn nhanh, cùng với việc sử dụng rượu bia.
Thứ hai, béo phì và thừa cân làm tăng lượng mỡ tích tụ trong gan.
Thứ ba, lối sống thiếu vận động khiến khả năng đốt cháy mỡ trong cơ thể giảm sút.
Thứ tư, các bệnh lý rối loạn chuyển hóa như đái tháo đường và tăng huyết áp làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
Cuối cùng, yếu tố di truyền cũng đóng vai trò quan trọng khi một số người có xu hướng dễ mắc bệnh này hơn người khác.
Triệu chứng và dấu hiệu nhận biết
Giai đoạn đầu, gan nhiễm mỡ thường không có biểu hiện rõ ràng, khiến người bệnh khó phát hiện. Khi bệnh tiến triển nghiêm trọng hơn, những triệu chứng sau có thể xuất hiện:
Người bệnh thường cảm thấy mệt mỏi, khó chịu kéo dài. Da có thể ngứa, nổi mày đay hoặc xuất hiện các phản ứng dị ứng. Một số người bệnh cảm thấy đau hoặc tức nặng ở vùng bụng bên phải. Sự chán ăn, buồn nôn, sụt cân không rõ lý do, đặc biệt là khi ăn thực phẩm nhiều dầu mỡ cũng là dấu hiệu đáng lưu ý.
Trong trường hợp nặng, khi bệnh đã phát triển thành xơ gan hoặc viêm gan, người bệnh có thể xuất hiện các triệu chứng nghiêm trọng như vàng da, chảy máu cam, chảy máu chân răng do suy giảm chức năng gan.
Các xét nghiệm cần thiết
Y học hiện đại phân chia gan nhiễm mỡ thành ba mức độ chính:
Gan nhiễm mỡ mức độ nhẹ (Bệnh gan nhiễm mỡ liên quan đến chuyển hoá MASLD): chỉ có mỡ tích tụ trong gan nhưng chưa gây viêm hay tổn thương tế bào gan, có thể hồi phục bằng thay đổi lối sống.
Gan nhiễm mỡ mức độ vừa (Viêm gan nhiễm mỡ liên quan đến chuyển hoá MASH): mỡ tích tụ nhiều hơn và bắt đầu gây viêm gan, nhưng vẫn có thể kiểm soát bằng chế độ ăn uống và tập thể dục.
Gan nhiễm mỡ mức độ nặng: mỡ tích tụ nhiều, gây viêm gan, có thể dẫn đến xơ gan và ung thư gan, đòi hỏi điều trị tích cực và theo dõi định kỳ.
Để chẩn đoán chính xác, bác sĩ có thể yêu cầu thực hiện các xét nghiệm sau:
Xét nghiệm máu kiểm tra các chỉ số AST, ALT và GGT giúp phát hiện viêm hoặc tổn thương tế bào gan, cùng với các chỉ số glucose, cholesterol, HDL-C, LDL-C, triglycerid, HbA1c để đánh giá rối loạn chuyển hoá kèm theo.
Siêu âm gan là phương pháp hình ảnh phổ biến giúp quan sát tổng quan tình trạng gan nhiễm mỡ.
Chụp cắt lớp vi tính (CT scan) hoặc cộng hưởng từ (MRI) là các phương pháp hình ảnh tiên tiến hơn, đặc biệt hữu ích trong các trường hợp bệnh tiến triển.
Sinh thiết gan có thể được thực hiện nếu tình trạng nghiêm trọng để xác định chính xác mức độ tổn thương.
FibroScan (siêu âm đàn hồi gan) là phương pháp không xâm lấn đánh giá độ cứng và mức độ nhiễm mỡ của gan, phân loại từ S0 (bình thường) đến S3 (gan nhiễm mỡ nặng).
Phòng ngừa và điều trị
Ngoài các thuốc do bác sĩ chuyên khoa kê đơn, lối sống và chế độ ăn đóng vai trò quan trọng trong điều trị gan nhiễm mỡ:
Chế độ ăn uống lành mạnh với nhiều rau xanh, trái cây tươi, thực phẩm giàu chất xơ, hạn chế đường, dầu mỡ và thực phẩm chế biến sẵn là nền tảng của việc phòng ngừa và điều trị.
Tăng cường vận động thể chất ít nhất 30 phút mỗi ngày thông qua các hoạt động như đi bộ, chạy bộ, bơi lội hoặc yoga giúp kiểm soát cân nặng và giảm mỡ trong cơ thể.
Giảm cân có hiệu quả rõ rệt trong việc cải thiện tình trạng gan nhiễm mỡ. Giảm trên 3% cân nặng sẽ cải thiện độ nhiễm mỡ, giảm 5-7% cải thiện tình trạng viêm gan, và giảm trên 10% có thể cải thiện được tình trạng xơ hóa. Nguyên tắc này áp dụng cả cho người gầy mắc gan nhiễm mỡ, với mục tiêu giảm mỡ và tăng cơ.
Kiểm soát tốt các bệnh lý nền như tiểu đường, huyết áp cao cũng rất quan trọng để ngăn ngừa biến chứng gan nhiễm mỡ.
Cuối cùng, việc kiểm tra sức khỏe định kỳ, đặc biệt đối với những người có yếu tố nguy cơ, giúp phát hiện bệnh sớm và điều trị kịp thời.
Gan nhiễm mỡ là bệnh lý có thể phòng ngừa và điều trị hiệu quả nếu được phát hiện sớm. Mỗi người cần chú trọng duy trì lối sống lành mạnh, chế độ ăn uống hợp lý và tham gia các hoạt động thể chất thường xuyên để bảo vệ sức khỏe gan.
Nếu có bất kỳ triệu chứng bất thường liên quan đến gan, cần kịp thời thăm khám bác sĩ để được tư vấn và kiểm tra. Phát hiện sớm giúp việc điều trị trở nên dễ dàng và hiệu quả hơn. Bệnh gan nhiễm mỡ không phải là bệnh không thể chữa trị, nhưng đòi hỏi sự quan tâm và chăm sóc đặc biệt từ mỗi cá nhân.
(Theo kinhtedothi)
Các tin khác
Viện Y học Nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai cho biết đã ghi nhận ca tử vong sởi người lớn đầu tiên trong năm nay, tính đến thời điểm này. Bệnh nhân tử vong mắc sởi trên nền bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính và đái tháo đường.
Thời gian qua, huyện Mù Cang Chải luôn quan tâm, chú trọng công tác y tế, bảo vệ, chăm sóc sức khỏe cho Nhân dân; nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh, hướng tới sự hài lòng của người bệnh.
Vừa qua, Khoa Thần kinh lồng ngực - Bệnh viện Đa khoa Hà Đông cho biết đã phẫu thuật thành công điều trị ung thư vú cho bệnh nhân cao tuổi kèm nhiều bệnh nền, thể trạng gầy yếu.
Chính phủ đã ban hành Nghị định số 74/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 70/2015/NĐ-CP ngày 01/9/2015 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Bảo hiểm y tế đối với quân đội nhân dân, công an nhân dân và người làm công tác cơ yếu.
TIN MEDIA
