Vừa rót nước mời khách, ông vừa say sưa kể về hoàn cảnh và cách làm giàu của gia đình: “Trước đây, nhà mình nghèo lắm, bố mẹ già yếu lại đông anh em. Cái nghèo chưa qua, cái đói lại tới, kinh tế gia đình đã khó khăn nay lại càng khó khăn hơn. Nhìn đồng đất quê nhà đã từ lâu mình cứ trăn trở: tại sao cũng mảnh ruộng đó, cánh đồng đó mà nhiều hộ gia đình ở các địa phương đã thoát được nghèo mà mình không làm được?. Không lẽ mình cứ phải cam chịu mãi cảnh đói nghèo ?”. Cuộc sống kham khổ đã nuôi dưỡng trong ông ước mơ làm giàu.

Với quyết tâm đó, ông đã lặn lội sang các xã bạn học tập kỹ thuật canh tác và cách thức chăm sóc cây con giống mới. Ông cũng luôn chịu khó học hỏi qua sách báo, nghe đài, tham gia các lớp tập huấn kỹ thuật trồng trọt, chăn nuôi do Hội nông dân tổ chức. Có kinh nghiệm, ông mạnh dạn đầu tư vốn dành dụm được tập trung vào xây dựng chuồng trại chăn nuôi lợn nái và lợn thịt, mỗi năm nuôi 3 lứa lợn thịt, 2 lứa lợn nái, xuất chuồng được trên 1 tấn lợn thịt/năm, trừ chi phí còn lãi trên 7 triệu đồng.

Kết hợp cùng chăn nuôi trên diện tích 11 sào ruộng 2 vụ, ông đưa các giống lúa mới năng xuất, chất lượng cao vào thâm canh, sản lượng hàng năm đạt trên 6 tấn, dư dật lương thực cho cả gia đình còn tận thu được sản phẩm phụ phục vụ chăn nuôi. Năm 1995, khi Đảng và Nhà nước phát động chủ trương giao đất giao rừng cho từng hộ gia đình, ông nhận 4,5 ha đất để trồng rừng.

Ông Luân tâm sự: “Hồi mới đầu mình cũng rất lo không biết làm thế nào để canh tác trên diện tích đó được. Nhưng nhờ sự giúp đỡ của bà con thôn, bản, mình cũng vượt qua được khó khăn”. Với phương châm lấy ngắn nuôi dài, ban đầu ông tập trung trồng 1-2 ha rừng kinh tế. Số diện tích còn lại ông trồng ngô và các cây rau màu khác. Mỗi năm ông Luân thu hẹp lại diện tích ngô và rau màu, dần dần gia đình ông đã phủ xanh được cả 4,5 ha rừng với 2 loại cây trồng chính là thông và keo. Không dừng lại ở đó, ông còn chuyển đổi diện tích 4 sào đất ruộng kém hiệu quả sang đào ao nuôi cá thương phẩm như: cá trắm, cá chép, cá trôi... mỗi năm thu trên 10 triệu đồng tiền lãi.

Khi kinh tế gia đình đã ổn định có bát ăn bát để, năm 2005 trong guồng máy chung của nền kinh tế thị trường, lại có lợi thế gia đình ở gần trung tâm xã, ông Luân bàn bạc cùng các thành viên trong gia đình quyết định đầu tư kinh doanh dịch vụ, huy động toàn bộ nguồn vốn tích cóp được của gia đình và vay thêm nguồn vốn từ ngân hàng mua 2 máy xay xát, 2 máy nghiền thức ăn gia súc; 1 máy tuốt lúa, 1 má-y bừa. Phát triển được nghề này ông đã tạo được việc làm thường xuyên cho 6 lao động là con, cháu trong gia đình, phục vụ đắc lực cho bà con dân bản lúc mùa vụ. Nguồn thu từ dịch vụ này đạt trên 15 triệu đồng/năm. Tính chung các nguồn thu nhập từ trồng trọt, chăn nuôi, dịch vụ xay xát... mỗi năm của gia đình ông Vì Văn Luân đạt trên 50  triệu đồng.

Không những làm giàu cho gia đình mình, ông Luân còn nhiệt tình hướng dẫn các hộ gia đình trong thôn, bản kinh nghiệm trong sản xuất, kinh doanh, kỹ thuật chăm sóc cây, con giống. Nhờ vào sự giúp đỡ của ông mà nhiều hộ gia đình ở bản Đêu đã thoát nghèo, từng bước vươn lên làm giàu. “Tuổi càng cao ý chí càng cao”, mô hình kinh tế tổng hợp do ông Luân gây dựng thật sự là một điển hình tiên tiến, ông là tấm gương sáng của Hội Người cao tuổi xã Nghĩa An cần được nhân rộng. 

 Quỳnh Nga