Từ ý tưởng…

Ngồi trong căn nhà xây khá đầy đủ tiện nghi như: xe máy, ti vi, tủ lạnh… ông Vũ Đăng Lư - tổ trưởng tổ 3b, thị trấn Nông trường Nghĩa Lộ vui vẻ kể: “Vào khoảng thời điểm năm 1999, hầu như tất cả các hộ làm nông nghiệp ở tổ 3b đều đói ăn, trừ một số hộ nghỉ hưu.

Nguyên nhân chủ yếu là do không có ruộng để sản xuất. Tổ có 115 hộ thì có tới 60% số hộ làm nông nghiệp, nhưng chỉ có 34,4 ha đất màu lại chủ yếu trồng đậu tương và trồng nhãn. Đậu tương năng suất thấp, còn nhãn thì mới trồng được từ 5- 7 năm chưa được thu hoạch nên dân đói lắm! Lúc đó tôi thấy bãi màu trồng nhãn, trồng đậu tương ở đây khá bằng phẳng, có thể làm mương dẫn nước về chuyển đổi sang trồng lúa, thế là tôi quyết định phá bỏ nhãn đi để làm lúa”.

Ông Lư vừa làm vừa vận động một số hộ cùng phá nhãn để làm lúa. Cũng vì việc này mà, suýt nữa ông Lư bị chi bộ kỷ luật vì vận động nhân dân phá nhãn đi để cấy lúa. Nhưng thật may cho ông, khi sắp bị chi bộ kỷ luật thì cấp trên có ý kiến ủng hộ chủ trương phá nhãn đi để cấy lúa của tổ 3b. Vậy là ông Lư thoát án kỷ luật, các hộ dân phấn khởi cùng phá bỏ nhãn đi để trồng lúa, trồng màu…

… đến thành công

Sau khi phá bỏ nhãn, ông Lư đã chuyển đổi được 0,5 ha lúa nước, chủ yếu bằng giống lúa lai của Trung Quốc, năng suất khá cao, bình quân một năm thu được trên 10 tấn thóc, không chỉ đảm bảo lương thực cho 7 khẩu ăn trong năm mà còn dư thừa thóc bán phục vụ chi phí sinh hoạt của gia đình.

Qua một năm phá nhãn đi để cấy lúa, ông Lư và rất nhiều hộ trong tổ 3b đã thoát khỏi cái đói, nhưng vẫn chưa thoát khỏi cái nghèo. Với quyết tâm làm giàu trên đồng ruộng của mình, ông Lư đã ngày đêm suy nghĩ: nếu cấy lúa chỉ thiên về năng suất thì không thể giàu được mà phải sản xuất lúa chất lượng cao để trở thành hàng hoá và sản xuất thêm cây màu vụ 3 thì mới hy vọng giàu được. Từ những trăn trở của mình, ông Lư cùng bàn bạc với một số hộ trong tổ thống nhất cùng đưa vào gieo cấy đại trà giống lúa Chiêm Hương và trồng cà chua, hành, dưa chuột, đậu đỗ để trở thành hàng hoá cung cấp cho thị trường.

Với 0,5 ha ruộng, ông Lư  để 4.000 m² gieo cấy 2 vụ bằng giống lúa Chiêm Hương, còn 1.000 m² trồng hành cà chua, dưa chuột, đậu đỗ… mang lại hiệu quả khá cao. Từ năm 2006 đến nay, ông Lư thu nhập từ trồng lúa và trồng cây màu khoảng trên 70 triệu đồng/năm. Riêng năm 2008, do giá cà chua lên cao nên chỉ với 8.000 m² trồng cà chua ông đã thu được 30 triệu đồng; 200m² hành, thu được 7 triệu đồng, cộng với 5,6 tấn lúa Chiêm Hương, tổng thu nhập đạt trên 80 triệu đồng. Nhờ sản xuất lúa hàng hoá chất lượng cao và trồng cây màu, gia đình ông Lư không chỉ có đủ tiền nuôi 3 con học đại học mà còn xây được nhà ở và mua sắm được nhiều đồ dùng sinh hoạt đắt tiền.

Cùng xóm với ông Lư còn có một hộ gia đình khác cũng là điển hình về sản xuất lúa, màu giỏi của tổ 3b được nhiều người biết đến, đó là hộ gia đình ông Nhữ Văn Nghĩa. Ông Nghĩa có dáng vẻ “hơi cũ”, khó gần, nhưng khi tiếp xúc thì lại khác.

Ông Nghĩa rất cởi mở khoe rằng: “Từ khi nghe theo bác Lư xoá bỏ nhãn đi trồng lúa, trồng cà chua, trồng hành, đậu đỗ… gia đình tôi đã “đổi đời”. Gạo ăn không thiếu nữa mà còn dư thừa bán đi xây được nhà và mua sắm xe máy, ti vi, điện thoại di động…”. Cũng chỉ có 5.500 m² ruộng, ông Nghĩa để 4.500 m² cấy lúa Chiêm Hương, còn 1.000 m² trồng cà chua, hành, đậu đỗ, ngô… quanh năm  không cho đất nghỉ. Bình quân 4 năm trở lại đây, năm nào gia đình ông cũng thu được trên 100 triệu đồng từ trồng lúa đặc sản và cây màu.

Năm 2008, gia đình ông thu được 170 triệu đồng, trong đó lúa Chiêm Hương 84 triệu đồng và trên 90 triệu đồng từ bán cà chua, hành, đậu đỗ, rau…, trừ chi phí đi còn lãi được trên 150 triệu đồng. Ông Nghĩa trồng lúa, trồng rau màu giỏi như vậy, nhưng khi tổ dân phố giới thiệu về huyện dự hội nghị sản xuất giỏi, ông lại từ chối với lý do; “Mình chỉ biết làm thôi, còn báo cáo thì khó lắm, không nói được, để cho người khác đi báo cáo”.

Ở tổ 3b không chỉ có gia đình ông Lư, ông Nghĩa sản xuất giỏi mà có tới trên 30 hộ trồng lúa đặc sản, trồng màu như: hộ ông Nguyễn Văn Nhớ, Nguyễn Chiến Thắng, Nguyễn Văn Tý, Nhữ Văn Tình… đều có mức thu nhập từ  80 đến trên 100 triệu đồng/năm. Lúa đặc sản và cây màu đã giúp nhiều hộ dân ở tổ dân phố 3b thoát khỏi đói nghèo trở thành triệu phú.

Hy vọng, trong những năm tới, huyện sẽ nhân rộng ra được nhiều mô hình sản xuất lúa chất lượng cao và trồng rau màu như ở tổ 3b đang làm, tiến tới xây dựng thương hiệu gạo Chiêm Hương, Séng Cù, T10… cà chua, hành, dưa chuột, đậu đỗ… của Văn Chấn. Có như vậy mới giúp nông dân Văn Chấn sản xuất, tiêu thụ hàng hoá bền vững.  

Minh Hằng